Vụ án Hồ Duy Hải: Xét xử giám đốc thẩm không chấp nhận kháng nghị

(Thethaovanhoa.vn) - Trưa 8/5, sau 3 ngày thảo luận, đánh giá toàn diện vụ án và làm rõ những nội dung còn có ý kiến khác nhau của vụ án, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao đã biểu quyết từng nội dung cụ thể trong phiên xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải.

Xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải: Đề nghị thực nghiệm lại hiện trường

Sáng 7/5, phiên xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải bị kết án tử hình về tội "Giết người" và "Cướp tài sản" liên quan đến án mạng hai nữ nhân viên tại Bưu điện Cầu Voi (ấp 5, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An) tiếp tục diễn ra.

Tiếp tục cập nhật

Hội đồng Thẩm phán cho rằng không có cơ sở để hủy bản án, điều tra lại

Chiều 8/5, sau ba ngày thảo luận, đánh giá vụ án và làm rõ những nội dung còn có ý kiến khác nhau, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao đã đưa ra phán quyết tại Phiên xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải bị kết án tử hình về tội Giết người và Cướp tài sản liên quan đến án mạng hai nữ nhân viên tại Bưu điện Cầu Voi (ấp 5, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An).

Hội đồng Thẩm phán đã tuyên bác kháng nghị của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đề nghị hủy bản án sơ thẩm, phúc thẩm và điều tra lại.

Theo phân tích của Hội đồng Thẩm phán, trong lời khai của Hồ Duy Hải, có sự tham gia của điều tra viên, kiểm sát viên, luật sư bào chữa, Hải đều khai nhận giết chị H. và V.. Sau đó, Hải lấy tài sản của chị H. và V. và một số tài sản của Bưu cục Cầu Voi. Ngay khi nhận quyết định khởi tố bị can, Hải đồng ý với các nội dung của quyết định. Khi nhận nội dung kết luận điều tra, Hải đồng ý với nội dung kết luận điều tra... Tại phiên sơ thẩm, khi chủ tọa phiên tòa thẩm vấn, bị cáo Hải nhận tội. Khi Luật sư hỏi, Hải không nhận hành vi giết người, cướp tài sản nhưng lại không chứng minh được mình vô tội.

Sau khi xét xử sơ thẩm, Hải có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Tại phiên phúc thẩm, có lúc Hải nhận tội, có lúc Hải không nhận tội. Sau khi xét xử phúc thẩm, Hải có đơn ân giảm hình phạt tử hình. Trước khi Văn phòng Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm, Hải có làm việc với Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao xác minh, lấy lời khai. Trong đó, Hải nhận tội và ân hận với hành vi của mình.

"Như vậy, trong những thời điểm quan trọng, Hải đều thừa nhận hành vi phạm tội. Quá trình điều tra, xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, không có việc bức cung, ép cung, nhục hình, mớm cung... Những vấn đề kháng nghị nêu ra, sau khi được làm rõ, càng chứng minh hành vi của Hải" - Hội đồng Thẩm phán kết luận: Tòa án cấp sơ thẩm, phúc thẩm kết tội Hải là có căn cứ; xử phạt Hải án tử hình về tội Giết người, 5 năm tù về tội Cướp tài sản là có cơ sở.

Mặc dù quá trình điều tra, truy tố, xét xử có những thiếu sót, nhưng theo Hội đồng Thẩm phán, những thiếu sót này không làm thay đổi bản chất của vụ án; do đó không cần thiết phải hủy bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại theo kháng nghị của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.

Kháng nghị vi phạm quy định tố tụng

Về thủ tục tố tụng của quyết định kháng nghị, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, sau khi xét xử phúc thẩm, Hồ Duy Hải không có đơn đề nghị xem xét bản án phúc thẩm theo trình tự giám đốc thẩm, chỉ có đơn gửi Chủ tịch nước xin ân giảm hình phạt tử hình.

