EU đề xuất tăng cường quỹ viện trợ cho Ukraine

Ngày 17/5, các nguồn tin thuộc Liên minh châu Âu (EU) cho biết Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell đã đề xuất bổ sung 3,5 tỷ euro (3,85 tỷ USD) vào Cơ chế Hòa bình châu Âu (EPF), quỹ được dùng để viện trợ quân sự cho Ukraine.

Theo các nguồn tin trên, ông Borrell đề nghị các nước thành viên EU đóng góp thêm cho EPF, vốn đã cung cấp khoảng 4,6 tỷ euro viện trợ quân sự cho Ukraine. Tuy nhiên, đề xuất này cần phải được chính phủ các nước thành viên EU thông qua. Hồi tháng 12 năm ngoái, các nước đã nhất trí rằng trong trường hợp cần thiết, mức tăng như vậy có thể hợp lý. Một quan chức cấp cao EU cho biết ông Borrell quyết định kêu gọi bổ sung cho quỹ EPF vì quỹ này đang dần cạn kiệt và cơ quan chính sách đối ngoại của EU muốn đảm bảo rằng EPF có đủ tiền mặt để viện trợ quân sự cho các quốc gia khác cũng như Ukraine.

Ra đời năm 2021, EPF là nhằm giúp các nước đang phát triển mua thiết bị quân sự. Tuy nhiên, EU đã nhanh chóng quyết định sử dụng quỹ này để đưa vũ khí tới Ukraine sau khi xảy ra xung đột hồi tháng 2/2022. EPF tách biệt với ngân sách của EU vốn không được phép tài trợ cho các hoạt động quân sự. 

Ban đầu, EU dự kiến ngân sách của EPF sẽ đạt 5 tỷ euro vào năm 2027. Tuy nhiên, mức trần này đã được tăng lên 1 lần, thêm 2 tỷ euro, vào tháng 12/2022. Mức đóng góp vào quỹ này tùy thuộc vào quy mô kinh tế của các nước thành viên EU. Quỹ này cũng quy định các nước EU mà cung cấp vũ khí và đạn dược cho Ukraine có thể đòi lại một phần chi phí.

Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace tuyên bố nước này có thể hỗ trợ quân đội Ukraine bằng cách tạo điều kiện cho các nước khác cung cấp máy bay chiến đấu và các thiết bị quân sự cho Ukraine. 

Theo phóng viên TTXVN tại Anh, trong cuộc họp báo ở Berlin với người đồng cấp Đức Boris Pistorius, khi được hỏi về kế hoạch gửi máy bay chiến đấu tới Ukraine, Bộ trưởng Wallace cho biết: “Điều mà chúng tôi có thể đóng góp một cách rõ ràng nhất là huấn luyện và hỗ trợ một cách có giới hạn vì chúng tôi không có phi công F-16”.

Về phần mình, Bộ trưởng Pistorius tuyên bố Đức không có năng lực huấn luyện hay trang thiết bị quân sự để đóng góp tích cực vào sáng kiến của Anh - Hà Lan trong việc cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết nước này sẽ ngăn chặn đợt hỗ trợ quân sự tiếp theo của EU cho Ukraine và bất kỳ gói trừng phạt mới nào nhằm vào Nga trừ khi Kiev loại ngân hàng OTP của Hungary khỏi "danh sách đen". Hungary, thành viên của EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), đã từ chối cung cấp thiết bị quân sự cho nước láng giềng Ukraine, đồng thời cũng nhiều lần phản đối các biện pháp trừng phạt của EU đối với Nga, nhưng cuối cùng vẫn ủng hộ tất cả các biện pháp đã được thống nhất cho đến nay.