Nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn: Nhiều nhà văn tự yêu mình quá

23/11/2014 13:25 GMT+7 | Đọc - Xem

(Thethaovanhoa.vn) - Từ những năm 1980, nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn nổi lên với các tiểu thuyết Những khoảng cách còn lại, Đứng trước biển, Cù lao tràm. Đặc biệt, tác phẩm Cù lao tràm của ông còn trở thành sự kiện được tranh luận bởi những người ủng hộ hoặc chỉ trích kéo dài hàng tháng trời trên các phương tiện truyền thông hiện thời.

Sau gần 10 năm không ra sách mà chỉ chuyên chú viết kịch bản phim truyện, phim truyền hình, mới đây Nguyễn Mạnh Tuấn cho ra mắt tập hồi ký Nỗi sợ hãi mầu nhiệm về thời tuổi trẻ của mình khi đi học tại Trường Chu Văn An (Hà Nội) và những tháng năm đi Thanh niên Xung phong ở huyện Đông Triều (Quảng Ninh).

* Thưa nhà văn, sang năm 2015 ông tròn 70 tuổi, phải chăng người có tuổi thường hoài cổ nên ông viết hồi ký này?

- Đó cũng là một lý do, bây giờ ở tuổi tôi không viết về những gì mình đã trải qua thì đợi khi nào nữa. Không những chỉ có cuốn sách này đâu, sang năm tôi sẽ in một hồi ký khác về một thời đoạn khác của đời mình. Gọi là hồi ký, song tôi phải chỉnh sửa một số tên nhân vật để tránh gây tổn thương cho họ và gia đình. Nhiều người hay nói: “Nửa cái bánh mì vẫn là bánh mì, còn nửa sự thật không phải sự thật”. Với nhà văn thì mọi sự kiện trong đời chỉ là chất liệu, “một nửa sự thật” hay chỉ “một mẩu sự thật” trong tay nhà văn sẽ trở thành chìa khóa để nhà văn mở ra hoàn toàn sự thật.

Nỗi sợ hãi mầu nhiệm tuy nói chuyện một thời nhưng đó lại là chuyện của ngày hôm nay. Mở đầu cuốn sách này bằng các câu: “Vô đạo ắt vô luân. Vô luân ắt vô phúc” của cha tôi Nguyễn Hữu Lược. Gia đình tôi từng có NXB Mai Lĩnh do phía ngoại tôi và cha tôi làm chủ hoạt động tại Hà Nội những năm 1930. Trong hồi ký của nhiều nhà văn, Mai Lĩnh là NXB lớn lúc bấy giờ gắn liền với tên tuổi của Đỗ Văn Kiêm, Đỗ Xuân Mai, Nguyễn Hữu Lược…

Nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn

* Nghe nói, thời đi học ông rất mê bóng đá và được gọi vào đội Thể Công nhưng bất thành…?

- Sau 1954, phong trào Thanh niên Xung phong được phát động tại các tỉnh, thành lớn của miền Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định… nhằm đưa trí thức trẻ ở các đô thị về các vùng quê. Thời đó, tôi không thể vào đội Thể Công hay vào đại học chỉ vì không thuộc gia đình “thành phần cơ bản”. Năm 1963 học xong lớp 10 (nay là lớp 12), tôi “được động viên” đi Thanh niên Xung phong cùng các bạn. Lúc đầu, thời gian chúng tôi được hứa hẹn là đi 3 năm xong về học đại học. Thế nhưng, tùy theo “thành phần gia đình” mà có người chỉ đi 3 tháng rồi về, riêng tôi đi Thanh niên Xung phong đến 12 năm 3 tháng. Ngày chúng tôi lên đường, có ông Phạm Văn Đồng, Trường Chinh đưa tiễn. Thời gian ở Thanh niên Xung phong, tôi làm thợ sửa ô-tô.

* Vậy là ông vừa làm thợ sửa ô-tô vừa viết văn?

- Có lẽ nhờ ảnh hưởng vô hình từ truyền thống gia đình từng làm nghề xuất bản, báo chí nên tôi đến với nghề viết. Năm 1970, tôi in cùng lúc hai truyện ngắn trên báo Văn nghệ và Văn nghệ Quân đội, đây là hai truyện đầu tay của tôi. Tháng 11/1975, tôi vào làm ở Cục Báo chí - Xuất bản do họ cần tăng cường một số người trẻ có năng lực cho lĩnh vực này, tôi vào Nam cùng năm.

* Năm 1985, tiểu thuyết Cù lao tràm từng tạo nên sóng gió, thực hư sự việc là thế nào, thưa ông?

- Trong Cù lao tràm, tôi ghi là tỉnh H., do vậy tỉnh Hậu Giang phản đối tôi rất mạnh. Một thời, người ta không phân biệt được hoặc họ không muốn phân biệt đâu là tiểu thuyết đâu là một bài báo phóng sự. Không chỉ Hậu Giang, mà gần như tỉnh, thành nào cũng đòi bắt tôi vì “7 tội” bôi nhọ miền Nam. Hàng tháng trời, báo đài và hội thảo liên tục, đến độ nhà báo Trần Thanh Phương đã sưu tầm được cả một tập dày những bài báo về Cù lao tràm.

Cũng may, trong số dư luận phản đối Cù lao tràm thì vẫn có nhiều nơi, nhiều người ủng hộ tạo ra hai luồng dư luận khác nhau. Thậm chí, có lãnh đạo địa phương như Huế, Đắk Lắk còn nói: Nếu TP.HCM không dung chứa Nguyễn Mạnh Tuấn thì chúng tôi xin nhận. Hiện nay, tôi đi miền Tây Nam bộ, nghe nhiều người nói những gì tôi viết khi xưa bây giờ vẫn còn đúng.

* Nhiều nhà văn quan niệm, đã viết văn thì đừng viết các thể loại khác sẽ “hư ngòi bút”. Ông có cùng quan điểm này không?

- Năm 1980 tôi đã viết kịch bản phim Biển sáng (Nguyễn Ngọc Hiến đạo diễn). Phim nói về cách thức làm ăn của Xí nghiệp Đánh cá Vũng Tàu. Mô hình làm ăn theo “chủ nghĩa kinh nghiệm” của xí nghiệp này được trung ương đánh giá cao, song địa phương lại cho là bất cập. Qua thực tế, tôi thấy những gì lãnh đạo địa phương nói là đúng. Từ đó đến nay, tôi vừa viết văn, viết báo và viết phim. Có thể nói, tôi viết, viết và viết liên tục các thể loại nhưng có thấy bị hư cái gì đâu? Ngược lại, nhờ viết mà tôi có bạn đọc, cũng đồng nghĩa với gia đình tôi sống khỏe từ nhuận bút.

* Và ngôi nhà cũng là trường mầm non rộng 2.500m2 tại Q.Gò Vấp gia đình ông đang sở hữu cũng đến từ nhuận bút?

- Tất cả đều từ nhuận bút viết sách, viết kịch bản phim của tôi vun đắp vào. Nhiều người nói: Nguyễn Mạnh Tuấn viết vì tiền. Tôi nghĩ họ nói thế giống câu chuyện “con cáo chùm nho”. Năng lực người có nhiều người có ít, nhưng quan niệm sai thì lao động sẽ sai. Tôi tiếp xúc với nhiều nhà văn nước ngoài, như Nga, Mỹ, Trung Quốc… Nhà văn ở đâu cũng giống nhau, anh nào chịu làm việc thì sống khỏe, anh nào khệnh khạng thì đói thôi. Khi mới viết kịch bản phim truyền hình, tôi cũng như mọi người, chỉ nhận có 3 triệu đồng/tập phim. Nhờ lao động, bây giờ phim truyền hình tôi viết có giá từ 15 - 20 triệu đồng/tập.

Tôi từng làm thợ nên suy nghĩ rất thực tế. Ngày trước, khi các phương tiện giải trí chưa nhiều thì văn chương còn là sự lựa chọn lớn của người đọc. Cù lao tràm in 160 ngàn bản, Đứng trước biển in 140 ngàn bản. Bây giờ, sách in bao nhiêu bản? Nếu in 10 ngàn cuốn sách thì chắc có khoảng 10 ngàn người đọc. Trong khi viết một kịch bản phim truyền hình sẽ có hàng triệu người xem. Vai trò nhà văn trong xã hội hiện đại rất khiêm nhường, thế nhưng nhiều nhà văn không ý thức được giá trị của mình nên sinh ra tự yêu mình quá.

* À, thời điểm cuối năm nhiều người xin vào Hội Nhà văn quá chừng, sao ông lại xin ra khỏi hội?