Theo quy định của Bộ Luật Tố tụng Hình sự, bản án tử hình được tiến hành nếu Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao không kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm hoặc tái thẩm và người kết án không có đơn ân giảm lên Chủ tịch nước. Trường hợp người bị kết án có đơn xin ân giảm hình phạt tử hình thì bản án tử hình được thi hành sau khi Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm.

Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã có quyết định không kháng nghị bản án sơ thẩm, phúc thẩm và có tờ trình đề nghị Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải. Trên cơ sở đó, Chủ tịch nước đã có quyết định vào năm 2012, bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình đối với Hồ Duy Hải.

Ngày 29/7/2019, Văn phòng Chủ tịch nước có Công văn đề nghị Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao xem xét quyết định theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định pháp luật đối với vụ án Hồ Duy Hải.

Theo Hội đồng Thẩm phán, pháp luật Tố tụng hình sự quy định các quyết định tố tụng hình sự chỉ được thay thế bằng một quyết định tố tụng hình sự khác của cấp có thẩm quyền chứ không được thay thế bằng một văn bản hành chính.

"Trong khi quyết định của Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải đang có hiệu lực thi hành, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao lại có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm với bản án hình sự sơ thẩm và bản án hình sự phúc thẩm là vi phạm pháp luật tố tụng hình sự, không đúng thẩm quyền, không đúng với yêu cầu của Chủ tịch nước là đảm bảo đúng quy định pháp luật", Hội đồng Thẩm phán nêu.

Bộ luật Tố tụng Hình sự không có quy định về thủ tục tố tụng trong trường hợp Chủ tịch nước đã bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình thì các cơ quan tố tụng cũng không được phép thực hiện những hành vi tố tụng khác trừ quyết định thi hành án.

Do đó, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, không có cơ sở xem xét kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.

Bản án hình sự phúc thẩm vụ án này đã có hiệu lực pháp luật từ ngày 8/4/2009. Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao quyết định, không chấp nhận quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.

Đúng 12h45, Chủ tọa Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao đã lấy biểu quyết về từng vấn đề cụ thể.

1. Vụ án đã có những sai sót về tố tụng như đã nêu. Những sai sót đó có làm thay đổi bản chất vụ án hay không? Kết quả 17/17 thành viên biểu quyết “Không thay đổi bản chất vụ án”.

2. Bản án phúc thẩm và bản án sơ thẩm kết án Hồ Duy Hải có đúng người, đúng tội, đúng mức án hay không? Kết quả 17/17 thành viên biểu quyết “Đúng người, đúng tội, đúng mức án”.

3. Quyết định số 639/QĐ-CTN ngày 17/5/2012 của Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải đang có hiệu lực, Quyết định kháng nghị số 15/QĐ-VKSNDTC-V7 của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao có đúng pháp luật hay không? Kết quả 17/17 thành viên biểu quyết “Không đúng pháp luật”.

• Xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải: Kháng nghị không khẳng định Hồ Duy Hải bị oan
• Xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải: Đề nghị thực nghiệm lại hiện trường
• Xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải: Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình làm chủ tọa phiên tòa

4. Chấp nhận kháng nghị, hủy hai bản án phúc thẩm và sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra bổ sung hay không chấp nhận kháng nghị? Kết quả 17/17 thành viên biểu quyết “Không chấp nhận kháng nghị”.

Theo thông báo của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao, 15h30 ngày 8/5, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao công bố Quyết định giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải.

6 vấn đề Viện Kiểm sát đề nghị điều tra lại

Đánh giá vụ án này, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao tiếp tục giữ nguyên quan điểm kháng nghị.

Về những căn cứ về sự cần thiết phải kháng nghị bản án sơ thẩm, phúc thẩm, Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cho biết, thứ nhất, đây là vụ án giết người, cướp tài sản nghiêm trọng mà dư luận, các cơ quan tư pháp, Quốc hội... rất quan tâm; tuy nhiên hiện còn nhiều quan điểm khác nhau. Thứ hai, vụ án có 2 nạn nhân bị giết, bị cáo bị tuyên phạt tử hình; trong khi quá trình điều tra tố tụng còn nhiều thiếu sót, sai lầm nên phải thận trọng, không làm oan sai, nhưng cũng không bỏ lọt tội phạm. Thứ ba, việc điều tra, tố tụng giải quyết vụ án có nhiều sai lầm, theo Viện Kiểm sát là sai lầm nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến việc làm rõ vụ án, do đó phải điều tra lại, làm thêm một số việc. 

