Con gà và quả trứng

(TT&VH) - Cho tới bây giờ, khi phong trào doanh nghiệp nhảy vào làm bóng đá đã không còn là mốt thời thượng thì câu hỏi các ông chủ lấy tiền ở đâu để đầu tư vào bóng đá vẫn còn là một vấn đề cực kỳ tế nhị.

Hiện tại, để xác định một doanh nghiệp làm ăn thực sự có lãi hay không cũng không phải là bài toán dễ giải, nhưng để tìm được một cách chi tiết xem nguồn tiền nuôi sống một đội bóng chuyên nghiệp được lấy từ đâu và như thế nào thì gần như bất khả thi.

Chuyện này cũng không có gì lạ, bởi 100% các CLB bóng đá chuyên nghiệp hiện nay ở VN đều không có khả năng tự nuôi sống bản thân mà phải sống dựa vào nguồn lực từ bên ngoài, nên chẳng đội bóng nào muốn để lộ “cần câu cơm” kiếm sống của mình. Giả sử coi giải VĐQG là bộ mặt của một nền bóng đá thì đội bóng cũng chính là tấm gương phản ánh năng lực tài chính cũng như vị thế trong xã hội của các ông bầu.

Nếu thế thì bầu Kiên (HN.ACB), bầu Long, bầu Tuấn (HP.HN) hay bầu Đức (HA.GL) lẽ ra phải cùng đội bóng của mình phải được xếp ngồi mâm trên ở V-League, bởi đây đều là những doanh nhân giàu có hàng đầu VN và thành công của họ không chỉ gói gọn ở một lĩnh vực kinh doanh.

Bầu Đức (trái) và bầu Kiên tuy giàu nhất nhì VN nhưng thành tích đội bóng của họ ở V-League lại không tương xứng với sự giàu sang ấy

Thế nhưng, thực tế ở V-League lại cho thấy điều ngược lại, khi HN.ACB cứ đì đẹt trong cái vòng luẩn quẩn lên hạng rồi xuống hạng suốt gần chục năm qua, còn HA.GL thì mất đến nửa thập kỷ làm lại mà vẫn trắng tay trên mọi mặt trận, và mới nhất là HP.HN đang có nguy cơ tan đàn xẻ nghé vì ông chủ đã mất niềm tin vào cuộc chơi với bóng đá.

3 năm qua, bầu Hiển được xem là gương mặt nổi bật nhất tại V-League khi 2 đội bóng của ông lần lượt đoạt chức vô địch V-League trong 2 mùa giải 2009 (SHB.ĐN) và 2010 (HN.T&T). Song ai cũng biết đằng sau những thành công trên sân cỏ của SHB.ĐN và HN.T&T là những liều doping tiền thưởng cực mạnh của bầu Hiển, mà tính sơ trung bình 3 mùa giải vừa qua, mỗi năm SHB.ĐN và HN.T&T đều ngốn mất của bầu Hiển trên dưới 100 tỷ đồng, trong đó riêng chức vô địch V-League 2010 của HN.T&T đã khiến ông bầu họ Đỗ phải chi khoảng 70 tỷ đồng.

Với tốc độ tiêu tiền như vậy, giả sử bầu Hiển có cả núi tiền trong tay thì cũng có lúc phải cạn. Đấy còn chưa kể tới việc có thể vì bầu Hiển mới chỉ 2 lần nâng Cúp cùng SHB.ĐN và HN.T&T nên mới chi đậm như thế, còn tới khi nào V-League chỉ còn là cuộc đua tay đôi của SHB.ĐN và HN.T&T thì không biết ông bầu này có hào hứng móc ví “mưa móc” tiền thưởng kiểu đó nữa không?!

Với những nền bóng đá hàng đầu thế giới như ở châu Âu hay Nam Mỹ, các CLB mới là thực thể bất biến, còn những ông chủ thì liên tục thay đổi theo thời gian. Bởi thế M.U trong mọi hoàn cảnh vẫn là M.U, cho dù họ là doanh nghiệp được niêm yết trên sàn chứng khoán hay tới lúc trở thành tài sản riêng của nhà Glazer. Tương tự như thế là Man. City, Malaga hay Paris Saint German, khi những đội bóng này dù đang đổi đời nhờ túi tiền dày cộm của các ông chủ Ảrập nhưng họ vẫn không có gì thay đổi về tên gọi so với thủa còn hàn vi.

Nhưng bóng đá chuyên nghiệp VN lại không như thế, khi mà vai trò của ông bầu có ý nghĩa quyết định với sự tồn tại của mỗi đội bóng, nên chỉ cần một vài ông bầu hắt hơi xổ mũi là ngay lập tức có CLB đối mặt với nguy cơ biến mất khỏi bản đồ bóng đá VN. Tất nhiên, sẽ là rất khập khiễng khi so sánh bóng đá chuyên nghiệp VN mới trải qua 11 năm tuổi so với những nền bóng đá có bề dày lịch sử cả trăm năm như châu Âu hay Nam Mỹ.

Thế nhưng, dù có tuổi đời trăm nay hay chục năm thì bất cứ nền bóng đá nào cũng phải được xây dựng dựa trên những nguyên tắc cơ bản, kiểu như đội bóng mới là thực thể bất biến chứ không phải ông bầu, bởi có mấy ông bầu sống quá 100 tuổi, trong khi số CLB có tuổi đời vắt qua 2 thế kỷ trên thế giới chẳng phải là chuyện hiếm.

Nói một cách khác, nếu coi đội bóng là con gà và ông bầu là quả trứng thì dường như bóng đá chuyên nghiệp VN lại đang tồn tại tình trạng quả trứng quyết định con gà, mà tới một ngày nào đó các quả trứng vàng đồng loạt biến mất thì có khi V-League chỉ còn lại những chú gà ngơ ngác với nhau.

Hoàng Huy