Góc nhìn 365: Khi di sản cũng là tài sản

(Thethaovanhoa.vn) - Tuần qua, tour du lịch “Khám phá kiến trúc Pháp trong lòng Hà Nội” đã được khởi động” và trở thành một trong những tour lữ hành đầu tiên được vận hành lại sau mùa giãn cách ở Thủ đô.

Góc nhìn 365: 'Khởi động' cho di sản

Gần như trong cùng một tuần lễ, chúng ta liên tiếp nhận được thông tin mới về kế hoạch xây dựng các hồ sơ trình UNESCO đề nghị công nhận các danh hiệu Di sản Thế giới tại Việt Nam.

Như tên gọi, tour du lịch do Bảo tàng Lịch sử Quốc gia và Hanoitourist phối hợp thực hiện sẽ giới thiệu và giúp du khách tìm hiểu một số công trình như Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Nhà hát Lớn, Nhà khách Chính phủ (Bắc Bộ phủ cũ).

Đây đều là những kiến trúc Pháp cũ, nằm liền kề tại khu vực trung tâm Hà Nội và còn được bảo tồn tương đối nguyên vẹn. Trong đó Bảo tàng Lịch sử Quốc gia là điểm nhấn quan trọng nhất của hành trình.

Tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, ngoài việc được tìm hiểu về phần kiến trúc mang phong cách Đông Dương đặc trưng, du khách còn được tận mắt chiêm ngưỡng, tìm hiểu về một số bảo vật đặc thù tại đây như: Trống đồng Ngọc Lũ, sách vàng và ấn vàng triều Nguyễn... Đáng nói, trong khi những địa điểm còn lại áp dụng hình thức thuyết minh truyền thống (có hướng dẫn viên) thì Bảo tàng Lịch sử Quốc gia vừa triển khai hệ thống thuyết minh tự động (auto guide) cho phép hỗ trợ du khách thông qua những chiếc điện thoại có kết nối mạng internet của mỗi cá nhân.

Nhìn vào fanpage của chương trình, có thể thấy tour du lịch này (diễn ra vào 2 ngày cuối tuần) nhận được phản hồi khá tích cực. Với mức vé 150 ngàn đồng/lượt, nhiều du khách đã lập tức đăng ký đặt mua (mỗi tour chỉ tối đa 10 khách để đảm bảo yêu cầu về chống dịch).

Đây không phải là lần đầu tiên, những kiến trúc Pháp tại Hà Nội trở thành chủ thể khai thác trong các tour du lịch. Từ năm 2017, một tour lữ hành tương tự đã được Công ty Vietnamtourism tổ chức và duy trì miễn phí. Theo đó, nếu có nhu cầu, khách sẽ đăng ký tại Trung tâm hỗ trợ du lịch (trên phố Hàng Dầu) và được các hướng dẫn viên (đều là các sinh viên ngành du lịch) đưa đi thăm các kiến trúc Pháp tiêu biểu quanh Hồ Gươm.

Hoặc, cũng trong năm 2017, Nhà hát Lớn Hà Nội cũng đã thí điểm tổ chức tour tham quan và giới thiệu về di tích này. Theo đó, với mức giá 120 ngàn đồng, du khách sẽ được tham quan và giới thiệu về kiến trúc, lịch sử của Nhà hát, trong khi loại vé 400 ngàn đồng có thêm phần xem biểu diễn nghệ thuật truyền thống.

• Góc nhìn 365: 'Khởi động' cho di sản
• Lập hồ sơ hai di sản văn hóa tiêu biểu trình UNESCO
• Bảo vệ di sản, thiết chế văn hóa trước thiên tai mưa bão

Xa hơn, ngay từ năm 2013, khách sạn Metropole đã tổ chức cho du khách tìm hiểu khám phá căn hầm trú bom đặc biệt nằm dưới móng công trình này - vốn là căn hầm được xây dựng từ thời chiến tranh chống Mỹ và được phát hiện vào năm 2011. Tuy nhiên, việc tham quan này chủ yếu tiến hành với hình thức miễn phí cho du khách nghỉ tại khách sạn.

***

Có thể, với rất nhiều người, những kiến trúc Pháp vẫn được trông thấy hàng ngày và cũng không có gì quá đặc biệt. Để rồi, qua những lời thuyết minh và hướng dẫn tìm hiểu, từng bước, người xem sẽ hiểu rằng đó chỉ là... phần vỏ. Và ẩn dưới những kiến trúc Pháp đó chỉ là vô vàn câu chuyện về một Bảo tàng Louis Finot của Trường Viễn Đông Bác Cổ; về chiếc gương tại phòng khánh tiết Nhà hát Lớn bị vỡ do vết đạn trong ngày Toàn quốc Kháng chiến; về những câu hát được ghi lại của ca sĩ phản chiến người Mỹ Jane Fonda trong căn hầm trú ẩn tại Metropole năm 1972...

Những tour du lịch ấy, vì nhiều lý do, không còn được duy trì thường xuyên cho tới nay. Và cũng từ đó, nhiều chuyên gia đã khẳng định: Nếu có sự kết nối, cũng như cách tiếp cận khoa học, linh hoạt và cung cấp nhiều dịch vụ để lựa chọn, những kiến trúc Pháp khu trung tâm sẽ đóng vai trò quan trọng để cùng khu phố cổ và Hồ Gươm tạo ra “nồi cơm Thạch Sanh” cho ngành du lịch của thành phố.

Bây giờ, với việc bước đầu áp dụng những tiến bộ công nghệ để phục vụ du khách, cũng như tạo ra sự kết nối giữa các yếu tố của Bảo tàng và kiến trúc Pháp trong cùng một tour lữ hành, rõ ràng tour du lịch vừa được thiết lập là một tín hiệu tích cực trong việc khai thác những di sản tại Hà Nội.Nhất là khi, đại dịch vừa bị đẩy lùi, và chúng ta luôn cần thêm những cú hích mới về văn hóa và du lịch.

Trí Uẩn