Bức tranh tường kỳ lạ của Banksy "sưởi ấm" mùa Giáng sinh

Đầu tuần này, một bức tranh tường mới của Banksy - nghệ sĩ đường phố bí ẩn nhất nước Anh - vừa xuất hiện trên bức tường trắng ở một con phố yên tĩnh tại phía Tây London. Tranh vẽ những đứa trẻ nằm ngắm sao, tay chỉ lên trời.

Trước đó, hình ảnh tương tự đã xuất hiện ở một địa điểm khác trong thành phố.

"Ngước nhìn những vì sao"

Thông tin này lập tức thu hút đông đảo người tới xem. Mọi người cũng suy đoán về ý nghĩa sâu xa phía sau bức tranh. Cụ thể, trong tranh là hai đứa trẻ mặc áo khoác, mũ len và ủng đi mưa, nằm ngửa, với đứa lớn hơn đang chỉ một tay lên trời.

Tác phẩm xuất hiện phía trên mái tôn của một dãy nhà để xe ở đường Queen's Mews, Bayswater, gần Notting Hill. Banksy đã chính thức xác nhận về bức tranh thông qua bài đăng trên Instagram.

Khá thú vị, vào thứ Sáu tuần trước, có một phiên bản giống hệt bức tranh này đã xuất hiện bên ngoài ga tàu điện ngầm Tottenham Court Road, gần tòa tháp Centre Point ở trung tâm London. Khi đó, mọi người chỉ có thể đoán đây là tác phẩm của Banksy bởi đến nay, ông vẫn chưa chính thức xác nhận phiên bản này.

Banksy không ít lần tung ra các tác phẩm vào dịp Giáng sinh. Năm 2019, trên một bức tường ở Birmingham, ông đã vẽ bức tranh những con tuần lộc kéo một chiếc ghế dài - giống như xe trượt tuyết của ông già Noel - có người vô gia cư nằm. Cùng năm đó, ông ra mắt tác phẩm The Scar of Bethlehem, miêu tả cảnh Chúa giáng sinh.

Trong một hình ảnh được Banksy chia sẻ trên Instagram về phiên bản ở Queen's Mews, những đứa trẻ được bao quanh bởi lớp sơn bong tróc, bám đầy muội than, với bên dưới là cả đống rác. Phía trên, có một chấm sáng đỏ, được nhiều người ví như một vì sao hoặc quả cầu trên cây thông Noel. Và trên tất cả là bầu trời xanh thẳm, bình yên.

Không ít người liên tưởng bức tranh với câu nói kinh điển của Oscar Wilde: "Chúng ta đều ở dưới đáy xã hội, nhưng một số người vẫn ngước nhìn những vì sao". Như vậy, bức tranh có thể là lời bình luận về sự kỳ diệu trong trí tưởng tượng của trẻ nhỏ, ngay cả trong môi trường tồi tàn.

Trẻ em là chủ đề thường xuyên xuất hiện trong các tác phẩm của Banksy. "Có sự tương đồng không thể nhầm lẫn với bức tranh Girl with Balloon: cánh tay vươn ra, sự giản dị trẻ thơ trong cử chỉ, như gợi ý rằng ý nghĩa cuộc sống nằm ngay ngoài tầm với" - chuyên gia về Banksy, Jasper Tordoff, nhận xét về bức tranh mới. "Cũng khó có thể bỏ qua khả năng liên quan tới Giáng sinh. Một ngôi sao đơn độc, xuất hiện trên một tòa nhà tồi tàn, gần như bị lãng quên, mang ý nghĩa rõ ràng về Ngôi sao Bethlehem" (ngôi sao xuất hiện trong Kinh Thánh, gắn liền với sự ra đời của Chúa).

Những niềm vui bất ngờ

Với phiên bản nằm bên dưới tòa nhà Centre Point, nhiều người coi việc gắn với vị trí này là sự ám chỉ đến vấn đề cấp bách về tình trạng trẻ em vô gia cư.

Tòa nhà 34 tầng này được hoàn thành vào năm 1966, với mục đích làm văn phòng. Vào những năm 1970, nó bị bỏ trống để chờ khách hàng lớn, giữa bối cảnh khủng hoảng nhà ở kéo dài. Giờ đây, nó là nơi tọa lạc của các căn hộ cao cấp, trong khi London hiện có khoảng 102.000 trẻ em vô gia cư.

"Mọi người đều đang vui vẻ nhưng có rất nhiều trẻ em không có một Giáng sinh vui vẻ" - nghệ sĩ Daniel Lloyd-Morgan chia sẻ góc nhìn của mình. "Đây là một khu vực đông đúc. Thật đáng buồn khi chẳng ai dừng lại. Mọi người đi ngang qua những người vô gia cư và không nhìn thấy họ nằm trên đường phố".

Nhưng nhìn chung, không ai chắc chắn Banksy muốn truyền đi thông điệp gì. Banksy hoạt động chủ yếu tại Anh, vì thế có không ít tác phẩm của ông tại London. Tuy không có thống kê chính thức, các bài hướng dẫn tìm kiếm Banksy ở London đã liệt kê ít nhất 10-12 tác phẩm nổi bật của ông mà người ta từng thấy hoặc còn tồn tại.

Đặc biệt, vào tháng 8 năm ngoái, Banksy đã gây bất ngờ cho người dân khi thực hiện chuỗi 9 tác phẩm vẽ con vật London Animal Series. Chúng bao gồm tranh một con sói đang hú trên một chiếc ăng-ten vệ tinh ở Peckham - tác phẩm này đã nhanh chóng bị đánh cắp - và một con tê giác đang leo lên ô tô ở Charlton…

Theo một tổ chức kiểm soát quyền tác giả của Banksy, hoạt động này nhằm "mang lại niềm vui cho mọi người bằng một khoảnh khắc giải trí bất ngờ". Ngoài ra, nó cũng "nhẹ nhàng nhấn mạnh khả năng sáng tạo của con người, thay vì phá hoại và tiêu cực". Tổ chức này cũng nêu quan điểm rằng "những suy đoán gần đây về ý nghĩa sâu xa của mỗi hình ảnh mới đã bị đẩy đi quá xa".

Không chỉ là nghệ sĩ ẩn danh, Banksy cũng không giải thích về tranh của mình. Tinh thần của ông là tranh nên đi thẳng vào cảm nhận của người xem, chứ không phải là câu chuyện triết học cần giải mã.

Nhưng rõ ràng, tranh của Banksy luôn hướng về những người yếu thế. "Graffiti là một trong số ít công cụ bạn có nếu bạn gần như không có gì. Và dù bạn không vẽ ra được bức tranh cứu thế giới khỏi đói nghèo, bạn có thể làm ai đó mỉm cười…" - ông từng nói.