Sa thải "vì AI" - cái cớ của doanh nghiệp

19/10/2025 22:39 GMT+7 | HighTech

Từ lĩnh vực công nghệ đến hàng không, các tập đoàn toàn cầu lớn đang cắt giảm nhân sự khi tác động thực tế của trí tuệ nhân tạo (AI) thể hiện rõ, khiến người lao động lo lắng. Tuy nhiên, các nhà phê bình nhận định AI đã trở thành một cái cớ dễ dàng cho các doanh nghiệp muốn thu hẹp quy mô.

Tháng trước, công ty tư vấn công nghệ Accenture đã công bố kế hoạch tái cơ cấu, bao gồm việc sa thải nhanh chóng những lao động không thể đào tạo lại để thích nghi với AI. Vài ngày sau, hãng hàng không Lufthansa thông báo sẽ cắt giảm 4.000 việc làm vào năm 2030, khi hãng này dựa vào AI để tăng cường hiệu quả.

Công ty phần mềm Salesforce cũng đã sa thải 4.000 nhân sự ở các vị trí hỗ trợ khách hàng vào tháng Chín, với giải thích AI có thể đảm nhiệm 50% công việc tại doanh nghiệp này. Trong khi đó, công ty công nghệ tài chính Klarna đã giảm 40% nhân sự khi tích cực áp dụng các công cụ AI.

Nền tảng học ngôn ngữ Duolingo đã tuyên bố sẽ dần ngừng phụ thuộc vào các nhà thầu và sử dụng AI để lấp đầy các khoảng trống. Tuy nhiên, ông Fabian Stephany, chuyên gia về AI và việc làm tại Viện Internet Oxford, nhận định rằng việc cắt giảm việc làm có thể còn nhiều điều phức tạp hơn.

Trước đây, có thể đã có một số kỳ thị liên quan đến việc sử dụng AI, nhưng hiện tại các công ty đang "đổ lỗi" cho công nghệ này để gánh hậu quả cho những quyết định như sa thải lao động.

Sa thải "vì AI" - cái cớ của doanh nghiệp - Ảnh 1.

Ảnh minh họa. Nguồn: AFP/TTXVN

Trong một cuộc phỏng vấn với hãng CNBC, ông Stephany bày tỏ nghi ngờ về việc liệu các đợt sa thải hiện nay có thực sự xuất phát từ những cải thiện hiệu quả thực sự hay không. Theo ông Stephany, về cơ bản, các công ty có thể định vị mình ở vị trí tiên phong của công nghệ AI để thể hiện sự đổi mới và tính cạnh tranh, đồng thời che giấu những lý do thực sự đằng sau các đợt sa thải.

Một số công ty phát triển mạnh trong đại dịch đã tuyển dụng quá mức và các đợt sa thải gần đây có thể chỉ là một sự thanh lọc thị trường. Ông Stephany nói thêm rằng ở một mức độ nào đó, thay vì thừa nhận họ đã tính toán sai cách đây hai, ba năm, doanh nghiệp có thể “đổ lỗi” cho AI.

Ông Jean-Christophe Bouglé, đồng sáng lập công ty công nghệ kỹ thuật số Authentic.ly đã viết trong một bài đăng trên LinkedIn cho rằng việc áp dụng AI đang diễn ra với "tốc độ chậm hơn nhiều" so với những gì được tuyên bố và ở các tập đoàn lớn "không có nhiều điều đang xảy ra" với các dự án AI, thậm chí còn bị hủy bỏ do lo ngại về chi phí hoặc bảo mật.

Ông Bouglé, nhận định rằng những thông báo về các kế hoạch sa thải lớn 'vì AI' giống như một cái cớ trong bối cảnh nền kinh tế ở nhiều quốc gia đang chậm lại.

Trung tâm nghiên cứu chính sách The Budget Lab, tại Đại học Yale, đã công bố một báo cáo cho thấy thị trường lao động Mỹ thực tế ít bị gián đoạn bởi tự động hóa AI kể từ khi ChatGPT ra mắt vào năm 2022.

Trung tâm nghiên cứu đã kiểm tra dữ liệu thị trường lao động Mỹ từ tháng 11/2022 đến tháng 7/2025 và báo cáo của họ cho thấy AI vẫn chưa gây ra tình trạng mất việc làm trên diện rộng.

Ngoài ra, các nhà kinh tế của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) chi nhánh New York đã công bố nghiên cứu vào đầu tháng Chín, cho thấy việc sử dụng AI trong các công ty "không chỉ ra sự cắt giảm đáng kể về việc làm" trên toàn ngành dịch vụ và sản xuất tại khu vực New York – Bắc New Jersey.

XEM THÊM TIN TỨC CÔNG NGHỆ TẠI ĐÂY

Trà My/TTXVN (Theo CNBC)

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm