Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Tập trung khắc phục hậu quả mưa lũ, khẩn trương ứng phó bão số 15

Sáng 26/11, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, chủ trì cuộc họp trực tiếp kết nối trực tuyến với các tỉnh, thành phố về công tác ứng phó khẩn cấp với bão số 15 (bão KOTO).

Khẩn trương cập nhật thông tin

Phát biểu đầu cuộc họp, Phó Thủ tướng bày tỏ chia sẻ sâu sắc với các gia đình có người thân thiệt mạng do bão lũ và những khó khăn, vất vả của người dân, các lực lượng quân đội, công an, chính quyền địa phương, các bộ, ngành nỗ lực vượt qua, khắc phục hậu quả của đợt mưa lũ thời gian qua.

Trong khi đó, bão số 15 đã hình thành và diễn biến còn rất khó lường về hướng đi, cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ. Trong bối cảnh "bão chồng lũ, lũ chồng lũ", nguy cơ xảy ra nhiều loại hình tai biến tự nhiên rất lớn, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tuyệt đối không được chủ quan, bắt tay vào công tác chuẩn bị ứng phó với tinh thần trách nhiệm và nghiêm túc.

Các địa phương khẩn trương cập nhật thông tin, dự báo chính xác và kích hoạt toàn bộ quy định liên quan đến quản lý tàu thuyền, không cho phép hoạt động trong khu vực nguy hiểm.

Đối với các khu vực có nguy cơ sạt lở, Phó Thủ tướng yêu cầu duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi; tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh, thành phố.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan khoa học và dự báo khí tượng thủy văn rà soát, điều chỉnh, hoàn thiện bản đồ ngập lụt, đảm bảo thông tin được cập nhật đến cấp xã, phường để chính quyền cơ sở và người dân có thể chủ động phòng, tránh.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu đánh giá nguyên nhân gây ra lũ quét, sạt lở vừa qua, phân biệt giữa yếu tố tự nhiên và do con người, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để bảo vệ tính mạng người dân.

Về quy trình vận hành hồ thủy điện, Phó Thủ tướng yêu cầu rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời; có biện pháp kiểm soát điều tiết.

Trong thiên tai, Phó Thủ tướng yêu cầu có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn.

Văn phòng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng khung phương án ứng phó cho từng cấp độ thiên tai, tổ chức diễn tập hàng năm, đặc biệt ở các khu vực dễ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở.

Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và chính quyền địa phương, đặc biệt là những địa phương vừa chịu thiên tai, ngay lập tức thực hiện các hướng dẫn, phân công nhiệm vụ đã được chỉ định. Đồng thời, các bộ, ngành phải phối hợp với các viện nghiên cứu, cơ quan khoa học về thủy lợi, khí tượng và quản lý tài nguyên nước để nắm chắc tình hình, đánh giá chính xác các rủi ro liên quan đến nước, từ đó kiểm soát tốt và giảm thiểu thiệt hại cho nhân dân.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: "Đây là thời điểm quan trọng và khó khăn, yêu cầu mọi đơn vị phải phối hợp chặt chẽ, đảm bảo công tác phòng, chống thiên tai hiệu quả".

Thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường

Trước đó, báo cáo tại cuộc họp, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng - Thủy văn quốc gia cho biết, tối 25/11, vùng áp thấp trên miền Trung Philippines mạnh lên thành bão; đêm cùng ngày đi vào Biển Đông và trở thành bão số 15. Đến 8 giờ sáng 26/11, bão số 15 mạnh cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400 km về phía Đông Đông Bắc.

Với 4 hình thái thời tiết khác nhau đang hoạt động từ Ấn Độ Dương, vịnh Bengal đến Tây Bắc Thái Bình Dương, hướng di chuyển của bão 15 thêm phức tạp. Các mô hình dự báo quốc tế nêu, xu hướng chủ đạo của bão số 15 sẽ đi qua phía Bắc quần đảo Hoàng Sa rồi đổi hướng lên phía Bắc, ít có khả năng di chuyển vào khu vực ven biển các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Khánh Hòa - vốn chịu thiệt hại nặng nề từ đợt mưa lũ vừa qua.

