Vì một người muốn tại vị chức giám đốc?

(TT&VH) - “Tôi buộc lòng phải nói thẳng trong cuộc họp, cho dù trong lòng có day dứt: anh Lê Hùng đến tuổi thì nên nghỉ hưu, đừng cố ở lại dù chỉ một ngày. Nếu làm vậy, giới sân khấu và cả xã hội sẽ tiếp tục cười vào mặt chúng ta” - NSƯT Tuấn Hải cho biết - “Chắc hẳn, dư luận sẽ có nhiều cách nghĩ khi nhìn vào những phản ứng của tôi hay Anh Tú, Trung Anh, Thu Hà, Lan Hương, Lê Khanh... trong thời gian qua. Nhưng hãy hiểu, vì sao chúng tôi phải xử sự như vậy...”.

Một ngày trước khi dự án thành lập Nhà hát Kịch Quốc gia VN (NHKQGVN) phải tạm dừng, một số nghệ sĩ Nhà hát Kịch Việt Nam (NHKVN) đã đồng ý làm đơn đề nghị Bộ VH,TT&DL “đặc cách” giữ NSND Lê Hùng tiếp tục làm giám đốc thêm 3 năm, cho dù ông sẽ đủ tuổi về hưu vào tháng 9 tới. Hiện, đang là diễn viên - đạo diễn của Nhà hát này, NSƯT Tuấn Hải (ảnh) có cuộc trò chuyện cùng TT&VH quanh việc này.

Ông Tuấn Hải nói:

- Ý kiến của tôi rất ngắn gọn: Anh Hùng đã tuyên bố trên báo nhiều lần là “giữ tôi ở lại khó lắm”. Vậy thì, ai muốn giữ lại, anh nên mắng người ta mới phải. Sự thật, chuyện ầm ĩ quanh vụ sáp nhập vừa rồi chủ yếu đến từ phản ứng của anh em khi nghe tin anh Hùng sẽ làm giám đốc “siêu nhà hát” dù chỉ còn 4 tháng nữa là về hưu.

* Anh có thể nói rõ hơn?

- Anh Hùng chưa đủ tài năng, uy tín, trình độ tổ chức lẫn tư duy quản lý. Tất cả đều vô cùng non kém, mọi thứ đều rất cảm tính và ngây thơ, để cho anh em có thể tâm phục khẩu phục. Nói tóm lại anh không thể là linh hồn để nắm giữ sinh mạng cho hai nhà hát.

Về cái tâm, hãy nhìn sang cảnh hao tâm tổn trí của hai ông Phó Giám đốc bên Nhà hát Tuổi trẻ (NHTT) là Trương Nhuận và Thế Vinh. So với lịch làm việc của 2 người ấy, thử hỏi một năm anh Hùng ở NHTT được bao nhiêu ngày, ở NHKVN được bao nhiêu buổi?

Đề án sáp nhập vừa rồi mang tính quốc gia nhưng được làm sơ sài cẩu thả, thể hiện một sự thiếu hiểu biết và non kém kinh khủng. Cả thảy có 19 trang, thì 18 trang loanh quanh giải thích việc vì sao phải “gộp” 2 đơn vị. Trong khi ấy, sinh mệnh của bao nhiêu nghệ sỹ diễn viên, sinh mệnh nghệ thuật của sân khấu nước nhà được thể hiện trong đúng một trang cuối cùng.

* Nhưng thực tế, không phải NHTT mà chính NHKVN mới là nơi đưa ra lá đơn xin giữ  lại GĐ Lê Hùng sau khi đủ tuổi hưu...

- Một ngày trước cuộc họp với Bộ VH,TT&DL, bên NHKVN có họp riêng. Anh Hùng nói đại ý rằng bên NHTT phản ứng vậy thì thôi, không sáp nhập làm gì nữa. Chúng ta cứ tiến hành, nghĩa là tự “chúng mình” dùng bản đề án cũ để xin nâng “chúng mình” thành Nhà hát Kịch Quốc gia. Rồi mọi người lấy ý kiến biểu quyết cùng lúc về “gói” 3 vấn đề là không sáp nhập, xin “nâng cấp” thành NHKQG và... xin cấp trên “đặc cách” giữ anh Hùng lại làm giám đốc 3 năm nữa.

Lúc đó, tôi nói luôn với anh Lê Hùng: Anh ngây thơ quá. Làm gì có chuyện đề án cũ cắt cụt đi một nửa, rồi lại cứ thế mà xin cấp trên thông qua. Mà, anh Hùng từng nói rằng tâm huyết bao năm với cái ý tưởng sáp nhập này rồi. Đùng một cái quay sang hướng này, người nhẹ nhàng thì bảo anh không có bản lĩnh, không kiên định và không có lập trường, người nặng lời bảo cuối cùng cái anh cần vẫn là việc tiếp tục được ở lại để làm giám đốc, tránh được cái tuổi hưu.

* Cá nhân anh nghĩ rằng khả năng lá đơn của NHKVN được xét có cao không?

- Giải quyết thế nào là chuyện của lãnh đạo. Họ muốn giữ lại 3 năm hay 30 năm thì đó là quyền của họ. Tôi thì nghĩ đơn giản: ai cũng hiểu rõ sự bết bát của NHKVN trong cả chục năm qua rồi. Giữ anh Hùng thêm 3 năm, anh Hùng cũng có đủ sức cứu Nhà hát, đủ sức giải quyết vấn đề không? Hay là, khi “con bệnh” đã “thập tử nhất sinh”, người ta phải chấp nhận những “liều thuốc đắng” để cứu chữa cho cả một đời?

Trong cuộc họp với NHTT, Chí Trung nói thẳng: “NHKVN lấy lý do là quá yếu kém thì tự phấn đấu, tự học hành đi, đừng suốt ngày ngồi than thở với nhau rồi lại nói rằng muốn giữ anh Hùng ở lại. Các bạn đừng nghĩ anh Hùng ở lại sẽ trổ tài hô phong hoán vũ để cứu nổi nhà hát đâu”. Chúng tôi đau, nhưng ngẫm ra Chí Trung nói quá đúng.

Cuối cùng tôi cũng chỉ muốn xin nói rằng: Sở dĩ thế hệ đàn em của anh Hùng (các NSƯT và NSND của hai nhà hát) phải làm như vậy vì chuyện chẳng đặng đừng. Bởi nhiều năm nay cả hai nhà hát đã quá dễ dãi, nuông chiều anh và đã biến anh thành một người chủ quan và ảo tưởng. Chúng tôi muốn anh hãy trở về lại với con người của ngày xưa: Một đạo diễn có tài.