Tranh Việt nửa triệu USD, họa sĩ Việt cũng sốc!

30/10/2009 08:13 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH Cuối tuần) - Cách đây chưa lâu, báo TT&VH Cuối tuần, trong chuyên đề Tranh Việt Nam và thị trường đấu giá, có nói đến bức tranh lụa Hoài cố hương của cố danh họa Lê Phổ được nhà đấu giá Sotheby’s bán tại Singapore với giá hơn 300.000 USD, được xem là tác phẩm hội họa Việt Nam đắt giá nhất hiện nay tại một phiên đấu giá nghệ thuật. Nhưng mới đây, cũng tại Singapore (Hội chợ triển lãm nghệ thuật đương đại Đông Nam Á - The Contemporary Asian Art Fair, 9- 12/10), một tác phẩm hội họa đương đại Việt Nam được đề giá cao hơn nhiều - 600.000 đô-la Singapore, tương đương 425.000 USD - được xem là tác phẩm đặt giá cao nhất tại Hội chợ. Một tác phẩm khác của họa sĩ Lê Kinh Tài đã từng bán cho gallery với giá 11.000 USD, tại Hội chợ đã được khách trả giá tới 60.000 USD mà gallery vẫn chưa chịu bán!


Một bức tranh có giá 150.000 đô-la Singapore

Những thông tin nở mày nở mặt thế trong thời buổi thị trường khủng hoảng đã khiến Hội chợ nghệ thuật Singapore trở thành “miền đất hứa” của giới họa sĩ Việt. Đây cũng là lần đầu tiên Nguyễn Kim Hoàng (vẫn được biết đến với cái tên Hoàng Himiko- nghệ sĩ tự do với quán cà phê nghệ thuật Himiko), hăm hở bỏ tiền túi sang Singapore “thăm dò” Hội chợ. Và một nghệ sĩ thường “gây sốc” bằng các tác phẩm của mình, lần này lại “sốc” với những gì cô tận mắt thấy dưới con mắt một khách tham quan.

* Tiết kiệm từng tí để đắp vô quán Himiko, vậy mà nghe rủ rê hấp dẫn thế nào chị dám bỏ tới 500 USD để sang Singapore xem hội chợ nghệ thuật vậy?

- Hơn nửa năm trước có anh họa sĩ đang nổi tiếng bán tranh nhiều nhất Sài Gòn đã nói tôi nghe về Hội chợ nghệ thuật Singapore. Nghe nói là giá tranh kiểu như “cô gái áo dài”, “lá vàng lá đỏ” thì ở Hội chợ này bèo bọt nhất cũng đã 5.000 đô Sing, bức nào giá ở Việt Nam 2.000 - 3.000 đô thì qua đó tệ lắm cũng trên 10.000 -15.000 đô. Quả là hấp dẫn chứ!


Bức tranh Việt Nam của tác giả Mai Anh
được rao bán với giá 600.000 đô-la Singapore

Mà ở Hội chợ này không phải ai muốn mang tranh qua cũng được, họa sĩ không thể tự mình mang tranh qua bán (dù rẻ hơn nửa), mà phải là một gallery có ít nhất ba cuộc triển lãm chuyên nghiệp trở lên, và có tranh của nhiều họa sĩ. Nên dù thực sự tôi hơi sờ sợ trước những chuyện kinh doanh to tát, cũng ráng qua ngó thử một phen xem sao. Vì, trước giờ, triển lãm ở Himiko gần như chỉ toàn là “xem”, nên nếu khả quan, thử tìm hiểu về chuyện “bán” cho họa sĩ trẻ chúng tôi còn lạc quan chút về nghề nghiệp.

Đoàn chúng tôi từ TP.HCM có tám nghệ sĩ. Tôi rủ cô họa sĩ Nhật Koike Meeko đang có triển lãm ở Himiko đi cùng cho vui (và cũng đỡ tiền phòng). Ngoài hai anh họa sĩ đang có tranh trong Hội chợ, sáu người còn lại là lần đầu tiên đi Hội chợ nghệ thuật ở Singapore. Mục đích chắc cũng giống nhau hết, là đi cho biết giá và tranh “ở bển” so với bên mình thế nào. Và cũng vì vé máy bay đi Sing rẻ hơn đi Hà Nội (rẻ hơn cả Đà Nẵng), nên coi như đi chơi cũng được.


Gian trưng bày tranh của Richard Winkler - tác giả
bán được nhiều tranh nhất tại Hội chợ

* Trước khi tới, với kinh nghiệm tổ chức nhiều triển lãm ở Himiko, cũng đi trong nước và nước ngoài, chị hình dung, mường tượng chốn này thế nào?

- Ừm, thì tưởng tượng cũng chỉ dừng ở mức: tranh ở đây có giá khoảng từ vài ngàn đến vài ba chục ngàn đô là hết. Còn chất lượng nghệ thuật thì không dám tưởng tượng.

