Mùa hè lũ lụt lịch sử tại Mỹ

22/07/2025 16:09 GMT+7 | Tin tức 24h

Từng là mùa của sự thư giãn và nghỉ ngơi, nhưng giờ đây mùa Hè ngày càng trở thành mùa của sự lo âu và gián đoạn. 

Tình trạng ô nhiễm do nhiên liệu hóa thạch – cùng với các yếu tố cộng hưởng khác – đã làm gia tăng những hiểm họa thiên nhiên trong những tháng này, với các đợt nắng nóng kéo dài, cháy rừng lan rộng và lũ lụt thảm khốc.

Đặc biệt, mùa Hè năm nay chứng kiến sự gia tăng các trận lũ quét chết người trên khắp nước Mỹ. Các nhà khoa học khí hậu cho biết, đây không phải là một sự tình cờ khi mùa Hè năm nay lại là mùa hè của lũ lụt, với những trận mưa lớn có chu kỳ lặp lại từ 100 năm đến 1.000 năm xảy ra gần như đồng thời ở nhiều bang trong nhiều ngày.

Mùa hè lũ lụt lịch sử tại Mỹ - Ảnh 1.

Bão nhiệt đới Chantal đã gây ra trận mưa xối xả ở miền trung Bắc Carolina, hình ảnh được chụp tại Chapel Hill vào ngày 7/7/2025. Ảnh: Peter Zay/Anadolu/Getty Images

Nhà nghiên cứu khí hậu Daniel Swain của Đại học California, Los Angeles (UCLA) cho biết nhiều vùng rộng lớn của Mỹ đã trải qua một mùa Hè ẩm ướt bất thường, với lượng hơi ẩm trong không khí đạt mức kỷ lục. Nguyên nhân là do các hình thái thời tiết đã liên tục đưa không khí ẩm từ Vịnh Mexico và vùng biển Đại Tây Dương (vốn đang ấm hơn bình thường) đi sâu vào đất liền.

Điều này khiến bầu khí quyển chứa một lượng hơi nước cực lớn. Các nhà khoa học gọi đây là mức "lượng nước có thể mưa" kỷ lục – tức là lượng mưa sẽ hình thành nếu toàn bộ hơi nước trong không khí ngưng tụ ngay lập tức.

Khi các khối không khí lạnh tràn tới, chúng hoạt động như một "tác nhân ép", khiến toàn bộ lượng hơi ẩm khổng lồ này bị vắt kiệt và trút xuống thành những trận mưa như trút nước. Chính hình thái thời tiết này là nguyên nhân gây ra hàng loạt trận lũ quét liên tiếp.

Mở đầu là trận lụt kinh hoàng tại Texas vào đêm 4/7, cướp đi sinh mạng của hơn 130 người. Chưa dừng lại ở đó, chỉ vài ngày sau, vào ngày 8/7, New Mexico phải hứng chịu một trận lũ quét làm ba người thiệt mạng, khi mưa lớn trút xuống khu vực vừa bị cháy rừng tàn phá.

Cũng trong khoảng thời gian đó, một trận mưa với tần suất "1.000 năm mới có một lần" đã bất ngờ nhấn chìm các tuyến đường chính ở Chicago. Cùng cuối tuần với thảm kịch Texas, tàn dư của bão nhiệt đới Chantal cũng gây ra lũ lụt chết người ở Bắc Carolina. Sau đó, đến lượt Thành phố New York trải qua cơn ác mộng vào ngày 14 và 15/7, khi nước cuồn cuộn tràn vào các đường hầm tàu điện ngầm sau một trận mưa lớn kỷ lục. Và chỉ mới tuần trước, làn sóng lũ lụt này đã ập đến Thành phố Kansas vào ngày 17/7.

Mùa hè lũ lụt lịch sử tại Mỹ - Ảnh 2.

Omar Gutierrez (31 tuổi) giúp dọn dẹp đống đổ nát từ khu vực ăn uống bị ngập của La Salsa Kitchen, một nhà hàng Mexico, sau trận lũ quét chết người ở Ruidoso, New Mexico, ngày 9/7/2025. Ảnh: Paul Ratje/Reuters

Điểm chung của nhiều trận lụt này là cường độ khủng khiếp, tương đương với các sự kiện mà về lý thuyết chỉ có 0,1% khả năng xảy ra mỗi năm. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang khiến những sự kiện "nghìn năm có một" này trở nên quen thuộc một cách đáng báo động.

Nhà khoa học khí hậu Kate Marvel tác giả của cuốn sách mới về khí hậu "Bản chất con người" (Human Nature), nhấn mạnh, việc một trận mưa lớn có biến thành một trận lụt thảm khốc hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố: độ tơi xốp của mặt đất, địa hình của khu vực, cũng như con người và tài sản trong vùng nguy hiểm. Nhưng bà khẳng định hoàn toàn không có nghi ngờ gì về việc biến đổi khí hậu, do phát thải khí nhà kính của con người gây ra, đang làm cho các trận mưa cực đoan trở nên khắc nghiệt hơn.

XEM THÊM CÁC TIN TỨC TẠI ĐÂY

Khánh Ly/TTXVN

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm