Xung quanh việc Vinicius Jr bị phân biệt chủng tộc: Chờ đợi công lí ở La Liga

Vinicius Jr đã ghi bàn thắng giúp Real Madrid giành được danh hiệu Cúp C1/Champions League lần thứ 14 vào tháng 5/2022, và mùa giải này, phong độ chói sáng của anh tiếp tục thắp sáng chiến dịch Champions League của Los Blancos. Có điều, tiền đạo 22 tuổi cũng trở thành nạn nhân của "tội ác căm thù" ở Tây Ban Nha.

Trước trận derby với Atletico Madrid vào tháng 1, một hình nộm của Vinicius Jr đã được treo trên một cây cầu ở Madrid, trong khi những lời lăng mạ phân biệt chủng tộc đã được camera ghi lại trong các trận đấu của Real Madrid tại Osasuna, Mallorca, Real Valladolid và Atletico.

Cho đến nay, vẫn chưa có án phạt nào được Liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha (RFEF) hoặc bất kì công tố viên địa phương nào đưa ra, nhưng các cuộc điều tra về một số trường hợp vẫn đang tiếp diễn.

Không giống như ở Anh, nơi Premier League và Liên đoàn bóng đá Anh (FA) có thể trừng phạt các CLB hoặc người hâm mộ vì các vụ phân biệt chủng tộc, La Liga cho biết họ không có thẩm quyền này. Thay vào đó, La Liga chỉ có thể chuyển bất kì vụ phân biệt nào cho các ủy ban RFEF hoặc các công tố viên khu vực, những người sẽ giải quyết như các trường hợp pháp lí trước khi đưa ra các án phạt thể thao.

"Chiến dịch phân biệt chủng tộc chống lại Vinicius Jr"

Sự cố cầu thủ bị người hâm mộ phân biệt chủng tộc đã khiến nhiều trận đấu ở La Liga mùa này bị hoãn lại. Kể từ tháng 1/2020 đến tháng 3/2023, La Liga có 12 vụ phân biệt chủng tộc riêng biệt đối với các cầu thủ da màu. Riêng Vinicius Jr có 8 vụ phân biệt chủng tộc trực tiếp và 4 vụ - bao gồm 3 trường hợp liên quan đến ngôi sao Real Madrid và 1 trường hợp liên quan đến Nico Williams của Athletic Bilbao - được lưu trữ mà không có án phạt nào được đưa ra.

Và ngày 21/5 vừa qua, Vinicius Jr một lần nữa bị phân biệt chủng tộc từ khán đài, lần này là trong trận đấu của Real Madrid với Valencia tại Mestalla.

Báo cáo chính thức của trọng tài về trận đấu đã mô tả vụ việc, lưu ý rằng một cổ động viên đã hét lên "khỉ, khỉ" với Vinicius Jr trong hiệp 2. Đoạn video về trận đấu từ DAZN cũng cho thấy ngôi sao của Real Madrid đã phải chịu nhiều lời lăng mạ phân biệt chủng tộc khác trong suốt trận đấu.

La Liga cho biết họ đang điều tra vụ việc.

Ngoài việc công tố viên địa phương Madrid chọn không đưa ra bất kì án phạt nào vì chúng chỉ "kéo dài trong vài giây", các lí do khác từ các công tố viên khu vực không xét xử các vụ việc bao gồm việc "không thể xác định được thủ phạm", "dường như không" được đề cập theo bộ luật hình sự và "không vượt qua ranh giới để vi phạm hình phạt", La Liga nói.

Khi được yêu cầu giải thích việc không xác định được những người hâm mộ đã phân biệt chủng tộc với Vinicius Jr tại sân Camp Nou của Barcelona vào ngày 24/10/2021, công tố viên Barcelona cho biết họ không thể tiết lộ chi tiết vì cuộc điều tra là riêng tư. "Điều rõ ràng là họ đã phân tích tất cả các bằng chứng mà họ có và không xác định được bất kì thủ phạm nào trong trường hợp này", họ cho biết. "Trong các trường hợp khác, cuộc điều tra đã thành công, chẳng hạn như vụ xúc phạm Inaki Williams [vào tháng 1/2020] mà bên công tố, sau khi tiến hành điều tra, đã đệ đơn khiếu nại và mô tả đây là một tội ác thù ghét. Vụ việc hiện đang chờ ngày xét xử".