* Tới rồi chị thấy thế nào?

- Giá tranh kinh khủng hơn mức tưởng tượng của tôi nhiều. Bước vô một gian hàng của gallery Indonesia thấy giá 150.000 đô Sing, mà còn thấy nhiều dấu chấm đỏ dán lên (dấu hiệu có người mua) tôi đã há hốc. Lát sau, bước tới một gian hàng của một gallery Việt Nam đối diện thấy một bức tranh đề giá 600.000 đô Sing (425.000 USD), dù không có dấu chấm đỏ, nhưng tôi cũng muốn bật ngửa. Toát mồ hôi.

* Sau bật ngửa và toát mồ hôi, đâu được xem là phát hiện của chị ở Hội chợ này?

- Gian hàng của gallery Indonesia (Zola Zolu Gallery) chỉ treo tác phẩm của một mình tác giả Richard Winkler (họa sĩ người Thụy Điển, sinh năm 1969, hiện sống và làm việc tại Bali, Indonesia), tất cả các bức của ông này đều đồng giá 150.000 đô-la Sing, tính sơ sơ thôi cũng bán được gần 3 triệu đô Sing. Đây cũng là gian trưng bày lớn nhất Hội chợ.

* Vậy chị thích thú với điều gì nhất?

- Á a, nghệ thuật cũng có giá ghê quá chứ!


Họa sĩ Hoàng Himiko tại Hội chợ

* Thật thế à?

- Nhưng tôi không hiểu chuẩn để đưa ra giá một bức tranh từ đâu. Khi nhìn thấy giá tranh 600.000 đô la Sing của gallery Việt Nam (chắc chắn là đắt giá nhất hội chợ rồi), tôi hơi ngơ ngác. Vì nghe nói tranh Việt Nam trên thị trường nghệ thuật đang bị mất giá so với các nước trong vùng, mà ở đây, sao mà chễm chệ ghê (dù chỉ đề giá thôi, không ai mua). Mấy họa sĩ nổi tiếng nhất Việt Nam nghe nói cũng chưa tới giá đó.

* Bản thân tôi đứng trước bức tranh gần nửa triệu đô này cũng “sốc”.

- Tôi tỉnh bơ thôi (dù hơi sốc một chút về giá), vì cũng xác định trước tinh thần là “hội chợ” thì có đủ thứ “trên trời dưới đất”, “thượng vàng hạ cám”. Nhưng cô bạn họa sĩ Nhật đi cùng thì thất vọng và tổn thương ghê gớm. Tranh chị ấy triển lãm ở Việt Nam cũng chỉ giá 200 đến 300 USD, mà ở đây, giá tranh thật ngoài tưởng tượng. Nên khi tôi quay lại đó vào những ngày sau để xem tình hình thì chị ấy nhất định không đi cùng, bảo, tao không quay lại đó đâu.

* Nhưng nghe nói chị vẫn có “âm mưu” quay trở lại đó (Hội chợ nghệ thuật Singapore) để bán tranh vào năm sau?

- Thực sự thì ban đầu tôi cũng định đi xem tình hình thế nào, có nên mang thử tranh của anh em họa sĩ trẻ qua giới thiệu không (ôi chao, thực chất là bán, chứ giới thiệu không thì sang quá, bởi tiền thuê một gian hàng gần bằng tiền một lần di chuyển Himiko - một gian hàng ở đó giá thuê là 14.000 đô-la Sing, bán được tranh nào lại phải nộp 10%). Lúc đầu mới xem, thấy khả quan quá. Tranh anh em mang sang đây tệ gì cũng từ 10.000 đô trở lên. Nhưng ngày sau, rồi ngày cuối nữa, mới thấy mọi thứ không phải là dễ dàng, vì số lượng tranh bán ra chỉ tập trung ở một số gallery. Trừ duy nhất gallery Indonesia treo 25 bức thì đã bán hết 20 bức đó ra, thì còn lại chỉ là lác đác. Thậm chí, có gallery còn không bán được bức nào. Tôi lờ mờ nhận ra cuộc chơi này không đơn giản. Là cuộc đầu tư dài hơi, phải ít nhất trải qua ba, bốn lần “giữ giá”, “tay không” thì may ra mới trụ được.

Nên, mọi thứ vẫn còn đang loay hoay. Bài toán trả tiền thuê không gian trong bốn ngày Hội chợ không phải là nhỏ, và lần đầu tiên chắc chắn sẽ từ huề đến âm. Với một nơi lực còn yếu như Himiko thì cần sự đầu tư của ai đó trong khoảng thời gian năm đến mười năm may ra mới tham dự những cuộc chơi một cách cạnh tranh (nghệ thuật) được.

Vân Hạc (thực hiện)

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm