Thành lập Liên minh bán dẫn: Thúc đẩy phát triển nhân lực và sản phẩm “Make in Vietnam”

Ngày 27/11, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Lễ công bố thành lập Liên minh bán dẫn và hội thảo Tăng cường hợp tác để thúc đẩy đào tạo - nghiên cứu trong lĩnh vực bán dẫn.

Phát triển trên nền tảng Liên minh 5 cơ sở giáo dục đại học để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ngành công nghiệp chip bán dẫn do Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì thành lập năm 2023 tại Đà Nẵng, Đại học Quốc gia Hà Nội khởi xướng mở rộng và thành lập Liên minh bán dẫn với mục tiêu kết nối chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu và doanh nghiệp, hình thành một hệ sinh thái mở, thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và các sản phẩm bán dẫn “Make in Vietnam”. 

Đây không chỉ là bước đi chiến lược mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đại học Quốc gia Hà Nội trong việc đồng hành cùng Chính phủ thực hiện các chủ trương lớn, đặc biệt là Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050.

Đến thời điểm này, đã có gần 30 trường đại học, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước xác nhận tham gia Liên minh bán dẫn, bao gồm: Các đại học Việt Nam như Đại học Quốc gia Hà Nội (thành viên khởi xướng), Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Đà Nẵng, Đại học Huế, Đại học Thái Nguyên, Đại học Cần Thơ, Học viện Kỹ thuật mật mã... Các đại học nước ngoài như: Đại học Sungkyunkwan (Hàn Quốc), Đại học Kumamoto (Nhật Bản), Đại học Quảng Tây (Trung Quốc), Đại học Kỹ thuật Năng lượng Moscow, Đại học Kinh tế cao cấp, Đại học Khoa học và Công nghệ Quốc gia (Liên bang Nga). Các tổ chức và doanh nghiệp trong và ngoài nước như: Tập đoàn FPT, Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Công nghệ CMC, Tập đoàn CT, Tập đoàn MK, Tập đoàn Nisso, MRIV International (Nhật Bản)...

Liên minh sẽ kết nối hệ thống phòng thí nghiệm, chia sẻ cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại, tạo điều kiện triển khai các dự án nghiên cứu lớn, liên ngành về thiết kế và chế tạo chip nội địa. Đồng thời, Liên minh sẽ đẩy mạnh đào tạo giảng viên nguồn, chuyển giao công nghệ và nâng cao năng lực cho các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp.

Song song với đào tạo, Liên minh cũng thúc đẩy nghiên cứu, thiết kế và chế tạo chip "Make in Vietnam", nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và giá trị gia tăng; đồng thời sẽ tham gia tư vấn chính sách cho Chính phủ và các cơ quan quản lý nhằm xây dựng chiến lược phát triển bền vững cho ngành công nghiệp bán dẫn quốc gia.

Liên minh hoạt động theo cơ chế mở, linh hoạt và minh bạch, với các hoạt động hợp tác song phương và đa phương, tuân thủ quy định pháp luật và nguyên tắc tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ, mở rộng cơ hội hợp tác với các đối tác ngoài Liên minh. Đặc biệt, việc tham gia Liên minh không giới hạn khả năng hợp tác của các thành viên với các đối tác khác ngoài Liên minh. Điều này cho phép mở rộng không gian kết nối, tạo mạng lưới liên minh mở, một nền tảng linh hoạt và năng động, phù hợp với tốc độ phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu.

Tại sự kiện, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phạm Bảo Sơn khẳng định, phát triển ngành bán dẫn không chỉ là mục tiêu chiến lược mà còn là cơ hội then chốt để Việt Nam vươn lên làm chủ các công nghệ cốt lõi, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đại học Quốc gia Hà Nội đã chuẩn bị sẵn sàng từ việc đầu tư vào hạ tầng nghiên cứu, thiết kế các chương trình đào tạo chuyên sâu cho đến triển khai các đề tài trọng điểm với mục tiêu đưa ra sản phẩm cụ thể phục vụ doanh nghiệp và xã hội. Trong đó, Đại học Quốc gia Hà Nội đang triển khai nhiều đề tài nghiên cứu và xây dựng Trung tâm thiết kế, chế tạo, kiểm thử vi mạch quốc gia, phòng thí nghiệm dùng chung tại Hòa Lạc; đồng thời, đặt mục tiêu đào tạo 10.000 chuyên gia trong lĩnh vực bán dẫn từ nay đến năm 2030.

Để Liên minh bán dẫn phát triển mạnh mẽ, theo Phó Giám đốc Phạm Bảo Sơn, cần phải xây dựng một cơ chế hợp tác không biên giới, nơi các trường đại học, các doanh nghiệp và các cơ quan chính phủ có thể chia sẻ tài nguyên, cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và đào tạo. Hợp tác này sẽ không chỉ diễn ra trong phạm vi quốc gia, mà còn mở rộng ra quốc tế, nhằm phát huy tối đa sức mạnh của liên minh.

Với sự cam kết mạnh mẽ từ Đại học Quốc gia Hà Nội và các đối tác trong Liên minh, Phó Giám đốc Phạm Bảo Sơn bày tỏ tin tưởng, Liên minh bán dẫn sẽ không chỉ đáp ứng nhu cầu nhân lực ngành bán dẫn, mà còn góp phần đưa ngành công nghiệp này trở thành một ngành mũi nhọn, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) khẳng định, NIC cam kết đồng hành chặt chẽ với Đại học Quốc gia Hà Nội thông qua các hoạt động hợp tác thiết thực, lâu dài trong phát triển nguồn nhân lực bán dẫn. NIC sẽ tăng cường hỗ trợ kết nối Đại học Quốc gia Hà Nội và Liên minh bán dẫn với các doanh nghiệp và tập đoàn hàng đầu như NVIDIA, Synopsys, Cadence… nhằm thúc đẩy hợp tác nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và triển khai các chương trình đào tạo đạt chuẩn quốc tế, gắn với nhu cầu thực tiễn của ngành.

Ông Kenneth Tse - Tổng Giám đốc Intel Products Việt Nam cho rằng, Việt Nam đang sở hữu một nguồn nhân lực trẻ, năng động và đầy triển vọng. Tuy nhiên, để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn bền vững, cần phải cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản và sâu rộng về các lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học). Đặc biệt, việc đào tạo cần phải gắn liền với thực tế, giúp sinh viên hiểu cách áp dụng kiến thức vào các tình huống cụ thể trong ngành công nghiệp.

Ngoài ra, ông Kenneth Tse cũng đề cập đến mô hình hợp tác ba bên giữa Nhà nước, trường học và doanh nghiệp. Theo ông, việc kết hợp chặt chẽ giữa ba bên sẽ là chìa khóa để thúc đẩy sự phát triển hiệu quả của ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Đức Anh, Đại học Tokyo (Nhật Bản) chia sẻ: Việt Nam hiện đang có nhu cầu rất lớn về nguồn lực bán dẫn, để đáp ứng nhu cầu này, hợp tác quốc tế là vô cùng cần thiết. Chỉ thông qua việc kết nối với các quốc gia có nền công nghiệp bán dẫn phát triển, chúng ta mới có thể xây dựng nền tảng vững chắc và phát triển nguồn lực nhân lực chất lượng cao cho ngành.

Sự tham gia của doanh nghiệp trong quá trình đào tạo và nghiên cứu cũng là yếu tố không thể thiếu. Các doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các cơ hội thực tiễn, đồng thời hỗ trợ đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ và tạo ra các sản phẩm bán dẫn “Make in Vietnam” chất lượng cao.