Trọng tài và chuyện 'trầm kha' của Thể thao Đông Nam Á
11/12/2025 05:14 GMT+7 | SEA Games 33
Những phản ứng về vấn đề trọng tài đã xuất hiện ngay ngày thi đấu chính thức đầu tiên của SEA Games 33, dù đây không phải là điều ngoài dự đoán. Mọi thứ càng trở nên khó chịu hơn khi các phản ứng trọng tài chưa liên quan đến đoàn chủ nhà Thái Lan.
Trong môn taekwondo, cả Việt Nam lẫn Philippines đều đâm đơn khiếu nại các quyết định thiên vị của trọng tài liên quan đến chiếc HCV quyền biểu diễn nam, nữ của Singapore. Cũng ở nội dung này, đôi nam - nữ của Malaysia bị trọng tài phán quyết thua Thái Lan là ứng cử viên số 1. Chắc chắn là các kết quả không thay đổi khi đây là nội dung thi có tính chất biểu diễn, được chấm điểm dựa trên ban giám khảo. Các lỗi mà những đoàn bị thua thiệt khiếu nại, dù được chứng minh qua băng ghi hình, cũng không được xem là căn cứ.
Trên thực tế, "khúc dạo đầu" của taekwondo là chỉ dấu cho thấy sẽ tiếp tục một kỳ SEA Games nữa, câu chuyện về trọng tài sẽ không thể nguội đi. Có vài lý do. Đầu tiên là tham vọng huy chương của đoàn chủ nhà, khi đặt ra con số hơn 200 chiếc HCV. Điều này có nghĩa số HCV còn lại dành cho những đoàn khác sẽ ít đi, dẫn đến sự quyết liệt và tranh cãi nhiều hơn. Đặt trong bối cảnh của một cuộc thi đấu thể thao khu vực, với đa phần trọng tài là người trong khối ASEAN, thì khó có thể yêu cầu một tiêu chuẩn cao về trình độ của những người cầm cân nẩy mực. Nói nôm na, cạnh tranh càng cao càng dễ vướng sai sót từ trọng tài.
Một khía cạnh khác dẫn đến tranh cãi trọng tài sẽ nhiều, đó là số lượng môn thi đấu biểu diễn, môn mới, môn đặc thù tại SEA Games 33 khá nhiều, chiếm đến 1/4 tổng số môn thi đấu. Yếu tố "đặc thù" dễ dẫn đến việc chấm điểm dựa trên góc nhìn của từng trọng tài, khó áp dụng những kỹ thuật chấm điểm hiện đại, bằng máy móc tân tiến và cập nhật kết quả theo thời gian thực.
Nỗi buồn của các võ sĩ Việt Nam khi khiếu nại kết quả không thành công ở trận tranh HCV nội dung biểu diễn quyền đôi nam nữ tiêu chuẩn môn taekwondo. ẢNH: Minh Quyết - TTXVN
Thành ra, các sai sót cũng như việc phản ứng trọng tài gần như là "đặc sản" của SEA Games. Nó có thể đến từ những khó khăn khách quan về ngân sách tổ chức, giới hạn trình độ. Nó cũng thường là một phần trong chiến lược thâu tóm huy chương của các đoàn chủ nhà. Nhưng tựu trung, trong một cuộc chơi khu vực, ít hay nhiều thì những hạn chế này không thể tránh được.
Vậy thì phải làm sao? Câu trả lời đơn giản: vượt qua chính mình và vượt hơn đối thủ. Hồi SEA Games 2007 tổ chức ở Khorat, Thái Lan, trong một nội dung thi của môn thể dục mang tính chất biểu diễn, các VĐV Việt Nam thi đấu xuất sắc nhưng khi công bố HCV, thì lại là VĐV của chủ nhà Thái Lan. Trong khi đoàn Việt Nam đang bức xúc, chuẩn bị khiếu nại thì BTC thông báo sẽ trao HCV thứ 2 cho Việt Nam. Chính sự xuất sắc trong thi đấu của chúng ta đã khiến cho việc thiên vị (nếu có) từ trọng tài sẽ khó xảy ra.
Nhìn ở góc độ nào đó, vấn đề trọng tài tại SEA Games không hẳn là một "căn bệnh". Đó là điểm yếu cố hữu của một nền thể thao vẫn chưa được phát triển ở tầm vóc châu lục hay thế giới. Việc thay đổi chất lượng và sự công tâm của trọng tài chỉ có thể đến nếu các quốc gia Đông Nam Á mạnh mẽ hơn trong việc đưa SEA Games trở thành sân chơi có đẳng cấp. Đó là một trách nhiệm cần có thời gian và lòng dũng cảm nhiều hơn những phản ứng, thái độ tiêu cực trong quá trình thi đấu.
Bạn đọc quan tâm đến SEA Games 33 (2025):
Các bài viết đặc sắc hay nhất về SEA Games 33
- Xem thêm ›
