Nghịch lý Bruno Fernandes: Vì sao cầu thủ hay nhất của MU lại đang gây thất vọng

HLV Ruben Amorim đang trao cho Bruno Fernandes quá nhiều trách nhiệm và vô tình biến anh trở thành nỗi thất vọng của đội bóng.

Trước khi cố gắng chẩn đoán xem vấn đề của MU tuần này là gì, cần nhớ hai điều. Thứ nhất, ở CLB này chắc chắn không chỉ có một vấn đề. Và thứ hai, dù có bao nhiêu vấn đề đi nữa thì Bruno Fernandes không nằm trong số đó.

Bruno Fernandes bị dùng sai vị trí

Điều này luôn đáng nhấn mạnh, nhất là trong những dịp hiếm hoi khi Bruno bớt là điểm tựa, gây thất vọng khi MU không giành chiến thắng, ví dụ như trận gặp Fulham vào cuối tuần trước.

Lấy mùa trước làm ví dụ. Đó có thể coi là mùa giải hay nhất của Fernandes cho MU, ít nhất kể từ mùa trọn vẹn đầu tiên, nhưng khởi đầu thì không suôn sẻ. Tới kỳ nghỉ quốc tế tháng 10/2024, anh mới chỉ có một pha kiến tạo ở Ngoại hạng Anh (trước Southampton). Bàn thắng đầu tiên chỉ đến sau khi Erik ten Hag bị sa thải.

Khi đó cũng như bây giờ, nhiều người tin rằng Bruno Fernandes rồi sẽ lấy lại phong độ, và cuối cùng điều đó đúng. Nhưng khác ở chỗ, khi ấy Bruno không chơi trong hàng tiền vệ hai người.

Rất dễ để đổ lỗi cho Bruno Fernandes về trận hòa 1-1 gây thất vọng trên sân Fulham. Anh góp mặt trong hai khoảnh khắc quyết định nhất: sút hỏng quả phạt đền trong hiệp một (bóng bay vọt xà) và không theo kịp Emile Smith Rowe, để đối phương ghi bàn gỡ ở phút 73.

Đáng lo hơn cho những tuần, tháng tới là việc Fulham dễ dàng áp đảo hàng tiền vệ MU nhiều lần. HLV Amorim đã xoay sở nhưng vẫn không thể cải thiện hàng tiền vệ của MU trong trận đấu. Lúc thì MU dùng cặp Bruno Fernandes – Casemiro, sau đó Fernandes – Mason Mount, rồi Fernandes – Manuel Ugarte. Điểm chung là Bruno luôn được sử dụng ở tuyến giữa.

Kế hoạch của HLV Marco Silva bên phía Fulham đã tập trung khai thác hàng tiền vệ của MU. Cầu thủ Alex Iwobi xác nhận sau trận: "Chúng tôi biết mình có thể vượt qua được bộ đôi tiền vệ của họ, và các trung vệ của họ sẽ dâng lên. Hôm nay chúng tôi đã khai thác điều đó".

HLV Ruben Amorim nói cú sút hỏng phạt đền của Fernandes một phần vì anh "gánh vác quá nhiều trách nhiệm". Thực tế, trong 9 tháng qua, Amorim đã trao cho thủ quân MU ngày càng nhiều trách nhiệm, đặc biệt về mặt chiến thuật.

Amorim bắt đầu kéo Fernandes đá thấp hơn từ mùa trước để hỗ trợ khâu triển khai bóng vốn thiếu chắc chắn của MU, nhưng khi đó thì ảnh hưởng của anh lại thiếu vắng ở gần vòng cấm đối phương.

Matheus Cunha và Bryan Mbeumo được mua về phần nào để chia sẻ gánh nặng đó. Nhưng một khía cạnh ít được chú ý trong kỳ chuyển nhượng Hè này là: hai trong số những cầu thủ hiếm hoi thể hiện được sự thích nghi với hệ thống của Amorim lại phải chơi ở những vị trí không phải sở trường.

Amorim cố nhồi nhét cầu thủ vào đội hình

Khó ai phủ nhận MU cần thêm tiền đạo sau khi mùa trước chỉ ghi 44 bàn ở Ngoại hạng Anh (thấp kỷ lục CLB). Nhưng việc kéo Bruno Fernandes xuống sâu và đẩy Amad sang hậu vệ cánh phải khiến khả năng sáng tạo của MU vốn đã ít ỏi càng giảm.

Đúng là khả năng dứt điểm tệ hại đã làm hại Amorim — không đội nào ở giải đấu có số bàn thua kỳ vọng (xG) vượt thực tế nhiều hơn. Nhưng tổng xG (bàn thắng kỳ vọng) mùa trước của MU chỉ đạt 52,6, tức thuộc vào mức của nhóm nửa dưới bảng. Điều này cho thấy vấn đề cốt lõi của MU vẫn là tạo cơ hội.

Và điều đó vẫn chưa thay đổi mùa này. Trận gặp Arsenal tuần trước, MU dứt điểm nhiều nhưng hiếm có cơ hội rõ rệt. Họ áp đảo nhưng không cho thấy khả năng cụ thể hóa ưu thế.

Một tuần sau, ngoài 15 phút đầu sáng sủa với tình huống Cunha suýt ghi bàn, MU gần như bất lực trước Fulham. HLV Silva thậm chí nói thẳng: "Trong hiệp hai, họ chỉ tạo ra tình huống từ bóng chết, chẳng có gì khác". Nhận xét này hoàn toàn chính xác.

