Chữ và nghĩa: Từ 'Pandora' đến 'Hồ sơ Pandora'

06/10/2021 06:45 GMT+7

(Thethaovanhoa.vn) - Báo chí (thế giới và Việt Nam) gần đây tự nhiên nóng lên với vấn đề “Pandora”. Chỉ vào Google gõ từ khóa “Pandora” là ta đã có ngay 270 triệu kết quả. Có không ít bài viết liên quan, chẳng hạn: Hồ sơ Pandora khuấy đảo thế giới, những người liên quan phản ứng ra sao? (danviet.vn), Hồ sơ Pandora: "Sóng thần" rò rỉ tài liệu lớn nhất lịch sử (laodong.vn) v.v…

Chữ và nghĩa: 'Mỹ' và 'Hoa Kỳ' - Có gì khác nhau?

Chữ và nghĩa: 'Mỹ' và 'Hoa Kỳ' - Có gì khác nhau?

Theo thống kê, thế giới hiện nay có 193 quốc gia đang là thành viên chính thức của Liên hiệp quốc. Trong số đó, có một quốc gia, viết theo tiếng Anh là “The United States of America” (viết tắt: USA), nhưng trong tiếng Việt, nước này được gọi bằng nhiều tên khác nhau.

Hồ sơ Pandora là loạt tài liệu mới được công bố, tiết lộ cách hàng trăm người giàu có, quyền lực trên thế giới chuyển tài sản tới thiên đường thuế ở nước ngoài. Pandora quả là “hot” thực.

Vấn đề là thế. Nhưng ngọn nguồn, xuất xứ của “Pandora” là từ đâu? Nó có phải là một từ ngoại lai (như tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha…) hay một địa danh, hay là một điển tích nào đó?

Theo thần thoại Hy Lạp, “Pandora” được cho là người phụ nữ đầu tiên trên thế gian, được làm ra từ đất sét. Chuyện con người được sinh ra từ đất sét đã được nói trong Kinh Koran.

Chú thích ảnh
Hồ sơ Pandora là loạt tài liệu mới được công bố

Cũng theo truyền thuyết, Pandora (người phụ nữ đầu tiên) được tạo ra bởi Hephaestus theo lệnh của Zeus. Zeus đã tặng cô ấy cho Epimetheus cùng với một chiếc hộp (“Pandora's box” ) chứa đầy tệ nạn. Khi chiếc hộp được mở ra bởi Pandora, nó lập tứcgieo rắcnhững tật xấu của con người trước những cám dỗ xấu xa. Cuộc sống bao hàm cả mặt tốt và mặt xấu. Những cám dỗ của một số người nào đó (tam độc: tham, sân, si) đã đem lại nhiều tai họa, ảnh hưởng tới đời sống chung của con người.

Như vậy, theo nghĩa gốc, Pandora là tên gọi một phụ nữ. “Pandora’s box” là “chiếc hộp của Pandora”. Hiện tại, người ta đã mượn nghĩa đó để đặt tên cho những “tài liệu hay hồ sơ nào đó, mà qua các tài liệu, hồ sơ này sẽ giúp cho việc lật tẩy, phơi bày các tệ nạn xã hội mà các tệ nạn này liên quan tới giới tài phiệt hay những người đang nắm giữ quyền lực…”.

Theo báo Tiền Phong (tienphong.vn) thì “Tài liệu Pandora là dự án hợp tác báo chí quy mô lớn nhất thế giới, với sự tham gia của hơn 600 nhà báo đến từ 150 cơ quan báo chí của 117 quốc gia. Hơn 330 chính trị gia, 130 tỷ phú Forbes cùng nhiều ngôi sao, kẻ lừa đảo, trùm ma túy, thành viên hoàng gia và người đứng đầu các nhóm tôn giáo ở hơn 90 quốc gia và vùng lãnh thổ bị nêu tên trong hồ sơ này. Họ tận dụng các thiên đường thuế và chính sách bảo mật tài chính để mua bất động sản, che giấu tài sản và trốn thuế.”. Hồ sơ Pandora còn “vĩ đại” hơn Hồ sơ Panama về vụ bê bối tiêu cực năm 2016.

Vậy là từ “Pandora” truyền thuyết, “Hồ sơ Pandora” đang làm chấn động thế giới với những thông tin liên quan đến vấn đề tài chính của rất nhiều yếu nhân, người nổi tiếng.

Tên “nàng” là Pandora

Thành “hồ sơ” thật xấu xa vô cùng

PGS-TS Phạm Văn Tình

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm