"Dẫn tượng" - Triển lãm cá nhân mới của nghệ sĩ Vũ Hiệp

"Dẫn tượng" là triển lãm cá nhân mới nhất của nghệ sĩ Vũ Hiệp, diễn ra từ ngày 19/12/2025 đến 6/1/2026 tại Hà Nội. Triển lãm trưng bày gần 30 tác phẩm hội họa và điêu khắc, mở rộng hệ hình tượng từ không gian hai chiều sang ba chiều.

Từ "Biến tượng" đến "Dẫn tượng": khi hình tượng tự dẫn dắt

Tiếp nối dự án "Biến tượng" ra mắt năm 2023, Dẫn tượng không chỉ là sự nối dài về mặt hình ảnh, mà đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong thực hành sáng tạo của Vũ Hiệp, khi chính hệ hình tượng do anh kiến tạo đã trở thành lực lượng dẫn dắt ngược lại quá trình sáng tác.

Nếu ở "Biến tượng", nghệ sĩ tập trung vào khả năng chuyển hóa các hình ảnh quen thuộc của đời sống, từ con người, động vật đến đồ vật, cây trái, thông qua những tiếp cận đan xen giữa triết học, khoa học và nghệ thuật, thì đến "Dẫn tượng", các hình ảnh ấy đã được cô đọng, định hình rõ nét và vận hành như những thực thể độc lập.

Khái niệm "Dẫn tượng" (Leitfigur) do giám tuyển Hương Mi Lê đề xuất, được phát triển từ thuật ngữ leitmotif trong âm nhạc, trong đó leit mang nghĩa dẫn dắt, figur là hình tượng. Khi đặt trong địa hạt nghệ thuật thị giác, leitmotif gợi đến những mô-típ hình ảnh lặp lại, cấu thành mỹ thuật trừu tượng, đặc biệt là trừu tượng hình học, nơi tính tạo hình được đặt ở vị trí trung tâm. Với Vũ Hiệp, Leitfigur là mô-típ chủ đạo phát sinh từ tâm trí, tư duy, thậm chí linh cảm trực giác, phát triển theo một "tiếng gọi" vượt ngoài ý chí. Dẫu khởi nguồn từ "hạt mầm" do nghệ sĩ gieo xuống, Leitfigur, như chính nghệ thuật, tự vận động và có thể dẫn dắt ngược lại người nghệ sĩ trong tiến trình sáng tạo.

Trong các sáng tác của "Dẫn tượng", những hình tượng kéo dài của con người, vật và biểu tượng hình thành một quy luật sinh sôi riêng, hiện lên vừa như các vị thần cổ xưa, vừa như những sinh vật hậu tận thế, tồn tại trong một không gian mơ hồ mở ra vô tận. Các tác phẩm luôn đặt mình trong mối quan hệ với không gian và ánh sáng. Tranh lụa, với sự đan xen giữa độ trong và độ đục, cho phép ánh sáng xuyên qua với mật độ đa dạng, tạo ra những biến chuyển thị giác tùy theo góc nhìn và điều kiện môi trường. Trong khi đó, các tác phẩm điêu khắc mang tiềm năng biến đổi nội tại, linh hoạt thích ứng với địa điểm trưng bày, trở nên "biệt vị" một cách tự nhiên.

Vì thế, "Dẫn tượng" không chỉ giới thiệu một thế giới hình ảnh đang sinh trưởng, mà còn mời gọi người xem bước vào tiến trình tự vấn của chính mình. Tại đây, nghệ thuật trở thành không gian hòa giải giữa bên trong và bên ngoài, giữa vô thức và ý thức, để từ đó mở ra những câu hỏi siêu hình về tồn tại và về điều gì thực sự dẫn dắt sáng tạo của con người.

Nghệ sĩ Vũ Hiệp sinh năm 1982, tốt nghiệp ngành Kiến trúc tại Trường Kiến trúc Xây dựng Saint Petersburg (Nga), đồng thời tự học mỹ thuật. Bên cạnh sáng tác nghệ thuật, anh còn là tác giả của nhiều cuốn sách, gần đây nhất là "Tiếng dội của hình".