Cơ hội lớn duy nhất MU tạo ra hôm Chủ Nhật, theo Opta, đến từ pha phát bóng dài của thủ môn Altay Bayindir. Bruno Fernandes chỉ tạo ra cơ hội được một cú sút — cho Cunha ngay phút đầu tiên — nhưng đó cũng chỉ là dứt điểm xa.

Việc kéo Bruno xuống tuyến giữa còn gây ảnh hưởng tới 1 cầu thủ trẻ đầy triển vọng của MU là Kobiie Mainoo. Tiền vệ trẻ này ngồi dự bị ở trận gặp Arsenal và tiếp tục không được dùng ở Fulham. Lý do? Amorim nói rõ: "Cậu ấy đang cạnh tranh vị trí với Bruno".

HLV người Bồ Đào Nha chưa từng tính đến phương án dùng cặp Fernandes – Mainoo tại Craven Cottage, và có vẻ sẽ không làm trong tương lai. Có thể dễ hình dung bộ đôi này cũng sẽ bị áp đảo, nhưng kỹ năng của họ đủ khác biệt để đặt câu hỏi: tại sao họ phải cạnh tranh cùng một chỗ và liệu vai trò đó có thực sự phù hợp với ai?

MU đang cố nhồi nhét cầu thủ hay nhất, tài năng học viện triển vọng nhất và hàng công 200 triệu bảng mới tinh vào cùng một đội hình — điều này dường như bất khả thi, ít nhất trong hệ thống hiện tại.

Nhưng nếu MU đã chọn con đường này bằng việc chiêu mộ hai tiền vệ tấn công đắt giá trong mùa hè, thì Fernandes cũng tự đưa ra lựa chọn khi từ chối lời đề nghị của Al Hilal để sang chơi ở Saudi Pro League.

Cuối tuần qua, xuất hiện thông tin một CLB Saudi Arabia khác — Al Ittihad — đang cân nhắc chiêu mộ cầu thủ 30 tuổi này, nhưng MU không kỳ vọng Fernandes sẽ rời đi trước hạn chót chuyển nhượng. Các nguồn tin từ Saudi Arabia cũng hoài nghi rằng những liên hệ này có nhiều cơ sở.

Fernandes đã quyết định ở lại Old Trafford ngay từ đầu kỳ chuyển nhượng này và không có lý do gì để tin rằng anh sẽ không kết thúc nó trong tư cách một cầu thủ MU.

Trong trường hợp đó, MU cần tìm ra cách để phát huy tối đa những điểm mạnh và che giấu những hạn chế ít ỏi của anh. Điều đó có thể đồng nghĩa với việc tìm kiếm một đối tác phù hợp ở hàng tiền vệ, hoặc cân nhắc lại hoàn toàn vai trò lùi sâu của Bruno Fernandez. Điều chắc chắn là Amorim đã có đủ vấn đề cần giải quyết, thay vì biến cầu thủ hay nhất và quan trọng nhất của mình thành một rắc rối nữa.

Các HLV khác dùng Bruno ở MU như thế nào?

Sơ đồ 4-2-3-1 của Ole Gunnar Solskjaer

Dưới thời Solskjaer, Fernandes thường được bố trí ở vai trò số 10 trong sơ đồ 4-2-3-1. Vị trí này tận dụng tối đa khả năng xuyên phá bằng những đường chuyền sắc bén cùng khả năng xâm nhập vòng cấm để dứt điểm, biến anh trở thành trung tâm trong các pha tấn công của MU.

Sự tự do di chuyển từ trung lộ ra biên giúp Fernandes tạo ra nhiều tình huống bất ngờ trước hàng thủ đối phương, từ đó trực tiếp ghi bàn hoặc kiến tạo.

Sơ đồ 4-2-2-2 của Ralf Rangnick

Khi Rangnick lên thay, MU vận hành sơ đồ 4-2-2-2, đặt Fernandes chơi gần hơn với tiền đạo, song hành cùng một tiền vệ tấn công khác. Vai trò này nhấn mạnh vào khả năng pressing và chuyển trạng thái nhanh.

Dù hệ thống này hạn chế phần nào sự sáng tạo, Fernandes lại cho thấy sự đa năng và tính kỷ luật phòng ngự – những phẩm chất ít được bộc lộ ở vai trò trước.

Chiến thuật linh hoạt của Erik ten Hag

Dưới thời Erik ten Hag, Fernandes được thử sức trong nhiều vai trò khác nhau, chủ yếu ở các sơ đồ 4-3-3 và 4-2-3-1.

Ông thầy người Hà Lan yêu cầu Fernandes thích nghi giữa vai trò lùi sâu và dâng cao tùy theo thế trận và đối thủ.

Sự linh hoạt này cho phép anh phát huy toàn diện kỹ năng, vừa tham gia ghi bàn, vừa kiểm soát nhịp độ trận đấu.

Ảnh hưởng chiến thuật và thống kê

Trong sơ đồ 4-2-3-1, các chỉ số thống kê cho thấy Fernandes đặc biệt hiệu quả, với số lần tham gia trực tiếp vào các cơ hội ghi bàn cao hơn hẳn.

Ngược lại, khi chơi trong 4-2-2-2, anh dứt điểm ít hơn nhưng lại đóng góp nhiều hơn ở khâu phòng ngự, như cắt bóng và tắc bóng.