- Năm 1990 tôi làm đơn xin ra khỏi Hội Nhà văn Việt Nam vì thấy không phù hợp. Nhiều người hỏi tôi ra hội thì làm đơn xin làm gì? Tôi nói trong hội cũng có nhiều người đàng hoàng mà tôi quý. Khi vào hội tôi làm đơn xin thì khi ra cũng phải xin để thể hiện sự tôn trọng với những người đàng hoàng. Cũng trong năm, tôi xin nghĩ làm Trưởng phòng Biên tập Hãng phim Nguyễn Đình Chiểu do thấy mình không phù hợp. Xưa nay, tôi chưa hề tuyên bố hay “chửi bới” gì Hội Nhà văn Việt Nam hay hãng phim mà tôi từng tham gia. Tôi thấy cái gì không phù hợp với mình thì bỏ đi.

Hoàng Nhân (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần

Tags:

Cùng chuyên mục

Xem theo ngày

Đọc thêm

TRỰC TIẾP bóng đá Leicester City vs Chelsea (0-0): Palmer, Felix đá chính

Trực tiếp bóng đá Leicester City vs Chelsea (19h30, 23/11) – Thethaovanhoa.vn cập nhật diễn biến trực tiếp bóng đá, kết quả trận đấu giữa Leicester City vs Chelsea thuộc giải bóng đá Ngoại hạng Anh vòng 12
23/11/2024 19:26 0
Robert Lewandowski: 'Thế hệ Yamal thực sự khác biệt, tôi đã ở rất gần đẳng cấp Messi và Ronaldo'

Trong bài phỏng vấn độc quyền trên The Athletic, Robert Lewandowski đã chia sẻ về cuộc sống tại Barcelona, về việc được chơi bóng cùng thời với hai huyền thoại Lionel Messi và Ronaldo.
23/11/2024 19:08 0
Loạt sao Hàn đóng phim gây sốt dù chưa từng học diễn xuất

Trong ngành công nghiệp điện ảnh Hàn Quốc, diễn xuất không chỉ là một nghệ thuật mà còn là một nghề nghiệp đòi hỏi nhiều kỹ năng và sự rèn luyện. Tuy nhiên, có những ngôi sao đã tỏa sáng trên màn ảnh mà không có nền tảng học diễn xuất chính thức.
23/11/2024 18:54 0
Tổng thống đắc cử Mỹ công bố loạt đề cử nhân sự mới

Theo phóng viên TTXVN tại Washington, ngày 22/11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã công bố một loạt đề cử nhân sự trong chính phủ mới.
23/11/2024 18:51 0
Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11: Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo

Năm 2019, Hà Nội được UNESCO công nhận tham gia Mạng lưới các Thành phố sáng tạo trên thế giới. Từ đó đến nay, Hà Nội đã và đang từng bước chuyển động theo hướng “Lấy sự sáng tạo và coi nền kinh tế sáng tạo làm cốt lõi trong tiến trình phát triển thành phố năng động, toàn diện và bền vững”.
23/11/2024 18:51 0
Đêm diễn 'Chuyện nhạc phố cổ' mừng Ngày Di sản

Mừng ngày di sản 23/11, "Chuyện nhạc phố cổ" thực hiện đêm nhạc XƯA-MỚI ĐÂY-XA vào tối nay (23/11) tại Trung tâm Giao lưu Văn hoá Phố cổ, 50 Đào Duy Từ, Hà Nội.
23/11/2024 18:49 0
Vương Bình kết hợp Văn Mai Hương, GREY D ra mắt 2 phiên bản cực suy của "Cho phép tôi mời anh một ly"

Ngày 4/11 vừa qua, Vương Bình - nghệ sĩ solo mới của ST.319 Entertainment, cựu thành viên nhóm MONSTAR từng hoạt động với nghệ danh ZINO đã phát hành album đầu tay mang tên "Anh bờ vai".
23/11/2024 18:48 0
Hằng BingBoong giải bày cuộc sống mẹ đơn thân trong ca khúc "Đứa bé nó hỏi"

Hằng BingBoong đã chính thức quyết định quay trở lại với âm nhạc cùng một hình ảnh mới, không còn là cô gái bận tâm về những chuyện tình yêu mà đã trở thành một người phụ nữ đầy sự thấu hiểu cùng với bản nhạc “Big Ballad” sâu lắng với câu chuyện tự sự được mang tên “Đứa bé nó hỏi” - được sáng tác bởi ca nhạc sĩ Đạt G.
23/11/2024 18:47 0
Diễn viên Hoàng Xuân và con gái nổi bật trong trang phục áo dài của NTK Anh Thư

