'Nothing Else Matters' - huyền thoại của 3 thập kỷ

Ban nhạc thrash metal Mỹ Metallica ban đầu không muốn thu âm ca khúc “Nothing Else Matters”. Nhưng sau khi được tung ra vào năm 1992, ca khúc này đã trở thành bản hit đình đám và viết nên lịch sử âm nhạc suốt 3 thập kỷ.

Ban nhạc Metallica - tuổi 40 của một huyền thoại

2021 là năm kỷ niệm “kép” của Metallica - khi ban nhạc thrash metal Mỹ huyền thoại này được thành lập vào 28/10/1981 và album mang tên ban nhạc, 1 trong những đĩa hát bán chạy nhất thế giới, được phát hành 10 năm sau đó.

Bản ballad Nothing Else Matters đầy sức mạnh của Metallica đã được trình diễn “live” khoảng 1.000 lần và có hơn 110 bản cover đã được thu âm, trong đó có phiên bản của dàn hợp xướng Vienna Boys, dàn nhạc giao hưởng San Francisco và Lemmy - thủ lĩnh ban nhạc rock Anh Motorhead.

Đáng kể nữa, phải kể tới bản cover của ca sĩ nhạc rock người Mỹ Phoebe Bridgers và ngôi sao pop Miley Cyrus - được Elton John hỗ trợ piano và Yo-Yo Ma chơi cello - trình bày vào năm 2021, nhân kỷ niệm 30 năm album Metallica của Metallica ra đời.

Do dự thu âm vì ca khúc viết về một cô gái

Thực tế, những người hâm mộ thông thường của Metallica đã bối rối khi ban nhạc phát hành Nothing Else Matters vào năm 1991. Đây là bản ballad ấn tượng mà thủ lĩnh ban nhạc là James Hetfield đã viết về việc nhớ bạn gái Kristen Martinez khi Metallica đang đi lưu diễn. Thực tế, ca khúc này không hề mang âm hưởng của những bài hát viết về sự khủng khiếp của chiến tranh từng tạo nên danh tiếng cho ban nhạc trong trong thập kỷ trước. Nhưng sự hấp dẫn, du dương của nó giúp ban nhạc tiếp cận được nhiều khán giả hơn. Và là một trong những bản ballad power metal đầu tiên được phát sóng trên đài phát thanh. Với những người hâm mộ, Nothing Else Matters là bước hợp lý tiếp theo trong quá trình phát triển của ban nhạc.

Có điều, ban đầu Hetfield không muốn thu âm ca khúc này vì nó liên quan tới bạn gái của mình. “Thật thú vị, ca khúc mà lẽ ra Metallica không chơi thì lại trở thành nhạc phẩm mà rất nhiều người muốn nghe”, Hetfield nói với tạp chí âm nhạc Mojo vào năm 2008.

Nothing Else Matters là tác phẩm đột phá của Hetfield với tư cách nhạc sĩ. “Đây là một bài hát dành cho chính tôi trong chuyến lưu diễn, khi tôi đang bâng khuâng về việc phải xa nhà” - Hetfield từng chia sẻ - “Đó là sự trung thực để bộc lộ bản thân, công khai con người thật của bạn và chấp nhận rủi ro”.

Sau đó, Hetfield được thuyết phục đưa Nothing Else Matters vào album Metallica (1991) hay còn được biết đến là The Black Album. Tuy nhiên, phiên bản đầu tiên sở hữu chiều sâu cảm xúc và sự mong manh đặc trưng của bài hát nhưng lại thiếu yếu tố để biến nó thành một quả bom tại các sân vận động chật kín khán giả như sau này.

Thành công không tưởng

Nhìn lại, Metallica phải cảm ơn nhà sản xuất Bob Rock, người lúc đó vừa mới sản xuất ca khúc Dr Feelgood đứng đầu bảng xếp hạng cho Mötley Crüe. Ông đã có một vài ý tưởng về cách Metallica có thể mở rộng biên độ âm thanh của mình, gợi ý rằng họ nên thêm thành phần dàn nhạc vào bài hát để tăng độ hoành tráng. Mọi việc được thực hiện, và Nothing Else Matters sau đó trở thành một bản ballad mạnh mẽ luôn khuấy động chiều sâu cảm xúc.

Có một thực tế là ban nhạc không phải lúc nào cũng đồng thuận với nhà sản xuất Bob Rock trong các buổi thu âm cho Metallica. Dù vậy, không ai có thể tranh cãi về kết quả khi album này được phát hành vào ngày 12/8/1991. 5 triệu bản Metallica đã được bán ở Mỹ trong chỉ trong năm đầu phát hành và có 4 tuần liên tiếp đứng đầu bảng xếp hạng Billboard 200, trong khi ban nhạc thật sự trở thành một hiện tượng.