Khả năng 70-80% là bão sẽ tăng cường độ trong 2 ngày tới, nhưng mức tăng không lớn, tối đa lên cấp 10-11 khi tiến gần khu vực phía Bắc quần đảo Trường Sa, giật cấp 13-14. Sau thời điểm ngày 29-30/11, bão có xu hướng suy yếu nhanh do gặp không khí lạnh, không khí khô và vùng biển có nhiệt độ thấp dưới 26°C. Bão số 15 có thể giảm xuống áp thấp nhiệt đới, thậm chí trở lại thành vùng thấp.

Một đặc điểm đáng chú ý là thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4-5 ngày, do nằm giữa hai hệ thống khí áp ở phía Tây và phía Đông và di chuyển rất chậm, chỉ 20 km/giờ trong ngày 26/11 và có thể giảm còn 5-10 km/giờ. Vì vậy, gió mạnh và sóng lớn trên khu vực giữa Biển Đông, đặc biệt quanh Trường Sa - Hoàng Sa, có thể kéo dài đến ngày 1/12. Sóng dự báo cao 5-7 m và kèm dông lốc.

Với kịch bản chính (xác suất 70%), bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa - Gia Lai khoảng 450-500 km vào khoảng ngày 30/11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1-2/12, lượng mưa khoảng 50-100 mm, tập trung vùng ven biển.

Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung Bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150-200 mm, chủ yếu ở ven biển.

Trung tâm dự báo Khí tượng - Thủy văn kiến nghị cần cảnh báo gió mạnh gây ảnh hưởng tàu thuyền, lồng bè và nuôi trồng thủy sản trên biển; nguy cơ lũ quét, sạt lở đất do nền đất đang bão hòa sau đợt mưa lũ vừa qua.

Đánh giá thêm về bão số 15, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị để cập nhật, cung cấp thông tin và bản tin dự báo vào ngày 28/11 được xác định là mốc có độ chính xác cao, phục vụ chỉ đạo điều hành.

Khẩn trương phòng, chống dịch, khám chữa bệnh cho người dân

Là địa phương chịu thiệt hại nặng nề, nghiêm trọng nhất trong đợt mưa lũ vừa qua, phát biểu trực tuyến tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Hồ Thị Nguyên Thảo cho biết, địa phương đang tập trung cứu trợ khẩn cấp, hỗ trợ chỗ ở tạm, vệ sinh môi trường, phòng, chống dịch và khôi phục sản xuất. Địa phương cũng đã tiếp nhận 4.000 tấn gạo và 650 tỷ đồng hỗ trợ từ Chính phủ, đồng thời ban hành quy định hỗ trợ hộ nghèo 3 triệu đồng/hộ, các hộ bị thiệt hại khác 1,5 triệu đồng/hộ.

Tỉnh kiến nghị tiếp tục được hỗ trợ giống cây trồng, trang thiết bị giáo dục, y tế và bổ sung nguồn lực khôi phục hạ tầng sản xuất; sẽ phối hợp Gia Lai điều tiết vận hành các hồ chứa trên lưu vực sông Ba, triển khai lệnh vận hành hồ thủy điện và đảm bảo an toàn tàu thuyền khi bão số 15 đang đến gần.

Tại cuộc họp, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Trần Phong cho biết, địa phương đã triển khai theo chỉ đạo của Trung ương việc tiếp nhận nguồn hỗ trợ, bảo đảm lương thực, thực phẩm, vệ sinh môi trường...; đồng thời ban hành một số chính sách hỗ trợ: 1 triệu đồng/người dân phải di dời; 60 triệu đồng/hộ có nhà sập hoàn toàn; 500 nghìn đồng/học sinh; mở các gian hàng 0 đồng, điểm bình ổn giá để ngăn tình trạng đầu cơ, tăng giá. Đến thời điểm này, các hoạt động khắc phục đang được triển khai theo kế hoạch, phấn đấu sớm ổn định đời sống người dân.

