Chặng đường thơ 10 năm cột dấu bừng phát và thức ngộ hiện hữu một Phan Hoàng trẻ trung và tươi mới.
Từ Hộp đen báo bão (2002) đến Chất vấn thói quen (2012) chặng đường thơ 10 năm cột dấu bừng phát và thức ngộ hiện hữu một Phan Hoàng trẻ trung và tươi mới.
Thơ là một loại hình nghệ thuật đặc thù, đặc biệt đòi hỏi sự khác biệt, không chấp nhận sự lặp lại, cũ kỹ sáo mòn như không bao giờ “hai lần tắm trên một dòng sông”, trong đó phải kể đến hai nguy cơ đang tồn tại trong thơ ta hiện nay là “véo von và sa lông hoá” như nhà thơ Hữu Thỉnh đã cảnh báo.
Nó phải được chứa đựng nhiều tâm hồn nhất và lung linh trong hồi quang của sự gắn kết, hoà quyện giữa nhịp thở dân tộc và tinh thần thời đại.
Nếu không sự cáo chung của một đời thơ, thậm chí một nền thơ là đương nhiên. Đó cũng chính là sự vi diệu của thơ. Hành trình sáng tạo ấy đòi hỏi phải có những trận chiến và cuộc chiến những con chữ như bất kỳ lúc nào cũng mới chỉ là bắt đầu không có hồi kết.
Chính vì vậy, Phan Hoàng đã khắc khoải suốt mười năm trời, vật vã với những con chữ trong niềm khoái cảm mê đắm thi ca như một người “mê leo núi có thể không bao giờ đến được cái đích mình mơ ước” nhưng “vẫn phải leo” và “không thể không leo” như anh đã bộc bạch, để có được một Chất vấn thói quen như một tuyên ngôn nghệ thuật thơ ca của mình. Đó là một tâm hồn thơ, một nhân cách thơ đáng quý và đáng trân trọng.
Nhà thơ Phan Hoàng trong ngày nhận nhiệm vụ Chủ nhiệm Văn phòng miền Nam báo Văn Nghệ 1/1/2015
Thơ là trái tim cuộc sống, là nhịp đập cuộc sống. Cho nên nó phải phản ánh chân thực chân dung tâm hồn, chân dung tinh thần của cuộc sống.
Đời sống hiện thực phải được ùa tràn vào thơ bằng những cảm nhận, cảm xúc và cả linh cảm. Chính vì vậy mà Phan Hoàng luôn luôn cho rằng thơ trước hết phải thể hiện chân thực và sâu sắc hơi thở nhịp sống hiện thực và những vấn đề cuộc sống đặt ra.
Bởi vậy, anh “luôn sống trong hơi thở nhịp sống thơ ca, mày mò học hỏi và khám phá, làm thơ rất nhiều và cũng tự xoá bỏ rất nhiều”, hết sức cẩn trọng và có trách nhiệm với thi ca.
Với Phan Hoàng, “Khi bạn bỏ ruộng mong gặp thần đồng” hiển nhiên là một viển vông.
Bởi “Dù họ là ai và từ đâu đến/ dù họ là thần đồng hay ngôi sao/ thì họ cũng như bạn và tôi/ kết tinh từ khoái lạc tình yêu cùng nỗi đau sinh nở”.
Cho nên, “như bạn và tôi” ai cũng có những “đỉnh mây thăng hoa”, “vực sâu bão tố”, “hào quang đám đông” và “cô đơn lẻ bóng”. Và do đó, kết cục tất yếu sẽ phải là “không ai mãi mãi là số một trên thế gian này”.
Đó là điều tưởng giản đơn mà hoàn toàn không giản đơn, không phải ai cũng dễ dàng nhận ra. Hư vô và hư không là tất yếu, nhưng không phải với lúc nào và cái gì cũng như thế. Bởi vì, mặc dù đều là ngôi sao, nhưng sứ mệnh của những gié lúa vàng và sứ mệnh của những con chữ lại hoàn toàn khác nhau.
Ở đây, tôi nhận ra sứ mệnh của thi ca, sứ mệnh của thi nhân qua thức nhận sâu lắng của Phan Hoàng: “Bạn là ngôi sao của những gié lúa vàng mùa thu hoạch/ tôi là ngôi sao của những con chữ định mệnh sẻ chia”.
Bởi chưng “Nước mắt bao giờ cũng độc hành lặng lẽ/ hào quang đâu ngăn nổi con mọt hư danh gặm nhấm tâm hồn”. Sự sáng tạo của một lĩnh vực nghệ thuật đặc thù không chấp nhận những “con mọt hư danh”, và không bao giờ đồng loã với những ai tưởng mình “mãi mãi là số một”.
Thưa nhà thơ Phan Hoàng, tôi đã đọc ngẫu nhiên bài thơ của anh trong tập Chất vấn thói quen - bài “Khi bạn bỏ ruộng mong gặp thần đồng” và đã có những cảm nhận như vậy. Đấy là cảm nhận về sứ mệnh của thơ ca và trách nhiệm của thi nhân.