Trở lại sàn diễn với vai trò người mẫu, diễn viên Hoàng Xuân cùng con gái rạng rỡ trong thiết kế áo dài mang đậm chất Hà Thành.
23/11/2024 18:40 0
HLV Tuấn Kiệt nói thẳng sự thật về Bích Tuyền, cộng đồng bóng chuyền Việt Nam phản ứng kịch liệt

Hơn một năm qua, HLV Nguyễn Tuấn Kiệt đã đóng góp không nhỏ vào những thành công nổi bật của bóng chuyền nữ Việt Nam. Tuy nhiên, ông cũng không ít lần gây tranh cãi.
23/11/2024 18:37 0
Tin nóng thể thao tối 23/11: Trần Thị Thanh Thúy lại thể hiện đẳng cấp sau gần 1 tuần trở lại Việt Nam

Tịn nóng thể thao: Thanh Thúy tiếp tục khẳng định vị thế số 1 trong số các chủ công của bóng chuyền nữ Việt Nam.
23/11/2024 18:37 0
TRỰC TIẾP bóng đá Ipswich vs MU 23h30 hôm nay, Ngoại hạng Anh vòng 12

Trực tiếp bóng đá Ipswich vs MU (23h30, 24/11) – Thethaovanhoa.vn cập nhật diễn biến, kết quả trận đấu giữa Ipswich vs MU thuộc vòng 12 giải bóng đá Ngoại hạng Anh diễn ra ngày hôm nay.
23/11/2024 18:30 0
Văn Lâm, Nguyễn Filip chính thức làm việc với ‘huyền thoại’ bóng đá Hàn Quốc

Lee Won-jae thủ môn vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá Hàn Quốc, hình mẫu của các thủ môn xứ sở Kim Chi chính thức góp mặt trong thành phần Ban huấn luyện đội tuyển Việt Nam chuẩn bị cho ASEAN Cup 2024.
23/11/2024 18:25 0
XSMB 23/11 - Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay 23/11/2024 - KQSXMB thứ Bẩy ngày 23 tháng 11

XSMB 23/11: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 23/11/2024 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên Thethaovanhoa.vn.
23/11/2024 17:28 0
MU sẽ đá với đội hình nào trong trận ra mắt của Ruben Amorim?

MU sẽ hướng đến một khởi đầu chiến thắng cho kỷ nguyên Ruben Amorim khi họ làm khách trên sân Portman Road của Ipswich Town vào chiều Chủ nhật.
23/11/2024 17:10 0
XSMT 23/11 - Kết quả xổ số miền Trung hôm nay 23/11/2024 - KQXSMT thứ Bẩy ngày 23 tháng 11

XSMT 23/11: Thethaovanhoa.vn cập nhật kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Bẩy ngày 23/11/2024 gồm các tỉnh Quảng Ngãi, Đà Nẵng và Đắk Nông.
23/11/2024 16:17 0
Sau Indonesia, một đội tuyển Đông Nam Á nữa sắp nhập tịch ồ ạt, có cả sao Chelsea giá 950 tỷ đồng

Liên đoàn bóng đá Malaysia (FAM) đang lên kế hoạch nhập tịch hàng loạt cầu thủ châu Âu, trong đó có một ngôi sao đang khoác áo Chelsea và có giá đến 30 triệu bảng (tương đương 950 tỷ đồng).
23/11/2024 16:10 0
XSMN 23/11 - Kết quả xổ số miền Nam hôm nay 23/11/2024 - Trực tiếp XSMN ngày 23 tháng 11

XSMN 23/11: Xổ số miền Nam ngày 23/11/2024 gồm các tỉnh TP.HCM, Long An, Bình Phước, Hậu Giang. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay thứ Bảy ngày 23/11/2024 trên Thethaovanhoa.vn.
23/11/2024 15:03 0
XSHG 23/11 - Kết quả xổ số Hậu Giang hôm nay 23/11/2024 - Trực tiếp XSHG ngày 23 tháng 11

XSHG 23/11: Xổ số Hậu Giang được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Hậu Giang. Kết quả xổ số miền Nam được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
23/11/2024 15:02 0
XSBP 23/11 - Kết quả xổ số Bình Phước hôm nay 23/11/2024 - Trực tiếp XSBP ngày 23 tháng 11

XSBP 23/11: Xổ số Bình Phước được phát hành bởi Công ty xổ số kiến thiết Bình Phước. Kết quả xổ số miền Nam được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
23/11/2024 15:02 0
Xem thêm ›