Đại diện Viện Kiểm sát đề nghị có 6 việc phải làm khi điều tra lại. Đó là thực nghiệm lại điều tra hiện trường; xác định dấu vân tay là của ai và các đối tượng tình nghi; trưng cầu giám định thời điểm nạn nhân chết; làm rõ cơ chế gây thương tích; xác định rõ hơn động cơ, mục đích gây án; bổ sung vào hồ sơ vụ án những tài liệu, chứng cứ đang có trong hồ sơ nghiệp vụ của cơ quan điều tra.

Kháng nghị không khẳng định Hồ Duy Hải bị oan

Hôm qua, tại phiên xét xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải chiều 7/5, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao nhấn mạnh, kháng nghị không khẳng định Hồ Duy Hải bị oan. Tuy nhiên, kháng nghị nêu lên những sai lầm nghiêm trọng về mặt điều tra, tố tụng, từ đó đề nghị hủy bản án để điều tra lại. Liên quan đến nội dung này, một thành viên của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao đặt câu hỏi: "Giả sử Hội đồng có hủy bản án, điều tra lại, thì những nội dung này có khắc phục được không?".

Trong nội dung kháng nghị, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cho rằng, các cơ quan tiến hành tố tụng có nhiều vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng như: Bỏ sót những chứng cứ vụ án, không trưng cầu giám định vết máu, không đưa một số lời khai của Hồ Duy Hải và người làm chứng vào hồ sơ vụ án, dẫn đến sai lầm trong giải quyết vụ án.

Vì vậy, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cho rằng, những vấn đề trên cần phải khắc phục để bảo đảm việc giải quyết vụ án khách quan, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội và không bỏ lọt tội phạm.

Tại phiên giám đốc thẩm, thành viên Hội đồng Thẩm phán, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã hỏi điều tra viên, kiểm sát viên, cơ quan tố tụng sơ thẩm, phúc thẩm trong quá trình khám nghiệm hiện trường đã thu giữ những gì liên quan đến vụ án? Những vật chứng rất quan trọng là “chiếc thớt”, “con dao” và “chiếc ghế nhựa” tại sao không thu giữ được? Tại sao không giám định thời gian chết của nạn nhân? Việc thu thập dấu máu chậm dẫn đến không kết luận được máu đó của ai...

Trong quá trình giải đáp, đại diện điều tra viên cũng đã thừa nhận, do sơ suất của điều tra viên trong khám nghiệm hiện trường, nhận định của điều tra viên còn hạn chế trong xác định rõ dấu vết, hung khí...

Tuy nhiên, theo đại diện cơ quan điều tra, cơ quan tố tụng sơ thẩm và phúc thẩm, những vấn đề này không ảnh hưởng đến bản chất của vụ án.

Phiên giám đốc thẩm chiều 7/5 tập trung vào làm rõ những chứng cứ, tài liệu, bút lục, lời khai... Trong đó, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cho rằng, kháng nghị không chỉ nêu ra những vi phạm trong thủ tục tố tụng, mà còn muốn làm rõ phần hậu quả của vi phạm đó.

Đại diện Viện Kiểm sát lấy dẫn chứng việc không thu thập đầy đủ các vật chứng, việc thu thập dấu máu chậm dẫn đến không kết luận được máu đó của ai. "Chúng ta lưu ý rằng máu này không chỉ của nạn nhân, mà có thể là từ thương tích của hung thủ hoặc người tình nghi. Vì không giám định được kịp thời nên không kết luận được việc đó" - vị đại diện Viện Kiểm sát nói. Ngoài ra là vi phạm về thủ tục, hồ sơ nhận dạng, theo quy định thì nhận dạng phải bắt buộc có người chứng kiến, nếu không có người chứng kiến thì những bút lục đó không có giá trị chứng minh.