Lần giở những bài sau đó, càng đọc tôi càng cảm nhận sâu sắc hơn. Ở Cần Giờ bất lực, thực tiễn cuộc sống ngồn ngộn đang diễn ra “lãnh hải ập trận cuồng phong/ ngư dân tay không chống chọi từng cơn áp thấp” thì “Nâng ly rượu trắng canh khuya/ nhà thơ quèn trong tôi/ bất lực tiếng gà xóm chài báo thức”.
Ở Cần Giờ ngơ ngác, thực tế sinh động “những con khỉ nhảy nhót bên nhau”, “những con sấu quấn lấy nhau” và “những con muỗi vo ve lấy nhau” đều “không cần giờ”, trong khi chúng ta có khác gì những con khỉ, con sấu, con muỗi cũng “nhảy nhót bên nhau”, cũng “quấn lấy nhau” và “vo ve lấy nhau” “không cần giờ” thì “Một bạn thơ trẻ ngơ ngác/ dọc ngang rừng ngập mặn/ trong mỗi mắt lá tràm/ trong rễ bần rễ đước/ đâu đâu cũng ngây ngây mùi máu lẫn mùi bùn”.
Còn ở Cần Giờ lặng im thì “bao trang đời vô danh khép lại” mới có “một trang viết lừng danh mở ra”, cho nên “trang đời vô danh của ta (ở đây là ta - thi nhân) cũng dần khép lại”, bởi sau trang ấy “còn những nỗi đau mà ta không bao giờ chạm được/ dưới tầng sâu cánh rừng thiêng ngập mặn/ có bữa ăn cầm hơi chiến thuyền mang thơ mở cõi/ có chỗ nằm nửa nước nửa đất ngư dân hò bả trạo khẩn hoang/ có bình gốm nuôi đứa trẻ mãi mãi không chào đời/ và những nỗi đau mà ta không bao giờ chạm được/ nỗi đau đau đến lặng im”.
Đó là nỗi đau của sự trớ trêu “Lịch sử tầng tầng mỏ quặng số phận”, còn văn học thì “lọc cọc đóng nọc thủ công”.
Chỉ riêng ba bài về Cần Giờ nói trên đã đủ thấy cuộc sống đòi hỏi thi ca phải thế nào, phải đổi mới và cách tân ra sao để có thể chạm tới đáy sâu thiêng liêng và vi diệu của nó, như sứ mệnh vốn có của nó - sứ mệnh bất tử hoá những gì đã đi qua, đã trôi chảy theo dòng sông năm tháng, cả những cái hiện tồn và cái đã chết.
Đấy là tôi chưa nói đến những ý tứ thầm kín của Phan Hoàng trong các bài Tiếng cười trên sông Sài Gòn, Mắt trâu, Cái chết đen và vũ khúc trắng, Bóng tối đang nuốt chúng ta, Khi người nông dân rời khỏi cánh đồng, Tôi đang ở đâu? và Thèm làm ngọn gió tự do, v.v… Tất cả…, tất cả như vang lên trong tôi những đòi hỏi của thơ ca và trách nhiệm của nhà thơ, nhất là vào cái thời điểm thơ ca ta đang có sự lầm ngộ và rẻ rúng như hiện nay.
Chính vì vậy, tôi hoàn toàn đồng cảm với Phan Hoàng, muốn chối bỏ “chữ nghĩa thị trường: hót - bạc - nhạt” mà nhiều đêm anh phải “gối đầu lên hàng đống sách/ nghe lòng trống/ rỗng/ hoang mang”, để nghe cho được “tiếng thì thầm”: “tiếng giữa hoan lạc và thụ tinh”, “tiếng giữa chuyển dạ và sinh nở”, “tiếng giữa hấp hối và cái chết”, thì nhất thiết ngày ngày phải Chất vấn thói quen, “bỏ đi bỏ đi bỏ đi” những thói quen lặp đi lặp lại, không ước mơ, không cảm hứng, mòn cũ, trơ lỳ, không tươi mới, bằng nổi lên những Cơn bão ký tự mới:
“Cơn bão nổi mạnh dần lên thế giới ký tự mới mở ra mỗi hơi thở nồng nàn bạt ngàn tín hiệu”.
Tôi coi đây là thông điệp thi ca của một nhà thơ dấn thân. Sau mười năm Hộp đen báo bão, Chất vấn thói quen ra đời quả là không muộn!
Không ngoài dự đoán trước đó của công luận, Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, đang theo học tại Đại học Tài chính Marketing, TP HCM - trở thành người đẹp kế nhiệm Hoa hậu Huỳnh Thanh Thuỷ tại cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2024.
Ủy viên phụ trách bảo vệ dữ liệu của Đức đã yêu cầu Apple và Google gỡ ứng dụng của công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo Trung Quốc DeepSeek khỏi kho ứng dụng của họ tại nước này.
