Vòng loại World Cup 2026: “Cổ tích Curacao” và sự kỳ diệu của đổi mới

Sáng 19/11, một câu chuyện cổ tích được viết ở Caribbean. Curacao, đảo nhỏ với dân số chỉ 156.115 người, chính thức vượt qua vòng loại World Cup 2026, trở thành quốc gia nhỏ nhất lịch sử từng tham dự giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh.

Hòa Jamaica 0-0 ở lượt cuối vòng loại World Cup 2026 khu vực CONCACAF (Bắc-Trung Mỹ), Curacao chính thức vượt qua Iceland, quốc gia từng nắm giữ kỷ lục này khi tham dự World Cup 2018 ở Nga với dân số 350 nghìn người.

Cổ tích thời hiện đại

Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt lịch sử. Curacao, quốc đảo nhỏ bé nằm ở phía Bắc Venezuela với diện tích chỉ 444 km² (nhỏ hơn cả đảo Phú Quốc), đã chứng minh rằng lãnh thổ tí hon không phải là rào cản để bước lên sân khấu thế giới. Đây là câu chuyện cổ tích thời hiện đại bởi sự kết hợp của 2 yếu tố: Sự kiên trì của Curacao tại vòng loại CONCACAF và sự mở rộng World Cup từ 32 lên 48 đội.

Một trong những quyết định mang tính cách mạng của FIFA chính là việc chọn Bắc Mỹ (Mỹ, Canada, Mexico) là chủ nhà cho World Cup 2026, đồng nghĩa 3 nước này không phải đá vòng loại. Trong khu vực CONCACAF, nơi thường chỉ có 3 suất trực tiếp dành cho vòng loại, bây giờ con số này đã tăng lên 6-8 suất: 3 cho chủ nhà, 3 suất cho vòng loại cùng với 2 suất play-off liên lục địa. Đây chính là cơ hội vàng cho các nền bóng đá nhỏ có không gian để thể hiện bản thân. Curacao đã tận dụng điều này một cách tuyệt vời.

Curacao, đội từng thắng đội tuyển Việt Nam 5-4 sau loạt luân lưu ở chung kết giải giao hữu King Cup 2019 trên đất Thái Lan, đã kết thúc vòng 3 vòng loại CONCACAF với ngôi đầu bảng B, giành 12 điểm từ 6 trận, đứng đầu Bảng B, xếp trên Jamaica và Trinidad & Tobago, những đội tuyển có tên tuổi hơn nhiều. Trong đó, dấu ấn lớn nhất là thắng lợi 2-0 mang tính quyết định trước Jamaica ở lượt đi.

Kỳ tích này mang đậm dấu ấn của Dick Advocaat. Vị chiến lược gia lão làng người Hà Lan, người từng dẫn dắt các đội tuyển Hà Lan, Bỉ hay Hàn Quốc, đã thổi vào Curacao tư duy chiến thuật kỷ luật và hiện đại. Ông đã kết hợp hoàn hảo những tài năng gốc Curacao đang thi đấu tại châu Âu như Tahith Chong (cựu cầu thủ MU), Leandro Bacuna hay Jordi Paulina. Họ là những đứa con xa xứ trở về, mang theo khát vọng đưa hòn đảo quê hương bước ra ánh sáng.

Haiti, Cape Verde - những tấm gương phi thường ở vòng loại World Cup 2026

Tương tự Curacao, Haiti cũng được hưởng lợi từ việc vòng loại World Cup 2026 khu vực CONCACAF vắng bóng các "đại gia". Nhưng nếu Curacao gây chấn động bởi quy mô quốc gia nhỏ bé, thì Haiti khiến tất cả phải ngả mũ vì sự kiên cường vượt qua nghịch cảnh. Ngoài khó khăn về kinh tế - xã hội, đội tuyển Haiti còn phải đá các trận sân nhà ở quốc gia khác do bất ổn an ninh trong nước. HLV trưởng Sebastien Migne chưa từng đặt chân lên quốc đảo 12 triệu dân này kể từ khi được bổ nhiệm cách đây 18 tháng. Trận nào cũng phải đá xa nhà, không khán giả và nguồn thu, nhưng Haiti vẫn vươn lên một cách phi thường để trở lại sân chơi bóng đá thế giới sau 52 năm.

Ở châu Phi, Cape Verde cũng lần đầu tiên được dự World Cup sau một hành trình ngoạn mục. Đảo quốc Tây Phi với dân số 600 nghìn người đã giành vé sau khi đứng đầu bảng D của vòng loại với 23 điểm, vượt qua những cái tên lớn như Cameroon (từng 5 lần vô địch châu Phi) và Angola.

Cape Verde là tấm gương về nỗ lực vươn lên không ngừng. Những năm 2000, đây còn là một đội bóng ít tên tuổi, hiếm khi tham dự các giải đấu quốc tế. Nhưng từ 1 thập kỷ gần đây, họ bắt đầu xây dựng nền móng vững chắc cho bóng đá quốc gia, phát triển cơ sở hạ tầng và phát triển bóng đá trẻ. Kết quả của quá trình này chính là tấm vé lịch sử đến World Cup 2026. Chính phủ Cape Verde còn cho hàng vạn cổ động viên nghỉ 1 ngày để cổ vũ đội tuyển trong trận quyết định gặp Eswatini trên sân nhà, và thắng lợi 3-0 đưa cả đất nước vào ngày hội lớn chưa từng có.

Thắng lợi của FIFA

Đúng như kỳ vọng của FIFA, việc mở rộng World Cup lên 48 đội đã giúp thêm nhiều nền bóng đá nhỏ bé, ít tên tuổi được hưởng không khí ngày hội hành tinh. Cho đến thời điểm này, World Cup 2026 đã ghi danh 4 đội tuyển lần đầu tham dự là Curacao, Jordan, Uzbekistan và Cape Verde. Số lượng này có thể sẽ được mở rộng hơn sau các loạt play-off cuối cùng.

Trên thực tế, việc mở rộng từ 24 đội lên 32 đội dự World Cup lần đầu tiên năm 1998 cũng đã chứng kiến xu hướng liên tục có các đội tân binh. Cụ thể, World Cup 1998 có 4 đội lần đầu dự giải (Croatia, Jamaica, Nhật Bản, Nam Phi); World Cup 2002 có 4 đội (Trung Quốc, Senegal, Ecuador, Slovenia); World Cup 2006 có tới 7 đội (Ghana, Togo, Bờ Biển Ngà, Ukraine, Angola, Czech và Trinidad & Tobago); World Cup 2010 có 1 đội (Slovakia); World Cup 2014 có 1 đội (Bosnia & Herzegovina); World Cup 2018 có 2 đội (Panama, Iceland) và World Cup 2022 có 1 đội (chủ nhà Qatar).

FIFA đã đúng khi đem sự công bằng ban phát cho mọi quốc gia, không phụ thuộc vào diện tích hay quy mô dân số. Miễn là có năng lực, niềm đam mê và sự kiên trì, không gì là không thể. Đó chính là bản chất của World Cup, ngày hội bóng đá toàn cầu.