Mỹ chuẩn bị có sắc lệnh lịch sử về trí tuệ nhân tạo

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố ông sẽ ký một sắc lệnh hành pháp ngay trong tuần này nhằm thiết lập một bộ quy tắc thống nhất trên toàn quốc dành cho trí tuệ nhân tạo (AI). Mục tiêu là thay thế tình trạng hiện nay mỗi bang Mỹ lại có một luật riêng, dẫn đến sự chồng chéo và phức tạp cho các doanh nghiệp.

Theo Tổng thống Mỹ Donald Trump, việc các công ty công nghệ phải chạy theo hàng chục, thậm chí năm mươi bộ quy định khác nhau ở từng bang đang làm chậm bước tiến của ngành AI Mỹ. "Chúng ta chỉ nên có một cuốn sách luật duy nhất nếu còn muốn giữ vị trí dẫn đầu thế giới về công nghệ này. Không ai có thể buộc một doanh nghiệp phải xin hàng loạt giấy phép khác nhau chỉ để triển khai một sản phẩm mới" - Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Động thái này nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các "gã khổng lồ" công nghệ Mỹ. OpenAI – công ty tạo ra ChatGPT, Google của Alphabet, Meta Platforms cùng nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm lớn đều cho rằng một bộ quy tắc quốc gia sẽ giúp các doanh nghiệp dễ dàng mở rộng sản phẩm, tăng tốc nghiên cứu và phát triển. Họ đặc biệt lo ngại rằng nếu để mỗi bang tự do ban hành luật riêng, Mỹ sẽ khó cạnh tranh với Trung Quốc – quốc gia đang đầu tư rất mạnh và có chính sách tập trung cao độ cho AI.

Trong những năm gần đây, nhiều bang tại Mỹ đã tự xây dựng các quy định riêng để bảo vệ người dân trước những mặt trái của công nghệ này. Chẳng hạn, một số bang đã cấm sử dụng AI để tạo ra hình ảnh hoặc video tình dục mà không có sự đồng ý của người trong ảnh, cấm việc dùng deepfake để làm giả phát ngôn của chính trị gia trong mùa bầu cử, hoặc ngăn chặn các thuật toán AI phân biệt đối xử dựa trên màu da, giới tính, tôn giáo.

Riêng California – "thánh địa" của các công ty công nghệ lớn – còn yêu cầu những nhà phát triển AI quy mô lớn phải công khai kế hoạch ứng phó với các rủi ro nghiêm trọng, thậm chí là thảm họa mà công nghệ này có thể gây ra trong tương lai.

Theo thông tin từ Reuters, sắc lệnh sắp được Tổng thống Mỹ Donald Trump ký có thể sẽ sử dụng các công cụ mạnh như khởi kiện hoặc cắt giảm ngân sách liên bang đối với những bang không tuân thủ, nhằm đảm bảo bộ quy tắc quốc gia được áp dụng đồng bộ trên toàn nước Mỹ.

Với các doanh nghiệp công nghệ, đây rõ ràng là một tin rất vui vì họ sẽ chỉ phải tuân theo một bộ quy định thay vì hàng chục bộ luật khác nhau. Tuy nhiên, nhiều bang lại bày tỏ lo ngại rằng nếu quyền tự ban hành luật bị hạn chế, họ sẽ khó bảo vệ người dân địa phương trước những rủi ro mới mà AI liên tục tạo ra mỗi ngày.

Dù còn nhiều ý kiến trái chiều, sắc lệnh này nếu được ban hành sẽ đánh dấu bước ngoặt lớn trong cách Mỹ quản lý một trong những công nghệ quan trọng nhất của thế kỷ 21.