“Nothing Else Matters thực sự đã thay đổi một điều gì đó về mặt văn hóa” – nhà sản xuất Rock nói với Reverb vào năm 2017 - “Mọi người đều sở hữu album Metallica. Tôi bất ngờ và rất tự hào với những gì đã xảy ra”.

Nothing Else Matters đã mang lại cảm xúc thăng hoa cho nhiều buổi biểu diễn của Metallica. Tuy nhiên, nhiều người ngạc nhiên là tại sao bản ballad này lại không có màn trình diễn “live” ra mắt, cho đến khi ban nhạc biểu diễn tại sân vận động Riverfront Coliseum ở Cincinnati vào ngày 2/3/1992. Nguyên do là bởi tay guitar Kirk Hammett lo lắng chơi “không ra hồn” khi đây là bài hát đánh dấu lần hiếm hoi James Hetfield xử lý tất cả các phần guitar trong phòng thu.

“Chúng tôi tiếp tục cân nhắc cho đến khi chắc chắn rằng chúng tôi thực sự có thể chơi nó” - Hammett nói với Village Voice vào năm 2014 - “Tôi phải học lại toàn bộ phần intro (đầu tiên của bài hát) để tự mình chơi trên sân khấu. Đó là một nỗi lo với tôi ở điểm đó”.

Ngày 20/4/1992, Nothing Else Matters ra mắt với tư cách là đĩa đơn thứ 3 của Black Album. Tuy không thành công như đĩa đơn chính Enter Sandman, khúc ballad này vẫn giành vị trí thứ 34 trên Billboard Hot 100, thứ 6 trong bảng xếp hạng đĩa đơn ở Anh và thậm chí chiếm quán quân ở quê hương Đan Mạch của tay trống Lars Ulrich.

Bài hát không bao giờ cũ

Metallica đã dệt nên những giai điệu và đưa những “hook” (phần được xây dựng với lyric, flow và beat hấp dẫn nhất, thu hút nhất và đầy năng lượng nhất trong toàn bộ tác phẩm) vào thương hiệu thrash của họ từ năm 1984, khi ban nhạc đưa cả guitar acoustic vào phần giới thiệu của Fight Fire With Fire và phát hành Fade To Black - nhạc phẩm mang âm hưởng ballad. Đương nhiên, những người hâm mộ thrash ghét họ vì điều đó.

Trước đó, Metallica được nghệ sĩ guitar kiêm ca sĩ James Hetfield và tay trống Lars Ulrich thành lập vào ngày 28/10/1981 sau khi cả hai gặp nhau qua những mẫu rao vặt trên tờ The Recycler về việc thành lập ban nhạc. Sau đó họ tuyển mộ tay bass Ron McGovney. Và bây giờ, họ hoạt động cùng 2 thành viên Kirk Hammett và Robert Trujillo.

Năm 1988, lần đầu tiên Metallica được coi là ban nhạc lấn sân sang dòng nhạc chính thống với ca khúc And Justice For All. Ca khúc này đã lọt Top 10 các bảng xếp hạng quốc tế, trong khi đĩa đơn thứ ba One - một bản ballad khác - bùng nổ trên MTV và cuối cùng ban nhạc đã mang về cho Metallica giải Grammy đầu tiên cho Màn trình diễn metal xuất sắc nhất. Gặt hái thành công và các thành viên của Metallica cũng không thoát được phong cách sống buông thả của ngôi sao nhạc rock thập niên 1980, như thói quen sử dụng cocaine và họ trở nên nghiện rượu nặng.

• Ban nhạc Metallica - tuổi 40 của một huyền thoại
• Album 'S&M2' của Metallica: Khi rock và cổ điển hòa làm một
• Metallica chuẩn bị ra album mới sau 8 năm im hơi lặng tiếng

Song thật khó để tưởng tượng Metallica đầu những năm 1990 có thể bị tẩy chay bởi bất cứ điều gì, đặc biệt là với vị thế huyền thoại của Black Album - một trong những đĩa nhạc rock/metal bán chạy nhất mọi thời đại, trong khi Nothing Else Matters đã đưa Metallica vào dòng chính thống theo cách đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Bây giờ, Nothing Else Matters vẫn mạnh mẽ như năm 1991, khi có thể thắp sáng bất kỳ sân vận động, sân lễ hội hoặc đấu trường nào. Tại thời điểm này, bài hát đã vượt ra khỏi ý nghĩa ban đầu của nó để trở thành một thứ gì đó phổ quát và truyền cảm hơn rất nhiều.

Sức cuốn hút của Nothing Else Matters đã được huyền thoại pop Elton John đúc kết khi đưa ra nhận định về ban nhạc trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình trò chuyện Howard Stern hồi năm ngoái. “Đó là một bài hát không bao giờ cũ. Metallica không phải là một ban nhạc heavy metal. Họ là một ban nhạc. Các bài hát của họ không chỉ là heavy metal. Chúng là những bài hát tuyệt vời”.

Việt Lâm (tổng hợp)