(TT&VH Online) - Một thẩm phán tòa án cấp liên bang (Mỹ) vừa tuyên bố tạm dừng xuất bản một quyển tiểu thuyết vì đã sử dụng nhân vật chính trong tác phẩm kinh điển The Catcher in the Rye (xuất bản ở Việt Nam dưới nhan đề Bắt trẻ đồng xanh) mà không được sự đồng ý của tác giả J. D Salinger.
Tác giả Salinger từng được lên bìa tạp chí Time |
Lệnh tạm ngừng xuất bản này có hiệu lực 10 ngày, trước khi tòa án đưa ra phán quyết cuối cùng liệu có chấp thuận yêu cầu cấm xuất bản vĩnh viễn trên toàn nước Mỹ của tác giả Salinger hay không.
Vụ việc này liên quan đến một quyển tiểu thuyết có nhan đề 60 Years Later: Coming Through the Rye (tạm dịch - 60 năm sau: Đi qua Đồng xanh) của tác giả người Thụy Điển, Fredrick Colting, dưới bút danh John David California. Quyển sách này được lên kế hoạch xuất bản vào cuối năm nay.
Quyển sách xoay quanh nhân vật chính Mr.C, dựa trên nhân vật chính Holden Caufield trong tác phẩm kinh điển xuất bản năm 1951. Tác giả Bắt trẻ đồng xanh, Salinger, 90 tuổi, người đã sống ẩn dật suốt hàng chục năm qua đã quyết định khởi kiện để ngăn chặn quyển sách này trước khi nó có thể đến được tay độc giả Mỹ.
Marcia Paul, luật sư của Salinger, nói trước tòa: “Vụ việc này được đưa ra khi phần tiếp theo của tiểu thuyết Bắt trẻ đồng xanh đã được viết ra mà không được phép của tác giả”. Paul nói thêm nhân vật Holden Caulfield có quyền “bất khả xâm phạm” vì đã được Stinger đăng ký bản quyền.
Tuy nhiên luật sư của Colting đã phản bác lại lý lẽ trên và cho rằng quyển sách của thân chủ mình cần được hưởng ngoại lệ vì thuộc thể loại bình luận và châm biếm văn học: “Hơn 60 năm qua, nhân vật Holden Caulfield có thể đã trở nên nổi tiếng… nhưng không có nghĩa là nhân vật này cần được bảo vệ đặc biệt bởi luật bản quyền. Quyển sách này chỉ bình luận về Catcher in the Rye, J.D. Salinger và Holden Caulfield”.
Tác phẩm của Colting xoay quanh mối quan hệ hư cấu giữa Salinger và nhân vật Mr.C, chính vì thế không thể coi đây là tập tiếp theo của Catcher in the Rye.
Mặc dù không hề đồ sộ, thế nhưng quyển tiểu thuyết của Salinger đã được liệt vào danh sách kinh điển và được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông ở Mỹ. Câu chuyện kể về cuộc hành trình của nhân vật Caulfield giữa lòng thành phố New York sau khi bị đuổi học. Còn cốt truyện của Colting bắt đầu bằng việc Mr.C trốn khỏi một trại dưỡng lão 60 năm sau. Cả hai quyển tiểu thuyết đều có bối cảnh kết thúc tại một vòng đu quay trong công viên Trung Tâm.
Thẩm phán cho biết 2 quyển sách này “về cơ bản là giống nhau” nếu xét trên khía cạnh nhân vật, lời thoại, và bối cảnh bao gồm hệ thống công viên và bảo tàng ở New York. Tuy nhiên luật sư của Colting, mặc dù thừa nhận nhân vật Mr.C dựa trên Caulfield, phản bác lại: “Quyển sách không đề cập đến những gì đã xảy ra đối với với Holden Caulfield mà đề cập đến những gì J.D Saling đã làm để thỏa thuận với nhân vật này”.
Nhà văn Salinger đã không thể dự phiên tòa vì lý do sức khỏe. Sau 2 đầu sách được xuất bản vào năm 1963, nhà văn ẩn dật này không có thêm tác phẩm nào nữa, mặc dù có nguồn tin cho rằng ông vẫn viết lách hằng ngày và đã hoàn thành 2 quyển tiểu thuyết.
Fredrick Colting không phải là bị cáo duy nhất của vụ kiện, cùng chung “chiến hào” với ông còn có 2 nhà xuất bản Nicotext và Windupbird vì đã chịu trách nhiệm xuất bản quyển sách này tại Anh.
Trần Việt (theo Reuters)