U23 Việt Nam: Từ đỉnh cao SEA Games đến ngưỡng cửa châu Á

Chức vô địch SEA Games 33 tại Bangkok là một nốt son rực rỡ, nhưng cũng là dấu mốc mở ra thử thách mới cho U23 Việt Nam, thách thức ngay lập tức ở phía trước.

Sau khi giành HCV bằng một cuộc ngược dòng kịch tính trước U22 Thái Lan, tập thể của HLV Kim Sang Sik chỉ có vài ngày nghỉ ngắn ngủi trước khi bước vào giai đoạn chuẩn bị cho VCK U23 châu Á 2026, nơi đẳng cấp, tốc độ và thể lực của các đối thủ đều ở tầm cao hơn hẳn.

1. Tròn 8 năm trước, U23 Việt Nam có chiến thắng trước U23 Thái Lan ở giải giao hữu M-150 Cup. Đó là chiến thắng gần nhất ở cấp độ U23 trước khi chúng ta có màn ngược dòng trên sân Rajamangala đêm 18/12. Như đã biết, sau trận thắng ngày đó, tại VCK U23 châu Á 2018, bóng đá Việt Nam bước vào một kỷ nguyên vàng.

Có thể kỳ vọng về 2 đội U23 giống nhau, nhưng hoàn cảnh thì rất khác. 8 năm trước, đó là một U23 của HLV Park Hang Seo bước từ sự im lặng ra sự chói lòa, để lại một cột mốc sừng sững cho những lứa U23 kế tiếp. Trong khi đó, đội bóng trẻ của HLV Kim Sang Sik lại đang bước từ đỉnh cao này sang ngọn núi lớn hơn. Họ chịu áp lực, bị đánh giá, bị dè chừng. Họ đang bước đi trong ánh sáng.

Tại SEA Games 33, các học trò của HLV Kim Sang Sik đi theo lộ trình của một nhà vô địch: khởi động chậm, rồi tăng tốc và dốc cạn sức cho pha nước rút về đích. Trong chiến dịch vàng, U22 Việt Nam đã thể hiện được hai phẩm chất mà bất kỳ đội bóng lớn nào cũng cần: bản lĩnh và kỷ luật.

Trận chung kết ngược dòng trước chủ nhà Thái Lan không chỉ là màn trình diễn cảm xúc mà còn là lời khẳng định về sự trưởng thành trong tư duy thi đấu. Các cầu thủ không gục ngã sau khi bị dẫn hai bàn, họ giữ được sự tỉnh táo, bền bỉ và tin vào cách chơi của mình, điều từng là điểm yếu cố hữu của bóng đá trẻ Việt Nam.

Đó là cách tạo dựng đội bóng quen thuộc của HLV Kim Sang Sik: tính hệ thống. Từ đội tuyển quốc gia đến U23, ông Kim là người ít khi nhìn vào kết quả để xây dựng lối chơi. Ông khác hẳn những người tiền nhiệm, rất thích "nhào nặn" con người, kể cả khi phạm vào điều cấm kỵ của nghề cầm quân, đó là đổi đội hình xuất phát ở mỗi trận đấu trong giải chính thức. Có lẽ ông Kim dám làm điều đó vì ông tin vào hệ thống của mình đã được cầu thủ thấu cảm.

Ngay cái chuyện "ma thuật" trong những lần thay người của ông Kim tại SEA Games 33 cũng thế. Hai lần thay người ở bán kết và chung kết đều giống nhau, nhưng rõ ràng hoàn cảnh trận đấu rất khác biệt. Vậy tại sao hiệu quả lại chính xác đến khó tin? Văn Thuận, Thanh Nhàn đâu phải là robot đá bóng! Điểm cốt lõi nằm ở hệ thống mà HLV Kim Sang Sik xây dựng. Nói cách khác, đội U22 tại SEA Games là một tập thể rất có tổ chức, vận hành tốt mọi điều chỉnh chiến thuật. Nói một cách hình tượng, đó là thứ bóng đá có lập trình. Chỉ cần đổi câu lệnh, thì cách thức hoạt động sẽ khác.

2. So với 8 năm trước, cách tiếp cận VCK U23 châu Á giữa 2 lứa cầu thủ chắc chắn khác nhau. Một đằng tạo ra bất ngờ, một đằng sẽ tìm cách gây bất ngờ bằng sự ổn định và bản lĩnh của một đội bóng rất giàu kinh nghiệm.

Gần 20 trận đấu trong năm 2025, nhiều cầu thủ trụ cột thậm chí đã chơi hơn 50 trận, bao gồm ở CLB lẫn đội tuyển quốc gia. Họ đến U23 châu Á không phải bằng sự vô danh, nhưng họ đã được tôi luyện để đối đầu với các thử thách. Chức vô địch SEA Games chính là "liều doping tinh thần" giúp các cầu thủ tin rằng họ đủ khả năng đối đầu với bất kỳ ai.

Vấn đề lớn nhất không phải ở cầu thủ, mà là HLV Kim Sang Sik. Làm sao để giữ đôi chân và cái đầu của cầu thủ ở trạng thái sẵn sàng, đó là nhiệm vụ đầu tiên. Kế đến, ông cần một bản kế hoạch khác về chuyên môn, một bảng nâng cấp chiến thuật trong bối cảnh không có nhiều thời gian để thử nghiệm.

SEA Games mang tính khu vực, nơi Việt Nam thường là đội cửa trên. Lối chơi kiểm soát, tấn công chủ động và pressing tầm cao phát huy tác dụng khi đối thủ yếu hơn về kỹ năng và thể hình. Nhưng ở đấu trường U23 châu Á, cán cân quyền lực đảo chiều. Những đội như Saudi Arabia hay Jordan không chỉ có nền tảng kỹ thuật tốt hơn mà còn vượt trội về thể lực và tư duy chiến thuật.

U23 Việt Nam nằm ở bảng A cùng chủ nhà Saudi Arabia, Jordan và Kyrgyzstan. Đây là bảng đấu có tính cạnh tranh cao: một ứng cử viên vô địch, một đối thủ khó lường, và một tân binh khát khao thể hiện. Với cấu trúc như vậy, Việt Nam gần như chắc chắn phải chơi phòng ngự phản công.

Đây mới là lúc chúng ta cần đến "nghệ thuật hắc ám" của HLV Kim Sang Sik.

Long Khang