Đạo diễn James Cameron bị cáo buộc chiếm đoạt văn hóa và Avatar 2 là 'cú chộp tiền bẩn thỉu'

"Avatar" của đạo diễn James Cameron bị cáo buộc chiếm đoạt văn hóa và bộ phim là "cú chộp tiền bẩn thỉu".

Theo Newsweek, đạo diễn 68 tuổi, bị buộc tội ăn cắp chủ đề, lịch sử và hình ảnh từ các nền văn hóa của người Mỹ bản địa cho bộ phim bom tấn mới nhất Avatar 2: The Way of Water (Avatar 2: Dòng chảy của nước).

Phần tiếp theo của bộ phim ăn khách năm 2009 Avatar kể về những kẻ thực dân cố gắng chiếm lấy đất đai của người bản xứ. Trong phim, con người buộc phải rời khỏi Trái đất do nguồn tài nguyên ngày càng cạn kiệt.

Giống như phần 1, bộ phim tự hào có dàn diễn viên chủ yếu là người da trắng đóng vai người ngoài hành tinh Na'vi, trừ Zoe Saldaña - một nữ diễn viên Latina da đen và Cliff Curtis - người gốc Maori.

Được biết, người Mỹ bản địa đang lên án phần 2 của Avatar vì sự tôn vinh và lãng mạn hóa chủ nghĩa thực dân da trắng, thứ đã gây ra nhiều đau khổ cho họ trong quá khứ.

Đặc biệt, người có ảnh hưởng Yuè Begay, một nghệ sĩ Navajo và đồng chủ tịch của một nhóm hoạt động người bản địa có trụ sở tại LA, đã kêu gọi tẩy chay trên nền tảng SNS Twitter, cô tố Avatar: The Way of Water là chiếm đoạt văn hóa của họ: "ĐỪNG xem Avatar: The Way of Water. Hãy cùng người bản địa và các nhóm bản địa khác trên khắp thế giới tẩy chay bộ phim khủng khiếp và phân biệt chủng tộc này".

Quay trở lại một cuộc phỏng vấn năm 2012, Đạo diễn James Cameron đã mô tả Avatar 1 là "phim khoa học viễn tưởng kể lại lịch sử của Bắc và Nam Mỹ trong thời kỳ đầu thuộc địa". Đồng thời, ông so sánh người Trái đất trong Avatar với "những kẻ xâm lược quân sự từ châu Âu" và người Na'vi với "dân bản địa". 

Tại thời điểm này, Brett Chapman, một luật sư dân quyền người Mỹ bản địa, đã đồng ý với một Tweet gọi Avatar 2 là một "cú chộp tiền bẩn thỉu".

Ngoài ra, nhà văn truyền hình người Mỹ bản địa Kelly Lynne D'Angelo "gợi ý" rằng mọi người "có thể quyên góp tiền cho các cộng đồng bản địa", vì họ đã lấy đất đai, trẻ em, làn da và sau đó là văn hóa của người bản địa.

Một số người bản địa còn cho rằng Avatar: The Way of Water đã miêu tả những đặc điểm tiêu biểu của người da đỏ Bắc Mỹ và người Maori bản địa New Zealand từ góc nhìn của người da trắng rồi xây dựng một cách thống nhất lên người Na'vi trong phim, cho rằng những miêu tả lãng mạn hóa và làm nổi bật định kiến về người dân bản địa.

Sau khi bộ phim được phát hành năm 2009, thuật ngữ "blueface" đã trở thành cách viết tắt để cáo buộc "sự chiếm đoạt" của Avatar, với ngụ ý rằng việc đại diện cho người Mỹ bản địa Na'vi của loạt phim này mang sự phân biệt chủng tộc cùng các âm sắc liên quan đến "mặt đen" hoặc "mặt vàng".

"Tại sao lại xem một bộ phim lố bịch về người ngoài hành tinh màu xanh khi bạn có thể ủng hộ những người bản địa thực sự" một cư dân mạng chỉ trích trên Twitter.

Bất chấp những lời kêu gọi tẩy chay, vẫn có những người ủng hộ bộ phim:

"Tôi là "người bản địa" và Avatar rất tốt",

"Các bộ phim đủ "linh hoạt" để công chúng có thể bỏ qua những lời bàn tán lớn xung quanh vấn đề thuộc địa".