Theo Piara Powar, giám đốc điều hành của Fare Network, một tổ chức được thành lập nhằm chống kì thị trong bóng đá châu Âu, một vụ xử sẽ mất 3 năm, chứng tỏ "hệ thống luật pháp đang thất bại ở Tây Ban Nha như thế nào".

Thực tế quá trình diễn ra chậm chạp ở Tây Ban Nha có vẻ phức tạp hơn khi so sánh với một vụ án gần đây ở Anh, trong đó một tòa án địa phương đã đưa ra lệnh cấm 3 năm đối với một cổ động viên chỉ ba tháng sau khi anh ta có lời lẽ phân biệt chủng tộc với cầu thủ Raheem Sterling của Chelsea.

Esteban Ibarra, chủ tịch của Phong trào chống lại sự không khoan dung, một tổ chức của Tây Ban Nha nhằm mục đích giáo dục về phân biệt đối xử và theo dõi các vụ phân biệt chủng tộc trong bóng đá, đã gọi việc chính quyền địa phương lưu trữ hồ sơ vụ án Vinicius Jr tại Camp Nou là "không thể tưởng tượng được".

"Chúng tôi thẳng thừng phủ nhận rằng Tây Ban Nha là một quốc gia phân biệt chủng tộc, nhưng chúng tôi khẳng định rằng có rất nhiều hành vi phân biệt chủng tộc ở đất nước chúng tôi", Ibarra nói thêm trong một tuyên bố trên trang web của tổ chức. "Chúng tôi khẳng định rằng có rất nhiều sự cố phân biệt chủng tộc vẫn chưa được ngăn chặn khi có luật pháp liên quan và đủ luật pháp, chính sách và năng lực thể chế để chấm dứt hành vi ô nhục này".

"Chiến dịch phân biệt chủng tộc chống lại Vinicius Jr đã bắt đầu từ lâu".

Bộ luật Hình sự Tây Ban Nha cho biết các hành vi phân biệt chủng tộc - liên quan đến sắc tộc, chủng tộc hoặc nguồn gốc quốc gia - "làm tổn hại đến phẩm giá của con người" thông qua "khinh thường" hoặc "làm nhục" có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm.

 Bão truyền thông

Powar cho biết ông đã nhận thấy việc các phương tiện truyền thông Tây Ban Nha dường như có ý đổ lỗi cho chính Vinicius Jr khi ám chỉ rằng cầu thủ người Brazil đã "tự chuốc họa vào thân" với cách anh chơi bóng hoặc ăn mừng bàn thắng.

Tháng 9/2022, Pedro Bravo - một người đại diện hàng đầu và là chủ tịch của Hiệp hội người đại diện Tây Ban Nha - đã so sánh Vinicius với một con khỉ trong một chương trình bóng đá.

Và đầu tháng này, HLV của Liverpool, Jurgen Klopp cũng đã chết lặng khi một phóng viên hỏi ông rằng liệu ông có nghĩ rằng "hành vi khiêu khích" của Vinicius Jr trên sân đã dẫn đến hành vi phân biệt chủng tộc hay không.

Mới 22 tuổi, Vinicius Jr nhanh chóng trở thành một trong những tài năng lớn nhất thế giới. Được biết đến với kĩ thuật tinh tế, màn ăn mừng bàn thắng bằng các điệu nhảy của Vinicius Jr cũng đã trở nên nổi tiếng ở Tây Ban Nha và quê hương Brazil của anh.

Chính sau một trong những màn ăn mừng như thế, Bravo đã nói Vinicius Jr nên "ngừng trò khỉ" đó. Đáp lại, siêu sao người Madrid khẳng định anh "sẽ không ngừng" ăn mừng bàn thắng bằng cách nhảy múa.

Công đoàn Cầu thủ Tây Ban Nha (AFE) cho biết phân biệt chủng tộc nên được coi là một vấn đề xã hội ở Tây Ban Nha, thay vì chỉ liên quan đến bóng đá và tháng 4 vừa qua, họ đã tổ chức một cuộc họp với Phong trào Chống Không khoan dung (MAI) để bắt đầu lập kế hoạch về cách giải quyết vấn đề phân biệt chủng tộc trong các trận đấu sắp tới. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp của quy trình ở Tây Ban Nha và một hệ thống "có nhiều vấn đề đang được giải quyết", Powar nói, có vẻ như - ít nhất là bây giờ - cầu thủ sẽ phải chờ một thời gian để nhận được công lí.