Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn”: Liên thông, đồng bộ để đạt hiệu quả cao

Đề cập vai trò cấp thiết của chuyển đổi số để vận hành chính quyền địa phương hai cấp đạt hiệu quả cao, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định "Chuyển đổi số chính là cầu nối sống còn giữa tỉnh và xã trong mô hình hoạt động mới”.

Xem chuyên đề Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia TẠI ĐÂY

Cùng với cả nước, các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long - vùng có vị trí chiến lược ở phía Nam đất nước, nỗ lực để dòng chảy dữ liệu luôn thông suốt, các thủ tục hành chính được giải quyết nhanh chóng, chính xác, tinh gọn bộ máy, tiết kiệm nguồn lực, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, phát triển giàu mạnh, thịnh vượng.

Để làm rõ hơn nội dung này, phóng viên thực hiện chùm bài viết với chủ đề Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn”.

Sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, kể từ ngày 1/7, Đồng bằng sông Cửu Long gồm thành phố Cần Thơ, các tỉnh Cà Mau, Vĩnh Long, An Giang và Đồng Tháp. Với vị trí chiến lược, nhiều tiềm năng phát triển, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhịp nhàng với vận hành chính quyền địa phương hai cấp là một trong những “chìa khóa” mở rộng cánh cửa cơ hội phát triển bứt phá cho khu vực này trong môi trường thể chế, chính sách đồng bộ, bộ máy thông suốt.

Nền hành chính hiện đại, minh bạch

Trong bối cảnh yêu cầu ngày càng cao về chất lượng phục vụ người dân, chính quyền chuyển từ mô hình hành chính quản trị truyền thống sang hành chính phục vụ, chuyển đổi số thực sự là công cụ đóng vai trò "lưu thông” bộ máy trơn tru, góp phần hiện thực hóa nền hành chính hiện đại, minh bạch, nâng cao chất lượng cuộc sống, đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia vào thực tiễn, để những khái niệm “chính phủ điện tử, chính quyền số” trở thành những mô hình vận hành cụ thể, hiệu quả ở cơ sở.

Là địa phương cực Nam đất nước, tỉnh Cà Mau có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng, cửa ngõ kết nối vùng Đồng bằng sông Cửu Long ra biển Đông và vịnh Thái Lan. Địa phương này cũng đang chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và nhiều thách thức phát triển.

Từ đặc thù đó, Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Hồ Hải cho rằng, muốn bứt phá, Cà Mau phải đi nhanh, đi trước trong ứng dụng khoa học - công nghệ và chuyển đổi số. Sau sắp xếp đơn vị hành chính, sáp nhập với tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau đã chuyển mình với quy mô rộng lớn hơn, dân số đông hơn, tiềm năng phát triển phong phú. Cà Mau quyết tâm xây dựng tỉnh phát triển nhanh, bền vững, là điểm sáng nơi địa đầu cực Nam Tổ quốc. Tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đối với vận hành chính quyền địa phương hai cấp gắn đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính, Cà Mau triển khai đồng bộ nhiều giải pháp xây dựng nền tảng số và hạ tầng dữ liệu dùng chung. Đến nay, tỉnh đưa vào vận hành 7/7 nền tảng số, 23/34 cơ sở dữ liệu dùng chung với hơn 31 triệu giao dịch; số còn lại sẽ hoàn thành trong năm nay.

Theo thông tin từ UBND tỉnh Cà Mau: hệ thống quản lý, điều hành điện tử được thiết lập từ tỉnh đến xã, liên thông, văn bản, hồ sơ được xử lý nhanh, hạn chế giấy tờ thủ công. Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh (IOC) của tỉnh hiện kết nối nhiều lĩnh vực quản lý, các loại dữ liệu, đóng vai trò “bộ não số” giúp lãnh đạo địa phương và cơ quan chức năng nắm bắt tình hình kinh tế - xã hội kịp thời. Bên cạnh đó, hơn 8.500 chữ ký số đã được cấp và sử dụng; hệ thống phản ánh hiện trường, cùng nhiều phần mềm quản lý khác đã được triển khai với trên 20.200 tài khoản cho cán bộ, công chức, viên chức, giúp hệ thống vận hành đồng bộ, thống nhất.

Là thành phố duy nhất ở Đồng bằng sông Cửu Long, sau sáp nhập Cần Thơ được xác định là cực tăng trưởng năng động ở trung tâm tiểu vùng Tây Nam Bộ. Với việc hợp nhất Sóc Trăng, Hậu Giang và Cần Thơ cũ, thành phố Cần Thơ mới có rất nhiều tiềm năng phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn. Vận hành hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp gắn với chuyển đổi số trở thành yếu tố có vai trò nền tảng, thúc đẩy sự hoạt động nhịp nhàng, phát triển bứt phá của các ngành kinh tế, hoạt động chính trị, xã hội.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Cần Thơ Ngô Anh Tín chia sẻ: Chuyển đổi số đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền hai cấp ở Cần Thơ, phục vụ công tác chỉ đạo điều hành các cấp thành phố, tạo môi trường làm việc số cho cán bộ, công chức, viên chức; góp phần tăng tính minh bạch, cải thiện chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục hành chính, tăng cường các kênh tương tác với người dân, tiếp nhận phản ánh, kiến nghị thuận tiện, kịp thời.

Việc triển khai chuyển đổi số của thành phố theo đúng chủ trương của Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Đề án 06 của Chính phủ về Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đặc biệt, chuyển đổi số đảm bảo triển khai mô hình liên thông số thống nhất, hiệu quả và quản trị dựa trên dữ liệu trong hệ thống chính trị.

Cần Thơ hoàn thiện, kết nối hệ thống mạng số liệu chuyên dùng kết nối các cơ quan hành chính nhà nước đáp ứng hạ tầng để khai thác sử dụng các hệ thống dùng chung, hệ thống chuyên ngành của thành phố. Các hệ thống thông tin dùng chung sẵn sàng đáp ứng thực hiện thủ tục hành chính cho người dân, triển khai đồng bộ trên toàn địa bàn ngay từ ngày đầu tiên chính quyền hai cấp đi vào vận hành.

Đề cập về sự đồng hành cùng chính quyền trong triển khai chương trình chuyển đổi số tại Cần Thơ, góp phần hiện thực hóa nền hành chính hiện đại minh bạch, theo ông Cao Xuân Đoàn, Giám đốc Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam tại Cần Thơ, doanh nghiệp tập trung vào các nhóm nhiệm vụ là hạ tầng số, nền tảng số, ứng dụng chuyên ngành, gắn trực tiếp với hoạt động của chính quyền địa phương hai cấp. Theo đó, doanh nghiệp phủ sóng mạng cáp quang băng rộng đến 100% xã, phường, thị trấn của Cần Thơ; nâng cấp mạng di động 4G và thí điểm 5G tại khu đô thị, khu công nghiệp. Doanh nghiệp cũng phối hợp với chính quyền thành phố Cần Thơ triển khai các ứng dụng số chuyên biệt, hỗ trợ công tác quản lý và điều hành trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

“Trái ngọt” bước đầu thành hình

Mô hình chính quyền địa phương hai cấp chính thức vận hành tại các tỉnh, thành phố từ ngày 1/7/2025. Dù mới trải qua thời gian ngắn, song với sự triển khai khẩn trương, quyết liệt và bài bản, nhất là gắn chặt với ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, cải cách hành chính, ở từng địa phương đều cho thấy những “trái ngọt” đã được hình thành và đang trong quá trình phát triển, hoàn thiện.

Những kết quả bước đầu dù còn khiêm tốn nhưng đã khẳng định sự chỉ đạo, triển khai đúng đắn của Đảng, Nhà nước, tinh thần trách nhiệm từng cán bộ và sự đồng lòng của người dân cùng chung tay xây dựng nền hành chính minh bạch, hiện đại.

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Cần Thơ Ngô Anh Tín, cán bộ, công chức, viên chức các cấp đã hình thành thói quen làm việc trên môi trường số như gửi nhận văn bản điện tử, ký số văn bản điện tử, tổ chức hội nghị trực tuyến, xử lý hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính và các nghiệp vụ chuyên ngành trên phần mềm. Người dân, doanh nghiệp ngày càng tin tưởng, tích cực sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Đến hết tháng 9, tại Cần Thơ, hồ sơ trực tuyến đạt gần 70%. Đây là nền tảng quan trọng để thành phố quyết tâm xây dựng chính quyền số, giám sát điều hành thông minh, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Bà Lê Xuân Hoa, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Cần Thơ cho biết, công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân được thực hiện minh bạch, thuận tiện hơn cho người dân, doanh nghiệp. Các hệ thống công nghệ thông tin, đặc biệt là Cổng dịch vụ công và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính từng bước được kết nối, tích hợp, giúp xử lý hồ sơ nhanh, chính xác hơn. Trong hơn 3 tháng từ khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, các trung tâm trên địa bàn đã tiếp nhận trên 262.000 hồ sơ, trong đó giải quyết đúng hạn đạt gần 97,5%. 

Theo kết quả đánh giá Bộ chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp, tỷ lệ hài lòng đạt trên 94,3%, thể hiện nỗ lực, quyết tâm cải thiện chất lượng phục vụ người dân của các cấp chính quyền. Bên cạnh đó, thành phố đã rà soát, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính, cắt giảm thành phần hồ sơ, rút ngắn thời gian giải quyết, giúp tiết kiệm chi phí cho xã hội; công tác phối hợp giữa các sở, ngành và địa phương được tăng cường, bảo đảm thống nhất, kịp thời xử lý hồ sơ, phản ánh và kiến nghị của người dân.

Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Phạm Thành Ngại khẳng định, bộ máy chính quyền địa phương hai cấp ở Cà Mau bước đầu vận hành ổn định, bảo đảm thông suốt trong quản lý, điều hành và thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên địa bàn. Tỉnh đã thực hiện tiếp nhận thủ tục hành chính phi địa giới tại Trung tâm Phục vụ hành chính công của 37 đơn vị cấp xã đối với 2.200 dịch vụ công. Các đơn vị cấp xã còn lại triển khai thực hiện từ tháng 11 năm nay. Các cơ quan, đơn vị, địa phương nhanh chóng thích ứng, chủ động phối hợp trong xử lý công việc, giảm khâu trung gian, tiết kiệm thời gian, chi phí quản lý, nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân, qua đó tạo đồng thuận, niềm tin của nhân dân đối với chủ trương xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Bài 2 : Đồng hành cùng người dân