Thị trường di động toàn cầu 2026 đối mặt đà suy giảm

Thị trường điện thoại thông minh (smartphone) toàn cầu đang đứng trước viễn cảnh ảm đạm trong năm 2026, khi sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) vô tình tạo ra một cú sốc chi phí cho ngành sản xuất thiết bị di động.

Báo cáo mới nhất từ hãng nghiên cứu thị trường Counterpoint Research công bố 16/12 cảnh báo, sự dịch chuyển trọng tâm của chuỗi cung ứng bán dẫn đang gây áp lực nặng nề lên giá thành sản xuất, buộc ngành công nghiệp này phải đối mặt với sự sụt giảm về sản lượng.

Cụ thể, Counterpoint dự báo tổng lượng xuất xưởng smartphone trên toàn cầu sẽ giảm 2,1% trong năm tới. Nguyên nhân cốt lõi không nằm ở nhu cầu tiêu dùng suy yếu, mà đến từ sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng chip nhớ. Trong những tháng gần đây, các nhà sản xuất bán dẫn đã dồn toàn lực ưu tiên cho các dòng chip nhớ cao cấp phục vụ ứng dụng AI, dẫn đến tình trạng khan hiếm nghiêm trọng các dòng chip nhớ truyền thống vốn là linh kiện thiết yếu cho smartphone.

Chuyên gia MS Hwang, Giám đốc nghiên cứu tại Counterpoint, cho biết "cơn bão giá" trên đang đánh mạnh nhất vào phân khúc phổ thông và phân khúc giá rẻ (dưới 200 USD) đang chịu tổn thương nghiêm trọng nhất. Chi phí nguyên vật liệu (BOM) tại phân khúc này đã tăng vọt từ 20% đến 30% kể từ đầu năm nay, ông Hwang nhấn mạnh.

Sự leo thang chi phí đầu vào đang tạo ra sự phân hóa rõ rệt giữa các thương hiệu. Báo cáo chỉ ra rằng các hãng sản xuất Trung Quốc như Honor hay Oppo sẽ là những bên dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt ở phân khúc giá rẻ nơi biên lợi nhuận vốn đã rất mỏng manh. Ngược lại, nhà phân tích cấp cao Yang Wang nhận định Apple và Samsung đang ở vị thế tốt nhất để vượt qua những cơn sóng gió trong vài quý tới, nhờ vào khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng và sức mạnh tài chính vượt trội.

Nhìn về triển vọng dài hạn, áp lực lên nguồn cung chip nhớ dự kiến sẽ còn gia tăng. Việc các tập đoàn công nghệ như Nvidia bắt đầu sử dụng các loại chip nhớ tương tự smartphone cho hệ thống máy chủ AI đang tạo ra một cuộc cạnh tranh khốc liệt về nguồn cung.

Counterpoint cảnh báo giá chip nhớ máy chủ có thể tăng gấp đôi vào cuối năm 2026. Do một máy chủ AI tiêu tốn lượng chip gấp nhiều lần so với một thiết bị di động, nhu cầu đột biến này đang vượt quá khả năng đáp ứng hiện tại của ngành công nghiệp bán dẫn.

Trước đó, hãng nghiên cứu IDC cũng đưa ra một dự báo thận trọng tương tự, cho rằng thị trường smartphone toàn cầu năm 2026 sẽ giảm 0,9% do áp lực từ giá chip nhớ leo thang.