Bí ẩn Colombia (Bài 2): Xe buýt 'xuyên thiên niên kỷ'

(Thethaovanhoa.vn) - Trở lại câu chuyện ở Bogota, trên đường từ sân bay Dorado về khách sạn Urban Royal 26, điều đầu tiên thu hút sự chú ý của tôi không phải là những con đường thẳng tắp, những không gian xanh đan xen những ngôi nhà đầy màu sắc mang đậm chất Mỹ Latin, mà là những chiếc xe buýt màu đỏ, dài ngoằng ngoẵng như những toa xe lửa chạy trên đường, được gọi là Transmilenio.

Transmilenio (BRT), xe buýt chạy nhanh ở Colombia

Thực ra, Transmilenio là tên của Công ty Xuyên thiên niên kỷ SA, nhưng có lẽ doanh nghiệp này là cha đẻ của hệ thống xe buýt chạy nhanh (Bus De Rapido Transito - BRT), nên người ta thuận miệng mà gọi thế. Transmilenio là một trong những giải pháp giao thông công cộng tuyệt vời làm giảm tải gánh nặng di chuyển ở Thủ đô Bogota, vốn nổi tiếng thế giới trong nhiều năm bởi tình trạng đông nghẹt và tắc nghẽn xe cộ. Transmilenio, hay xe buýt chạy nhanh (BRT) có hệ thống đường riêng, với cả hai chiều, đi và về, như metro, nhưng khác là trên mặt đất. Có ba loại xe BRT, theo thứ tự một, hai hay ba toa, có sức chứa từ 61 đến 291 người, tùy theo số toa. Do có làn đi riêng, những chiếc xe buýt này luôn chạy với tốc độ 80-100 km/h, rất nhanh và thuận tiện. Trên mỗi xe luôn có hàng chục ghế dành cho phụ nữ mang thai và người tàn tật. Giá vé một lượt tương đương với 15.000-20.000 đồng, tùy thời gian sử dụng, vào giờ cao điểm hay không. Người đi xe buýt BRT phải nạp tiền vào thẻ (thay vé), khi đi qua cổng kiểm soát, quẹt thẻ là xong, như hệ thống metro ở các nước khác. Do thuận tiện lại nhanh, nên mỗi ngày ở Thủ đô Bogota có tới 2,4 triệu lượt/người sử dụng loại phương tiện giao thông công cộng hàng loạt này. Để phục vụ cho Transmilenio, còn có một hệ thống xe buýt màu xanh, chạy trên các đường gom, đưa hành khách tới các bến xe buýt BRT.

Quảng trường Simon Bolivar ở trung tâm Thủ đô Bogota

Lúc nào Transmilenio cũng chật cứng người. Do có một buổi làm việc với Trung tâm Điều độ của hệ thống xe buýt chạy nhanh, một nhóm bốn người trong đoàn Việt Nam, trong đó có tôi, quyết định đi thử bằng phương tiện này. Không ngờ, vì quá đông, lúc lên xe, một người bị bỏ lại, chỉ còn ba người, đủ để thấy dân Bogota ưa chuộng BRT như thế nào. Hiện tại, Bogota có 100km đường dành riêng cho Transmilenio, còn theo quy hoạch đến năm 2030, tổng chiều dài của hệ thống đường này sẽ lên tới gần 400 km. Bogota cũng đang khởi động xây dựng một đường tàu điện ngầm, dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong vài năm tới. Lúc đó, lượng người tham gia di chuyển bằng phương tiện công cộng (xe buýt chạy nhanh, trolebus, xe buýt thu gom, metro) sẽ tăng từ 70% hiện nay lên tới trên 80%, một con số không tưởng với các nhà quy hoạch đô thị Việt. Nam, nơi các phương tiện giao thông tư nhân (ô-tô, xe máy) vẫn là chủ yếu.

Một điểm du lịch nằm ở độ cao 3.600m

Bogota còn thiết kế và xây dựng rất nhiều con đường dành cho người đi bộ và người đi xe đạp. Xung quanh những con đường này đều là những thảm thực vật và cây xanh rất đẹp, hoa lá phong phú, bắt mắt, tạo cảm giác bình yên và thanh thản. Nếu như năm 2000, ở Thủ đô Bogota mới có 0,1% số dân sử dụng thô sơ, thì hiện nay đã có 4,5% số dân đi lại với loại phương tiện giao thông thân thiện này. Không những đã xây dựng hàng trăm km đường dành riêng cho người đi xe đạp, thành phố còn đặt nhiều địa điểm để loại xe này, khách được sử dụng miễn phí. Thật quá tiện lợi cho những người có thu nhập thấp.

Bài và ảnh: Lưu Vạn Kha
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần