Mạng xã hội sẽ không là “miền đất hứa” của quảng cáo sai lệch

Liên tiếp trong những năm gần đây, xuất hiện tình trạng nhiều người, đặc biệt là các nghệ sỹ, ca sĩ, diễn viên... dùng mạng xã hội giới thiệu, mời chào, quảng cáo cho các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng, gây bức xúc cho đông đảo người tiêu dùng.

Người dân nhiều tỉnh, thành lên tiếng.

Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận được nhiều kiến nghị của cử tri các tỉnh, thành trong nước phản ánh, một số nghệ sĩ có uy tín tham gia quảng cáo sản phẩm sai lệch, sai sự thật... Cử tri thành phố Hà Nội, Bình Phước, Kiên Giang cùng phản ánh một số nghệ sĩ có uy tín tham gia quảng cáo sản phẩm sai lệch, sai sự thật, sản phẩm quảng cáo không được kiểm định chất lượng, gây hiểu lầm về công dụng thật của sản phẩm và ảnh hưởng sức khoẻ cho khách hàng khi sử dụng khiến người dân lo lắng.

Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo ngành chức năng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; có cơ chế xử phạt nặng những người tham gia quảng cáo sản phẩm, cơ quan truyền thông khi quảng cáo nói quá về công dụng, gây nhầm lẫn đối với người nghe (đặc biệt tại các chương trình chăm sóc sức khoẻ và an toàn thực phẩm với sự tham gia tư vấn của các nhà khoa học nhưng thực chất là các chương trình quảng cáo thực phẩm chức năng); kiểm tra, rà soát chất lượng các sản phẩm, nhất là các thực phẩm chức năng được quảng cáo trên truyền thông, mạng xã hội để người dân yên tâm.

Cử tri tỉnh Ninh Bình cho rằng, việc quảng cáo sai sự thật trên các nền tảng mạng xã hội với sự tham gia của những người nổi tiếng gây ra rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng, nhất là liên quan đến sức khỏe của người dân. Cử tri kiến nghị Chính phủ chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ các nội dung quảng cáo, thông tin đăng trên các mạng xã hội; có các biện pháp để xử lý triệt để, mạnh tay đối với những trường hợp lợi dụng mạng xã hội làm nhiễu thông tin, xâm hại đến lợi ích, sức khỏe của người tiêu dùng.

Cử tri Thành phố Hồ Chí Minh có kiến nghị quy định rõ trách nhiệm của người trực tiếp tham gia quảng cáo sản phẩm, bao gồm nghệ sĩ, người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội; các đối tượng này phải chịu trách nhiệm liên đới nếu quảng cáo sai sự thật, gây hậu quả nghiêm trọng cho người tiêu dùng. Cử tri đề nghị bổ sung vào dự thảo Luật Quảng cáo quy định về việc lập danh sách cảnh báo công khai đối với các cá nhân vi phạm quảng cáo nhiều lần, kèm theo chế tài cấm tham gia hoạt động quảng cáo trong một thời gian nhất định, nhằm tăng cường hiệu lực quản lý và bảo vệ người dân...

Mạnh tay xử lý các trường hợp quảng cáo sai sự thật

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, thời gian qua đã tập trung triển khai nhiều giải pháp, tăng cường kiểm tra, giám sát và kịp thời xử lý các trường hợp lợi dụng mạng xã hội để quảng cáo không đúng sự thật, cụ thể, Bộ tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2025 (có hiệu lực kể ngày 01/01/2026). Theo đó, quy định người chuyển tải sản phẩm quảng cáo cần tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định khác của pháp luật có liên quan về việc cung cấp thông tin liên quan đến tính năng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ khi thực hiện quảng cáo; phải xác minh về độ tin cậy của người quảng cáo; kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ quảng cáo; trường hợp chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ về hàng hoá, sản phẩm, dịch vụ thì không được giới thiệu về hàng hoá, sản phẩm, dịch vụ. Đồng thời chịu trách nhiệm trước pháp luật trong trường hợp nội dung quảng cáo không bảo đảm các yêu cầu...

