Lừng danh, đổi đời nhờ nuôi... đá

(Thethaovanhoa.vn) - 3 đô la 95 xu (3,95 USD) là số tiền rất nhiều người Mỹ từng bỏ ra để mua một hòn đá - cụ thể hơn là một hòn đá bình thường có hình quả trứng - thứ mà bất kỳ ai cũng có thể đào lên từ sân sau nhà họ.

Nhưng các hòn đá mang thương hiệu Pet Rock đó đã gây sốt trong vài tháng của năm 1975. Hơn 1 triệu người Mỹ đã dốc tiền mua chúng, tự hào trở thành chủ nhân của các "con thú nuôi làm từ đá". Việc Pet Rock được ưa chuộng khủng khiếp đã khiến tờ Newsweek phải gọi đây là "một trong những hoạt động tiếp thị kỳ dị nhưng cũng thành công nhất từ trước tới nay". Gary Dahl, nhân vật đứng sau Pet Rock và được nhiều người gọi là thiên tài tiếp thị, đã qua đời hôm 23/3 ở tuổi 78.

Những con thú không cần chăm nuôi

Pet Rock ra đời trong hoàn cảnh rất đặc biệt: tại một quán bar và giữa một cơn say. Một đêm, trong giai đoạn giữa những năm 1970, Dahl tìm tới uống rượu ở một quán bar nằm tại Los Gatos, Bắc California nơi ông đã sống trong nhiều năm qua. Lúc ấy, ông là một người viết quảng cáo thuê hành nghề tự do (cách nói khác của từ "cháy túi"). Ông sống trong một căn hộ nhỏ, tồi tàn, chật vật kiếm ăn nuôi miệng.

Nhà phát minh Gary Dahl

Các cuộc trò chuyện trong quán bar nhanh chóng chuyển sang đề tài thú nuôi và sự khổ sở của việc cho chúng ăn uống, đi dạo, tắm rửa. Nghe thấy vậy, Dahl lập tức tuyên bố rằng thú nuôi của ông chẳng hề gây ra các phiền toái đó. Khi những người khác còn chưa hết ngạc nhiên, Dahl giải thích luôn lý do: vì "con thú" đó làm từ đá. "Tôi có một con thú nuôi đá" - Dahl nói nửa đùa nửa thật, trong trạng thái nửa tỉnh nửa say.

“Người dân khi ấy quá mệt mỏi, buồn chán với các vấn đề của họ" - ông nói với tạp chí People vào năm 1975 - "Thực tế đó khiến họ thích phiêu lưu trong trí tưởng tượng. Cũng có thể nói rằng khi ấy khiếu hài hước của chúng tôi cao hơn bây giờ".

Tỉnh rượu, Dahl vẫn nhớ về ý tưởng thú nuôi làm từ đá. Ông thuyết phục gẫy lưỡi để hai đồng nghiệp đầu tư tiền cho mình. Tiếp đó ông ghé thăm một cửa hàng bán vật liệu xây dựng và mua rất nhiều hòn đá lấy từ các bãi biển ở Mexico, với bề mặt nhẵn nhụi. Những hòn đá này có giá chừng 1 xu (0,01 USD) mỗi viên.

Bậc thầy về bán hàng

Tài năng của Dahl thể hiện ở hoạt động đóng gói sản phẩm. Mỗi con Pet Rock được ông để trong một hộp giấy các-tông có tay xách rất tinh tế. Các hộp này có lỗ thông khí để thở và các con "thú đá" nằm trên một chiếc giường làm từ rơm. Đỉnh cao hơn, Dahl để kèm trong gói sản phẩm một cuốn sách hướng dẫn sử dụng, dạy khách hàng cách cho con thú đá ăn uống, cách chăm sóc và huấn luyện chúng.

Thành công của Pet Rock khiến không ít người kinh ngạc

"Nếu con thú đá tỏ ra quá phấn khích khi bạn lấy nó ra khỏi hộp, hãy đặt nó trong một tờ báo cũ" - sách hướng dẫn viết - "Nó sẽ biết tờ giấy dùng để làm gì và sẽ không cần phải dạy bảo gì thêm. Nó sẽ nằm yên trong tờ giấy cho tới khi bạn mang nó đi".

Pet Rock được tung ra thị trường vào Giáng sinh năm 1975. Ngay sau đó chúng đã xuất hiện trên chương trình truyền hình The Tonight Show và một loạt tờ báo khác ở Mỹ. Chỉ trong vài tháng, hơn 1,5 triệu "con" Pet Rock đã được tiêu thụ.

Về cơ bản, ý tưởng bạn có thể nuôi "một con thú" mà không cần phải chăm sóc và gắn bó với nó đã rất hợp lòng những người muốn nuông chiều bản thân trong những năm 1970. Chẳng mấy chốc, Pet Rock trong vai trò một hiện tượng văn hóa đã hình thành.

“Tôi phải nghe điện thoại liên tục" - ông Dahl kể lại trong một cuộc phỏng vấn hồi năm 2011 về thành công của mình - "Tôi buộc phải huấn luyện một nhân viên quan hệ công chúng giả dạng mình để trả lời điện thoại".

Hối tiếc với ý tưởng giúp đổi đời

Nhưng hiện tượng Pet Rock đến nhanh và đi cũng nhanh chẳng kém. Dù là một món quà gây sốt, buộc phải có trong năm 1975, chúng dần mất đi vị trí độc tôn. Chính sự đơn giản trong ý tưởng, giúp Dahl tạo ra Pet Rock, đã hạ bệ sản phẩm này. Nhiều người đã bắt chước ông khi bỏ đá vào trong các hộp giấy các-tông và đem bán.

Tới cuối những năm 1970, Dahl thậm chí còn bị 2 nhà đầu tư ban đầu khởi kiện, do ông chia cho họ phần lãi quá nhỏ. Dahl đã phải đền cho những người này số tiền lên tới 6 con số, theo lệnh của tòa án. Các phát minh về sau này của ông không bao giờ đạt mức độ thành công như Pet Rock.

Với tiền thu được từ Pet Rock, Dahl đã thực sự đổi đời. Ông bán chiếc Honda cũ mèm và tậu một chiếc Mercedes. Ông dọn từ căn hộ bé xíu sang căn nhà lớn hơn có bể bơi. Nhưng dù hòn đá mang lại sự giàu sang, nó cũng khiến ông lo lắng, do thường xuyên bị bao vây bởi vô số những người mong muốn phát minh thứ gì đó có thể nhanh chóng thu lời như Pet Rock. Họ khao khát gặp ông để nhận những lời khuyên.

"Có cả đám những gã điên ngoài kia cho rằng tôi mắc nợ họ" - Dahl từng ngao ngán nói với hãng tin AP vào năm 1988, - "Đôi khi nhìn lại, tôi băn khoăn tự hỏi liệu cuộc đời mình có đơn giản hơn, nếu tôi không phát minh ra những con thú nuôi làm từ đá ?".

Tường Linh (Theo New York Times)
Thể thao & Văn hóa