Henrique Calisto - Người đặc biệt

23/01/2009 18:54 GMT+7 | Các ĐTQG

(TT&VH) - Người ta bảo, những người lập dị và khác người thường tài năng. Ông Calisto quái. Ông Calisto có những cách nói, cách làm và thậm chí là cả cách sống không giống với những HLV khác. Và ông là HLV tài năng.

Cầu thủ không phải là… bao cao su

Có cầu thủ không yêu ông vì ông đã loại họ ra khỏi đội tuyển. Nhưng ít người oán hận hay căm thù ông bởi ông có một quan niệm, rằng dùng người không thể dùng như… những chiếc bao cao su.

Cái cách ví von ấy của ông Calisto khiến nhiều người sốc, vì nó mạnh quá và ít nhiều không thích hợp với văn hóa Việt, nhưng rất đúng, tựa như cách chúng ta vẫn hay nói “vắt chanh, bỏ vỏ”.

“Là HLV, bạn không thể đối xử với các cầu thủ như là đối xử với những chiếc bao cao su. Dùng 1 lần và ném nó đi ư? Không thể. Như vậy thì lần sau sẽ không còn ai tin và hết lòng vì bạn nữa”. Một trong những ứng dụng từ cái nhân sinh quan ấy của ông Tô là ông đã giữ lại tất cả, gồm cả những người đã không còn nằm trong kế hoạch sử dụng của ông thời hậu AFF Suzuki Cup cho lần tập trung đầu tiên trong năm 2009. “Tôi muốn giữ lại cả 22 cầu thủ đã đồng cam cộng khổ với tôi ở AFF Suzuki Cup”. Quyết định này đã khiến tất cả cùng hạnh phúc, họ không cảm thấy mình là những người thừa. Và các cầu thủ luôn đá vì ông cũng như họ đá vì bản thân họ và vì tổ quốc.

Nó cũng giúp ông Calisto chưa phải đối mặt với sự tẩy chay từ phía các CLB khi ông coi việc triệu tập cầu thủ lên tuyển chỉ là sự “mượn tạm” của các CLB. “Tôi không cho các cầu thủ phải tập nặng, hay vắt hết sức của họ, vì sau đây họ sẽ về các CLB”, ông Calisto nói vào một thời điểm tập trung đội tuyển cuối tháng 7, khi V-League đang diễn ra.
 
Henrique Calisto - Người đặc biệt

Nói về chiến thuật bằng giáo dục giới tính

Ông không nhìn nhận bóng đá ở góc độ khoái cảm. Ông nhìn nhận nó ở tính hiệu quả. Ngày tập trung đội tuyển chuẩn bị cho trận đấu với Indonesia hồi tháng 6-2008, ông Calisto đã khiến cho các cầu thủ choáng váng khi đưa ra một cách so sánh mà rất nhiều cầu thủ đã bảo rằng chưa một lần trong đời họ liên tưởng, nhưng xét về bản chất thì tuyệt đối đúng.

“Những ai đã có vợ, giơ tay lên cho tôi biết… Cậu, cậu có vợ rồi hãy nói cho mọi người ở đây biết làm cách nào để sinh em bé. Sao, không trả lời được à? Phải chọn ngày để quan hệ, đúng không? Đấy là nguyên tắc rất đơn giản, ai có gia đình cũng phải biết. Bóng đá cũng như thế. Một trận đấu có 90 phút. Anh không thể tấn công trong suốt 90 phút được. Anh cũng không thể cứ mãi ở sân nhà và chẳng làm gì trong 90 phút được nếu như mục tiêu của anh là bàn thắng. Phải chọn thời điểm. Nếu anh chọn đúng thời điểm để tấn công, để bung sức, anh sẽ ghi được bàn thắng. Bóng đá đơn giản thế thôi, đừng làm nó phức tạp thêm. Khi anh tấn công tức là anh xòe bàn tay ra, còn khi anh phòng ngự, tức là anh nắm bàn tay lại. Trong một trận đấu, anh cũng cần phải biết nắm lại và xòe ra đúng lúc”, ông Calisto thuyết trình.
 
HLV Calisto và các học trò trong một buổi tập
 
Buổi “giáo dục giới tính” của ông Calisto đã được các học trò của ông áp dụng và mang lại thành công tối đa trong 2 trận chung kết với Thái Lan. Thời điểm đội tuyển bung sức cho tới thời điểm đội tuyển cố thủ đều đã mang lại những “em bé bàn thắng”. Trận lượt đi là một thế trận phòng ngự phản công. Trận lượt về là thế trận tấn công không ngừng nghỉ trong suốt 45 phút hiệp hai, nó khiến các cầu thủ Thái Lan cũng cảm thấy mỏi mệt và rồi họ đã chậm hơn Công Vinh trong một cái nháy mắt khi Vinh đánh đầu ghi bàn ở phút 90+3.
 
 
Bóng đá & họp

Có một hình ảnh rất quen thuộc với các phóng viên chuyên theo dõi đội tuyển: ông Calisto thường dành tới nửa giờ đồng hồ, triệu tập một cuộc họp về chiến thuật ngay ở giữa sân tập. Ông quan niệm, bóng đá là sự thấu hiểu lẫn nhau, cầu thủ phải hiểu ý đồ của HLV, HLV phải hiểu năng lực cầu thủ, và các cầu thủ nhất định phải hiểu ý nhau. Và cách tốt nhất để có được 3 chữ hiểu ấy là phải họp. Đội tuyển dưới thời Calisto họp nhiều hơn bất cứ triều đại nào. Ông thày người Bồ cho các học trò họp ở mọi nơi và mọi lúc có thể.