Bên cạnh đó sửa đổi, bổ sung Điều 23 Luật Quảng cáo 2012 về Quảng cáo trên mạng, bổ sung một điều về yêu cầu đối với nội dung quảng cáo: Nội dung quảng cáo phải trung thực, chính xác, rõ ràng; không gây hiểu nhầm về tính năng, chất lượng, công dụng, tác dụng của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Trường hợp quảng cáo có yêu cầu phải ghi chú, khuyến cáo, cảnh báo thì phải thể hiện rõ ràng, đầy đủ, dễ tiếp cận.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế, Bộ Công Thương và các Bộ, ngành có liên quan để triển khai cơ chế phối hợp liên ngành tập trung rà soát, xử lý các trường hợp người nổi tiếng, các nghệ sĩ, người có ảnh hưởng trên mạng quảng cáo, tham gia quảng cáo các sản phẩm không đúng với chất lượng sản phẩm, gây ảnh hưởng đến niềm tin và sức khỏe của người dân.

Đối với các quảng cáo trên mạng, đặc biệt trên các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới, khó xác định được danh tính người quảng cáo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới chủ động rà quét AI để ngăn chặn nội dung và tài khoản quảng cáo vi phạm. Tăng cường triển khai đào tạo, tập huấn phổ biến pháp luật cho nghệ sĩ, KOL, nhất là các quy định pháp luật về cung cấp nội dung trên mạng, quảng cáo, nộp thuế; kết nối chặt chẽ với các công ty quảng cáo, truyền thông để phối hợp quản lý hoạt động quảng cáo của nghệ sĩ, KOL. Triển khai các chiến dịch tuyên truyền, nâng cao nhận thức, khả năng "tự đề kháng" cho người dân để nhận diện cảnh giác với quảng cáo có dấu hiệu vi phạm và thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để xử lý.

Chủ động rà soát, chặn gỡ các nội dung vi phạm pháp luật.

Để triển khai hiệu quả các giải pháp trên, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin Điện tử đang đề nghị các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới tăng cường bộ lọc, giải pháp kỹ thuật, công nghệ và nhân sự để chủ động rà soát, chặn gỡ các nội dung vi phạm pháp luật Việt Nam; truy quét các nội dung/trang/kênh/tài khoản vi phạm bị đăng tải lại để triệt để chặn gỡ; không cài đặt quảng cáo vào nội dung vi phạm; tắt hiển thị quảng cáo, ngừng việc chia sẻ tiền quảng cáo đối với các video/trang/kênh/tài khoản vi phạm; xem xét siết chặt điều kiện bật kiếm tiền, đảm bảo chỉ nội dung tuân thủ pháp luật mới được chia sẻ tiền quảng cáo.

Về các nhãn hàng, đại lý quảng cáo: Tiếp tục ủng hộ áp dụng sáng kiến quảng cáo trong "White List" của Cục; phối hợp với Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin Điện tử có cơ chế rà soát, cập nhật "White List", "Black List" định kỳ; nâng cao hiểu biết pháp luật, thường xuyên cập nhật, nắm bắt quy định pháp luật về quảng cáo nói chung và quy định chuyên ngành khi quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt; cân nhắc, lựa chọn người nổi tiếng, nghệ sĩ, người có tầm ảnh hưởng, có trách nhiệm, trung thực để quảng cáo cho các sản phẩm, thương hiệu của mình.

Đối với các nhà sáng tạo nội dung, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo: Ưu tiên sản xuất các nội dung tích cực để thu hút quảng cáo, hướng tới mục tiêu chỉ nội dung "sạch" mới nhận được tiền quảng cáo, đẩy lùi nội dung nhảm nhí, độc hại; thận trọng trong việc lựa chọn các sản phẩm để nhận quảng cáo; nâng cao trách nhiệm, tìm hiểu đẩy đủ các thông tin về sản phẩm trước khi thực hiện quảng cáo.