Sau đó, một thành viên của Hội đồng Thẩm phán nêu câu hỏi: "Viện Kiểm sát cho rằng việc không thu giữ vật chứng, không rõ mẫu máu, nhóm máu... là những vi phạm nghiêm trọng. Vậy nếu giả sử Hội đồng chấp nhận hủy bản án đó đi thì những nội dung này có khắc phục được không".

Trả lời vấn đề này, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao nói: "Trước hết chúng ta phải thống nhất với nhau rằng, đây là những vi phạm nghiêm trọng. Nếu hủy bản án, có điều tra lại được hay không là việc của cơ quan điều tra. Bởi vì thời gian từ năm 2008 đến nay rồi, vật chứng, dấu vết đó có còn hay không, có làm được không, đó là việc của cơ quan điều tra".

Vị thành viên của Hội đồng Thẩm phán đối đáp lại: "Theo hồ sơ, vật chứng đã bị tiêu hủy, mẫu máu không còn nữa thì những nội dung đó điều tra lại, chúng ta biết rõ là không thể khắc phục được".

Đến đây, một đại diện khác của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao nêu quan điểm: "Về khắc phục, chúng tôi khẳng định là có những cái đến bây giờ có thể khắc phục được, có những cái không khắc phục được. Tuy nhiên, đặt trong tổng thể của vụ án truy xét mà chúng ta lấy trục chính từ những lời khai nhận của Hồ Duy Hải và chứng minh tính xác thực của nó bằng những tài liệu, nhân chứng khác, chúng tôi thấy phải làm thêm một số việc. Mà việc đấy vẫn có thể làm được dựa trên những vi phạm đã nêu".

Vị đại diện Viện Kiểm sát này lấy ví dụ: Chúng ta cần xác định về mặt khoa học khoảng thời gian chết của nạn nhân, để hỗ trợ thêm những chứng cứ bị mất.

Đồng thời, vị đại diện Viển Kiểm sát nhân dân Tối cao nhấn mạnh: "Kháng nghị không khẳng định Hồ Duy Hải bị oan. Kháng nghị đề nghị hủy bản án, điều tra lại để làm rõ những vấn đề về thủ tục điều tra, tố tụng.

Công bố biên bản làm việc của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao với Hồ Duy Hải

Chiều 7/5, Hội đồng Thẩm phán cho công bố công khai biên bản làm việc của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao lấy lời khai Hồ Duy Hải vào lúc 8h ngày 27/9/2011, tại trại tạm giam Công an tỉnh Long An. Biên bản kết thúc vào hồi 10h cùng ngày, Hồ Duy Hải đã ký tên xác nhận.

Biên bản này có đoạn: "Hỏi: Giết ai trước? Đáp (Hồ Duy Hải): Giết H. trước, sau sợ V. về biết nên giết luôn V. để bịt đầu mối".

"Hỏi: Giết H. và V. thế nào? Đáp: với H. thì đập bằng thớt, sau đó có dùng dao cắt cổ. Đối với V., thì dùng ghế đập đánh, sau đó dùng dao cắt cổ. Tấm thớt lấy ở bếp, sau khi cắt cổ có rửa tay..."

"Hỏi: Quá trình điều tra, cơ quan Công an có đánh đập, ép cung gì không? Đáp: Hoàn toàn không bị đánh đập, ép cung mà tự khai nhận hành vi phạm tội do con gây lại. Con chỉ xin xem xét giảm nhẹ hình phạt".

Cũng trong chiều 7/5, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, sau khi có kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã giao cơ quan điều tra của Bộ thành lập một tổ công tác điều tra độc lập để thẩm định lại vụ án này. Tổ công tác này đã trình bày báo cáo trước Hội đồng Thẩm phán.

Sáng 8/5, phiên xét xử giám đốc thẩm sẽ tiến hành nội dung trình bày quan điểm về vụ án. Chiều 8/5, Hội đồng Thẩm phán sẽ đưa ra phán quyết.

TTXVN