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức khai mạc chuỗi sự kiện kỷ niệm 327 năm hình thành thành phố Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh (1698 - 2025) và kỷ niệm 49 năm Ngày Thành phố Sài Gòn - Gia Định chính thức vinh dự mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh (2/7/1976 - 2/7/2025).
CLB SHB Đà Nẵng đã hoàn tất hành trình "lội ngược dòng" ngoạn mục khi đánh bại Trường Tươi Bình Phước 2-0 ở trận play-off tranh suất dự V-League 2025/26. Một trận đấu mà dấu ấn không chỉ nằm ở những bàn thắng, thủ môn Bùi Tiến Dũng xuất sắc mà HLV Lê Đức Tuấn cũng đã phân tích mũi nhọn Công Phượng rất kỹ để hóa giải.
Ngày 27/6, tại Hà Nội, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức Lễ trao quà tri ân Những người bạn yêu thích và tương tác nhiều nhất trên mạng xã hội Facebook (Fanpage của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam) và chủ nhân những video clip về Bảo tàng, được công chúng yêu thích nhất trên Tiktok.
Ông Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ Giáo dục và Đào tạo), Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2025 cho biết: Công tác coi thi đã diễn ra đúng kế hoạch, an toàn, nghiêm túc với tinh thần thân thiện, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh.
Ngày 27/6, tại Hà Nội, Công ty Cổ phần Trung tâm Hội chợ Triển lãm Việt Nam, thành viên Tập đoàn Vingroup đã bàn giao mặt bằng Trung tâm Triển lãm Việt Nam với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Trong năm 2025, du lịch chăm sóc sức khỏe tiếp tục là xu hướng được nhiều du khách quốc tế lựa chọn, đặc biệt tại khu vực châu Á - nơi được xem là cái nôi của các phương pháp trị liệu cổ truyền.
Tối 27/6, tại thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với UBND thị xã tổ chức Lễ công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh “Nghệ thuật diễn tấu trống Chhay-Dăm của người Khmer” huyện Tri Tôn và thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sau 35 ngày làm việc, với tinh thần đổi mới, trách nhiệm và quyết tâm cao, trên cơ sở chuẩn bị khẩn trương, kỹ lưỡng và sắp xếp chương trình khoa học, hiệu quả, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra.
Ngày 27/6, trang web của nhà đấu giá Julien cho biết vừa tiến hành bán đấu giá bộ sưu tập lớn nhất các trang phục và vật dụng của Công nương Diana ở Los Angeles (Mỹ).
Việc cản phá thành công quả 11m ở trận đấu tối 27/6 trên sân Thống Nhất giúp Bùi Tiến Dũng được ngợi ca hết lời khi cùng SHB Đà Nẵng hoàn thành mục tiêu trụ hạng. Công Phượng trở thành "tội đồ" của đội bóng miền Đông Nam Bộ và những ngày u ám vẫn chưa buông tha cựu tiền đạo HAGL.
Chiều 27/6, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm, Bà Ngô Phương Ly và Tổng Giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay đã cùng tham dự Triển lãm tranh "Chúng tôi CÓ THỂ" với tư cách khách mời đặc biệt, nhân dịp chuyến thăm chính thức của bà Azoulay tới Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Trung Quốc (1950–2025), nhằm góp phần thúc đẩy tình hữu nghị và sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước, đồng thời tăng cường trao đổi văn học, nghệ thuật giữa hai quốc gia, Công ty Cổ phần Văn hoá Chi (Chibooks) phối hợp với Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh, Hội Nhà văn Trung Quốc, Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc tại TP. Hồ Chí Minh và Câu lạc bộ Đọc sách Văn học Trung Quốc tại Việt Nam tổ chức chương trình "Giao lưu văn học Việt – Trung lần thứ nhất: Đối thoại với nhà văn Đông Tây".
Nhân ngày gia đình Việt Nam, chương trình "Yêu thương - Gắn kết đong đầy" đã được tổ chức tại Hà Nội, mang đến một ngày trải nghiệm ý nghĩa cho cha mẹ và con cái, nơi yêu thương không chỉ được nói ra, mà còn được cảm nhận bằng tất cả trái tim.
Lịch thi đấu FIFA Club World Cup 2025 - Thethaovanhoa.vn cập nhật nhanh và chính xác nhất lịch thi đấu chi tiết FIFA Club World Cup 2025 (Giải vô địch thế giới các CLB 2025) ngày 28/6 và sáng 29/6.
'Họa Âm' là một triển lãm nghệ thuật đa chất liệu, nơi hội họa, điêu khắc và âm nhạc cùng nhau cất lên một bản hòa tấu văn hóa Việt đầy mới mẻ. Triển lãm diễn ra tại Éclectique - tổ hợp văn hóa - nghệ thuật dành cho những ý tưởng sáng tạo đương đại.