Đối với ứng phó bão số 15, sáng 25/11, Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh Khánh Hòa đã họp và đề ra các biện pháp đồng thời cho 3 tình huống: bão, lũ và sạt lở. Công tác chuẩn bị được phân công cụ thể: lực lượng, phương tiện, lương thực, thời điểm di chuyển các tổ đội đến khu vực xung yếu; chỉ đạo các địa phương thực hiện nghiêm phương châm "4 tại chỗ", rút kinh nghiệm từ đợt mưa lũ vừa qua để phối hợp tốt hơn.

Báo cáo Phó Thủ tướng, đại diện lãnh đạo tỉnh Gia Lai cho biết, để chuẩn bị ứng phó với bão số 15, Gia Lai đã triển khai phương án di dời sớm các hộ dân khỏi vùng nguy cơ ngập hoặc gió mạnh; 100% tàu thuyền đã được thông báo, yêu cầu tránh trú an toàn; thực hiện nghiêm phương châm "4 tại chỗ"; nhu yếu phẩm được tập trung một đầu mối để phân phối đến từng khu vực ngập sâu, ngập lâu.

Lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng cho biết, tỉnh đang trình Trung ương phân bổ 5.570 tỷ đồng và 1.000 tấn gạo để sửa chữa cấp bách cơ sở hạ tầng, phục hồi sinh hoạt và ổn định đời sống người dân; đề xuất cơ chế hỗ trợ miễn giảm tiền sử dụng đất cho các hộ di dời đến khu tái định cư.

Tại cuộc họp, Trung tướng Lê Quang Đạo, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân cho biết, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo Quân khu 5 rút kinh nghiệm bố trí, sử dụng lực lượng và phương tiện phòng, chống bão lũ lịch sử vừa qua.

Sau đợt điều động đầu tiên, một số cán bộ, chiến sỹ đã được nghỉ ngơi, đồng thời bổ sung quân số, rà soát phương án ưu tiên khắc phục hậu quả sau lũ, gồm phun khử trùng khu dân cư và công cộng, phối hợp với công an bảo đảm an ninh trật tự, hỗ trợ khôi phục các cơ sở công cộng, trường học, bệnh viện và nhà ở cho người dân, giúp các đơn vị công lập sớm hoạt động trở lại.

Bộ Quốc phòng đề xuất tăng cường công tác truyền thông nhanh, chính xác, phù hợp với tình hình thiên tai và tổ chức tập huấn kỹ năng phòng, chống cho người dân. Các địa phương phối hợp quân đội rà soát, tổng hợp phương tiện, trang thiết bị hiệu quả trong đợt lũ vừa qua để báo cáo Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia và bổ sung kịp thời. Lực lượng quân y và binh chủng hóa học cũng được tăng cường để phòng, chống dịch, khám chữa bệnh cho người dân.

Về ứng phó bão số 15, các Quân khu ven biển (3, 4, 5, 7, 9) nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, duy trì quân số trực theo quy định, phối hợp với địa phương và Bộ đội Biên phòng thông báo, hướng dẫn tàu thuyền vào khu vực an toàn. Các đơn vị Quân đội rà soát phương án điều động lực lượng, phương tiện, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho cán bộ, chiến sĩ khi di chuyển trong bão, lũ và sạt lở...

Thứ trưởng Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, Bộ Y tế đã phân công các viện và bệnh viện khu vực hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật, đánh giá thiệt hại do bão lũ tại 4 tỉnh; chuyển 9 tấn hóa chất khử khuẩn Cloramin B, 250.000 viên thuốc sát khuẩn nước (Aquatabs) và 3.000 túi thuốc thiết yếu, tổng trị giá 3,6 tỷ đồng cho Gia Lai, Khánh Hòa và Đắk Lắk. Bốn Sở Y tế lớn (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh...) được phân công trực tiếp hỗ trợ các tỉnh để phòng, chống dịch, khám chữa bệnh cho người dân.