Nhập tịch cầu thủ ở SEA Games 2025 là chất xúc tác hay phao cứu sinh?

01/12/2025 07:48 GMT+7 | SEA Games 33

Dù bóng đá Indonesia từng quy hoạch cầu thủ nhập tịch ở cấp độ đội tuyển quốc gia nhiều năm qua nhưng ở đấu trường SEA Games 2025, đội U22 của họ lại sử dụng số lượng lớn các cầu thủ nhập tịch.

Chủ trương dùng nhiều cầu thủ nhập tịch của Indonesia là một tín hiệu cho thấy họ không muốn rơi vào tình thế "xây lại từ đầu". Đặc biệt, với tư cách đương kim huy chương vàng SEA Games, bóng đá Indonesia chịu áp lực phải mang về thành tích ở đấu trường mà người hâm mộ coi là thước đo năng lực thế hệ kế cận.

Tiếp tục công cuộc Hà Lan hóa ở SEA Games 2025

Danh sách U22 Indonesia dự SEA Games 2025 gây chấn động khi… gần như là "bản sao" của đội tuyển quốc gia từng thi đấu tại ASEAN Cup 2024. HLV Indra Sjafri triệu tập 23 cầu thủ, trong đó có một nửa từng khoác áo ĐTQG. Đáng chú ý hơn, đội hình này sở hữu tới 5 cầu thủ nhập tịch và gốc châu Âu. Trung vệ cao 1m87 Dion Markx là sự bổ sung về thể hình và sức mạnh cho hàng thủ và sẽ là sự kết hợp lý tưởng với cầu thủ giàu kinh nghiệm Muhammad Ferrari. Tuyến tiền vệ được bổ sung Ivar Jenner, gương mặt quen thuộc ở ĐTQG, trong khi riêng hàng công đã có 3 chân sút nhập tịch là Mauro Zijlstra, Rafael Struick, và Jens Raven, vua phá lưới giải U23 Đông Nam Á 2025.

Xem trực tiếp bóng đá U22 Việt Nam tại SEA Games 2025 ở đâu?

Những gương mặt được gọi lần này đều có điểm chung: Nền tảng thể hình vượt trội, xuất thân từ những hệ thống đào tạo bài bản ở châu Âu hoặc Nam Mỹ, và phần lớn đã thi đấu chuyên nghiệp ở trình độ cao hơn so với các cầu thủ trẻ trong khu vực. Vì vậy, dễ hiểu khi quyết định của Indonesia tạo ra sự chú ý lớn. Họ đang tuyên bố rằng trong cuộc đua giành vàng SEA Games, năng lực phát triển bóng đá nội địa thôi là không đủ, mà còn cần sự tiếp sức từ những làn sóng tài năng quốc tế.

Bên cạnh nhóm nhập tịch, Indonesia còn có loạt cầu thủ trẻ nhưng đã chơi ĐTQG như Dony Tri Pamungkas, Muhammad Ferrari, Kadek Arel Priyatna, Hokky Caraka, Robi Darwis và tất nhiên là "thần đồng" Marselino Ferdinan nữa. Không ngạc nhiên khi HLV Indra Sjafri tự tin tuyên bố: "Chúng tôi gọi những người giỏi nhất để bảo vệ tấm huy chương vàng SEA Games".

Bức tranh khu vực: Ai dùng nhập tịch, ai không?

SEA Games 2025 chứng kiến sự khác biệt rõ rệt về quan điểm sử dụng cầu thủ nhập tịch giữa các đội. Malaysia, sau những lùm xùm liên quan đến những gương mặt nhập tịch trong đội tuyển quốc gia, gần như không sử dụng cầu thủ "ngoại" cho đội U22, cho rằng mục tiêu của SEA Games phải là thử thách cầu thủ trẻ bản địa. Thái Lan và Việt Nam vẫn trung thành với từng triết lý của mình: Thái Lan ưu tiên phát triển hệ thống đào tạo trẻ trong nước, còn Việt Nam tập trung vào tính ổn định và kỹ thuật của lứa cầu thủ do học viện nội đào tạo.

Chính sự tương phản này khiến Indonesia như một ngoại lệ. Trong khi các nước khác chọn đầu tư dài hạn, Indonesia muốn "rút ngắn khoảng cách" bằng cách đưa vào những cầu thủ đã hoàn thiện kỹ năng, thể chất và tư duy chiến thuật. Ở góc độ chuyên môn, cầu thủ nhập tịch rõ ràng mang lại lợi thế. Những nền bóng đá có truyền thống nhập tịch sớm như Philippines từng gây bất ngờ lớn ở AFF Cup 2010 nhờ đội hình gần như toàn bộ là cầu thủ sinh ra hoặc trưởng thành ở châu Âu. Đó là ví dụ rõ ràng nhất về việc cầu thủ có nền tảng đào tạo chất lượng có thể tạo ra sự khác biệt ngay lập tức.

Nhưng SEA Games là một câu chuyện khác. Đây là sân chơi giới hạn độ tuổi, nơi các nền bóng đá muốn kiểm chứng năng lực của thế hệ kế tiếp. Một quốc gia có thể giành vàng nhờ cầu thủ nhập tịch, nhưng liệu điều đó có giúp bóng đá nước ấy bền vững hơn? Hay đó chỉ là thành tích "nhân tạo", không phản ánh nội lực thật?

Chất xúc tác, chứ không phải "phao cứu sinh"

Việc sử dụng đến 5 cầu thủ nhập tịch mang đến cho Indonesia nhiều lợi thế trước mắt. Điều rõ ràng nhất là họ nâng tầm tính cạnh tranh của đội hình U-22. Những cầu thủ đến từ môi trường bóng đá phát triển thường sở hữu khả năng xử lý bóng tốc độ cao, tư duy chiến thuật chuẩn mực và tính kỷ luật thi đấu - những điều mà các đội trẻ Đông Nam Á không phải lúc nào cũng đạt được. Việc tập luyện và thi đấu chung với họ có thể trở thành liều thuốc bổ giúp các cầu thủ bản địa học hỏi.

Nhưng sự phụ thuộc quá lớn vào nhóm cầu thủ này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu đội bóng thành công nhờ họ, lứa cầu thủ trẻ Indonesia sẽ khó có động lực cạnh tranh vị trí. Cầu thủ bản địa mất đất diễn, dẫn tới sự trì trệ của cả hệ thống.

Không chỉ Indonesia, cả khu vực cũng phải đối diện câu hỏi: SEA Games có còn là sân chơi đúng nghĩa dành cho cầu thủ trẻ Đông Nam Á? Nếu xu hướng nhập tịch lan rộng, bản chất của giải đấu sẽ thay đổi. Sự phát triển của bóng đá nội địa - vốn là mục tiêu quan trọng của SEA Games - có thể bị che mờ bởi mục tiêu thành tích.

Trong bóng đá hiện đại, nhập tịch là xu thế toàn cầu. Nhật Bản, Hàn Quốc hay thậm chí châu Âu đều từng sử dụng cầu thủ nhập tịch và coi đó như một phần của chiến lược nâng tầm đội tuyển. Quan trọng nhất không phải là việc nhập tịch có đúng hay sai, mà là các quốc gia có biết cân bằng giữa việc dùng cầu thủ nhập tịch và phát triển nội lực hay không.

Indonesia hiện đang chọn đi theo con đường riêng, mạnh bạo và gây tranh cãi. Nhưng nếu họ biết cách dung hòa, biến cầu thủ nhập tịch thành "chất xúc tác" chứ không phải "phao cứu sinh", đây có thể là bước đệm giúp bóng đá trẻ nước này bứt phá.