Bản quyền tượng 'Người mẹ thắp lửa': Hãy vì cái chung

(Thethaovanhoa.vn) - Một cách ngoài ý muốn, mẫu tượng Người mẹ thắp lửa trong quần thể Khu tưởng niệm nghĩa sĩ Hoàng Sa (dự kiến xây tại Lý Sơn, Quảng Ngãi) lại đang gây ra những tranh cãi về bản quyền.

Cụ thể, trong cuộc thi thiết kế Khu tưởng niệm này (do Tổng Liên đoàn Lao Động VN tổ chức), đồ án thiết kế (gồm kiến trúc và phần tượng) có tên Người mẹ thắp lửa đã được lựa chọn vào cuối 2015. KTS Trần Văn Dũng được công bố là tác giả của đồ án. Tuy nhiên, ở thời điểm sau đó, nhà điêu khắc Lâm Quang Nới đã có đơn gửi tới ban tổ chức và khẳng định: ông là tác giả thực của mẫu tượng trên và đã được KTS Dũng nhờ thực hiện.

Còn theo giải trình của KTS Dũng, mẫu tượng  được đặt hàng để ông Nới thực hiện, dựa trên ý tưởng và thiết kế 3D của ông Dũng. Ngoài ra, về bản chất, giải thưởng được chọn từ cuộc thi về thiết kế quần thể kiến trúc khu tưởng niệm, do vậy việc ông đứng tên là hợp lý.

Phối cảnh khu tưởng niệm “Người mẹ thắp lửa”

“Rắc rối này đến từ cách tiếp cận của cuộc thi”- ông Vi Kiến Thành, thành viên Hội đồng giám khảo, chia sẻ với Thể thao &Văn hóa.

Theo lời ông Thành, ở thời điểm phát động cuộc thi, vấn đề xây dựng tượng đài tại Việt Nam đang gây ra nhiều tranh cãi về tính hiệu quả.

Do vậy, phía tổ chức đã chủ động chọn cuộc thi về thiết kế “khu tưởng niệm”, thay vì sáng tác “tượng đài. Tuy nhiên, một khu tưởng niệm thường có kiến trúc trung tâm là… tượng đài. Và rất nhiều đồ án dự thi của các KTS cũng đưa xuất hiện phần tượng đài trong tổng thể kiến trúc

Do sự pha trộn giữa kiến trúc và điêu khắc như vậy, “hợp đồng chuyên môn” được đặt ra giữa KTS Dũng và nhà điêu khắc Nới. (Theo chia sẻ của ông Nới, KTS Dũng cũng giúp ông thiết kế phần kiến trúc trong 2 đồ án dự thi của nhà điêu khắc này. Tuy nhiên, cả 2 đồ án đều không được chọn).

“Đây là công trình linh thiêng và vô cùng ý nghĩa. Bởi vậy, rất mong 2 tác giả cùng dẹp bớt cái tôi của mình và chấp nhận thu xếp với nhau về việc chung” - ông Vi Kiến Thành nhận xét - “Cá nhân tôi cho rằng nếu anh Nới chứng minh được mình là người sáng tác phần mẫu tượng, việc để tên 2 đồng tác giả Trần Việt Dũng - Lâm Quang Nới cho công trình này cũng là điều chấp nhận được”.

Trao đổi với Thể thao & Văn hóa, ông Nguyễn Văn Đông (Trưởng ban Tuyên giáo Tổng LĐLĐVN) cũng cho biết: phía LĐLĐ sẽ cố gắng động viên và thuyết phục 2 tác giả cùng hòa giải để xử lý câu chuyện. Hiện tại, lễ đặt đá khởi công cho khu tưởng niệm này đã được triển khai vào đầu năm 2016.

Cúc Đường
Thể thao & Văn hóa