Từ vụ bóng chuyền U21 nữ Việt Nam bị phạt, nhìn lại đầy đủ quy định về tư cách cầu thủ của FIVB

Vụ việc đội U21 nữ Việt Nam bị Liên đoàn Bóng chuyền Thế giới (FIVB) hủy kết quả tại Giải vô địch U21 thế giới 2025 đã gây tranh cãi lớn. Tuy nhiên, xét theo Quy định về Tư cách Cầu thủ của FIVB và phát biểu từ Tổng thư ký Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam (VFV) Lê Trí Trường, VFV đã tuân thủ đúng quy trình, và cả VFV lẫn vận động viên (VĐV) đều không vi phạm.

Quy định về Tư cách cầu thủ tại giải U21 thế giới 2025

Dưới đây là bản dịch nguyên văn quy định về tư cách cầu thủ (Players' Eligibility) tại giải bóng chuyền U21 thế giới 2025:

5.3. Tư cách Cầu thủ

5.3.1. Một cầu thủ đủ tư cách thi đấu cho Đội tuyển Quốc gia nếu thỏa mãn tất cả các điều kiện sau:

a. Có quốc tịch của quốc gia mà cầu thủ đại diện, được chứng minh bằng hộ chiếu hoặc tài liệu hợp lệ khác do cơ quan chính phủ cấp xác nhận quốc tịch; và

b. Liên đoàn Quốc gia là Liên đoàn gốc của cầu thủ; và

c. Có chứng nhận chống Doping chứng minh rằng cầu thủ đã hoàn thành thành công Chương trình chơi sạch của FIVB; và

d. Có chứng nhận khóa học trực tuyến về phòng chống Thao túng thi đấu chứng minh rằng cầu thủ đã hoàn thành thành công khóa học trực tuyến về phòng chống Thao túng thi đấu của FIVB.

5.3.2. Quốc tịch của một cầu thủ được xác minh bằng hộ chiếu hoặc tài liệu chính thức khác do cơ quan có thẩm quyền của quốc gia thuộc Liên đoàn Quốc gia cấp. Liên đoàn gốc được xác minh thông qua VIS (FIVB sẽ kiểm tra tư cách Liên đoàn gốc của cầu thủ bằng cách thực hiện kiểm tra tư cách khi nhận được mẫu O-2 của đội liên quan).

5.3.3. Các cầu thủ phải được sinh vào hoặc sau ngày 1 tháng 1 năm 2005, và ngày sinh sẽ được xác minh bằng hộ chiếu hoặc tài liệu hợp lệ khác do cơ quan chính phủ cấp (ví dụ: Chứng minh nhân dân, giấy khai sinh).

5.3.4. Lưu ý rằng các sửa đổi quan trọng đối với Quy định Thể thao của FIVB đã được thông qua để tạo thêm sự linh hoạt cho các vận động viên trẻ hơn. Vui lòng tham khảo Điều 2.4.2 và 5.4.1 để biết thêm chi tiết.

5.3.5. Các cầu thủ không được phép thi đấu ở nhiều hơn hai hạng mục độ tuổi (bao gồm cả hạng mục Người lớn) cho các Liên đoàn Quốc gia thuộc Nhóm 4 và 5.

5.3.6. Theo Điều 2.2.1 của Quy định Thể thao FIVB, chỉ một (1) cầu thủ từng thi đấu cho một Đội tuyển Quốc gia khác và đã thay đổi Liên đoàn gốc trong vòng bốn (4) năm gần nhất được phép có mặt trong đội hình của một đội tại một sự kiện cụ thể. Thời hạn bốn năm sẽ được tính từ ngày việc thay đổi Liên đoàn gốc của cầu thủ được phê duyệt.

5.3.7. Sau khi hộ chiếu hoặc các tài liệu pháp lý khác được Ủy ban Kiểm soát của FIVB kiểm tra và chấp thuận, Ban tổ chức sẽ cấp thẻ chứng nhận cho các cầu thủ. Trước mỗi trận đấu, thẻ chứng nhận phải được trình cho Đại diện kỹ thuật, và mỗi Quản lý đội phải giữ sẵn hộ chiếu của các cầu thủ trong trường hợp cầu thủ phải tham gia kiểm tra doping.

5.3.8. Trong trường hợp một cầu thủ bị FIVB áp dụng lệnh cấm tham gia các giải đấu bóng chuyền sau khi đã được đăng ký trên Mẫu O-2, cầu thủ đó sẽ không được phép đăng ký trên Mẫu O-2bis và không được thay thế trên các Mẫu O-2 / O-2bis. Việc đình chỉ của cầu thủ sẽ được ghi trên bảng tỷ số với tên cầu thủ và ghi chú "bị đình chỉ" cho các trận đấu nằm trong thời gian áp dụng lệnh cấm.

5.3.9. Mỗi đội phải có bắt buộc mười hai (12) cầu thủ (tối thiểu và tối đa) cho giải đấu.

Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam: "Chúng tôi và VĐV không làm gì sai"

Trong bối cảnh đội U21 nữ Việt Nam bị hủy kết quả 4 trận đấu do một VĐV bị cho là không đủ điều kiện, Tổng thư ký VFV Lê Trí Trường khẳng định trong cuộc phỏng vấn với Thể thao và Văn hóa rằng VFV đã tuân thủ đầy đủ quy định. Ông Trường cho biết, sau khi FIVB yêu cầu kiểm tra hồ sơ 3 VĐV, VFV đã cung cấp giấy khai sinh gốc và các tài liệu liên quan. Tuy nhiên, hai VĐV gặp vấn đề về thời điểm làm giấy khai sinh, do đặc thù ở vùng sâu vùng xa, dẫn đến sự "sai lệch" mà FIVB đặt câu hỏi. Sau khi giải thích, FIVB chấp nhận hồ sơ của một VĐV, nhưng kết luận một VĐV không đủ điều kiện vào tối 12-8.

Ông Trường nhấn mạnh: "VFV đã làm đúng quy trình, hồ sơ đã được FIVB chấp thuận trước giải. Chúng tôi rất bất ngờ với kiểm tra này vì chưa từng có tiền lệ. VFV đang làm văn bản gửi FIVB để bảo vệ quyền lợi VĐV và uy tín Liên đoàn. Cá nhân VĐV và VFV không mắc lỗi hay vi phạm gì". Ông cũng lưu ý rằng FIVB không yêu cầu kiểm tra giới tính, chỉ dựa vào giấy khai sinh, và việc kiểm tra bổ sung thường xuất phát từ ý kiến của đội khác. Bản thân quy định về Tư cách cầu thủ của FIVB cũng không đề cập gì đến vấn đề hoóc-môn hay giới tính.

VFV đang phối hợp với các cơ quan chức năng để làm rõ vụ việc, đồng thời kêu gọi người hâm mộ tiếp tục ủng hộ đội U21 nữ, vốn vừa giành chiến thắng 3-1 trước Ai Cập. Sự việc này không chỉ là bài học cho bóng chuyền Việt Nam mà còn đặt câu hỏi về tính minh bạch của FIVB trong việc áp dụng quy định.