Hôm trước trận chung kết lượt đi, người Thái Lan đã chơi chiêu bằng việc kéo dài buổi tập của họ thêm gần nửa tiếng nữa. Ông Calisto biết cáu giận và phản ứng cũng không mang lại kết quả. Ông tổ chức một cuộc họp ngay ở cổng sân Rajamangala. Ông kéo vài chiếc ghế, cầu thủ ngồi lổn nhổn. Nhìn rất… tạm bợ. Nhưng cả người nói và người nghe đều say sưa. Ngay cả khi đối thủ ra về và trả sân thì buổi họp dã chiến ấy vẫn tiếp tục.

Và cũng trong hôm ấy, có thêm một cuộc họp dã chiến nữa. Ngay sau buổi tập, khi bóng tối chuẩn bị ập xuống, ông Calisto và 3 cầu thủ Vũ Phong, Công Vinh và Tấn Tài vẫn còn đánh bệt ngay trên mặt cỏ bàn chuyện chiến thuật. Ông nói 15 phút không nghỉ. Các phóng viên ảnh chĩa máy vào tận nơi để chụp, ông mặc kệ. Cả đội thu gom đồ xong xuôi, ông cũng mặc kệ.

Và kết quả là 3 cầu thủ tham gia cuộc họp ấy đều chơi cực kỳ xuất sắc, quật ngã người Thái ngay ở Rajamangala, làm nên cú sốc lớn nhất trong suốt một thập kỷ của bóng đá Đông Nam Á. Công Vinh ghi bàn. Vũ Phong ghi bàn. Tấn Tài là người khởi nguồn cho cả 2 bàn thắng. ĐTVN có được lợi thế cực lớn và chạm sẵn 1 tay vào chiếc cúp Vàng.

Đòn phép tâm lý

Ông Calisto hay được gọi là phù thủy, để ám chỉ khả năng chuẩn bị tâm lý cực tốt cho các cầu thủ, giúp họ trở nên tự tin hơn và làm được những điều mà ngay cả các cầu thủ cũng không nghĩ là họ làm được.
 
HLV Calisto vui sướng với chức vô địch AFF Cup 2008

Thật ra, ông Calisto không có cái chổi nào để bay cả. Ông luôn chú ý để biết các cầu thủ nghĩ gì, đặc biệt là nghĩ về Thái Lan. Ông biết tất cả đều sợ Thái Lan và không có đủ niềm tin vào một chiến thắng trước đội bóng mà chúng ta chỉ thắng đúng 1 lần trong suốt 2 thập kỷ qua ở những giải đấu chính thức. Hôm đá với Thái Lan, ông đã chứng tỏ cho các cầu thủ thấy, một đối thủ dù mạnh cỡ nào thì họ cũng có điểm yếu để khai thác, bằng một ví dụ rất trực quan sinh động: ông lấy Thanh Giang, một cầu thủ rất khỏe để lên thi đẩy với ông, xem ai là người ngã. Và người thắng là ông, khi ông đã khéo léo thu lại lực trong lúc cả 2 đang gồng mình lên đẩy khiến cho Giang ngã nhào về phía trước. Rồi ông giảng giải: rằng Giang trẻ hơn ông gần 30 năm tuổi, nhưng điểm yếu của Giang chính là việc anh quá mải mê muốn đẩy ngã ông, nên chỉ cần ông thu mình lại là Giang sẽ đổ như một cây chuối.

Khi lâm trận, ông đã chỉ cho các cầu thủ điểm yếu của Thái Lan, nằm ở vị trí của một siêu hậu vệ cánh Suree Sukha. Chính cái cách khoét vào chỗ mà người Thái yên tâm nhất ấy đã khiến đối phương trở tay không kịp dù tất thảy đều biết là Việt Nam sẽ đá phòng ngự phản công.

Trận đá với Lebanon mới đây, tất cả đều e ngại một điều, hương vị chiến thắng sẽ khiến các cầu thủ ngất ngây, tập luyện chểnh mảng và mất sự tập trung cho trận đấu quan trọng. Nhưng ông Tô vẫn thổi được vào họ khát vọng chiến thắng và duy trì được một phong độ ấn tượng. 6 ngày tập luyện, thì phải tới quá nửa các buổi tập ông lùa các cầu thủ ra sân ngay từ khi mọi người vẫn còn ngái ngủ, dù những hôm đó Hà Nội lạnh cắt da cắt thịt. Sự khó nhọc ấy khiến các cầu thủ tỉnh táo và không ai dám lãng phí sức lực trong những buổi tối hôm trước để hôm sau còn theo kịp giáo án. Thắng Lebanon 3-1 với các cầu thủ là một bất ngờ, nhưng ông Calisto chỉ tủm tỉm cười khi nói về nó.
 
Đón đọc bài 2 số Tân niên: Ông Calisto, một chuyên gia kinh tế !
 
Phong Vũ

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm