Nhà văn Hà Phạm Phú nói về "cú sốc" 44 tỉ đồng ở Cục Điện ảnh

(TT&VH) - Trước “cú sốc” thất thoát 44 tỉ đồng ở Cục Điện ảnh và việc biên kịch Lê Ngọc Minh - nguyên Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh vừa bị khởi tố - không nhiều nghệ sĩ sẵn sàng khách quan và công tâm nói về người đang sắp sửa phải hầu tòa…

Sau nhiều cuộc điện thoại, rốt cuộc PV TT&VH cũng liên hệ được với một người hiện gần như “ở ẩn” của giới điện ảnh - nhà văn Hà Phạm Phú, nguyên Giám đốc Hãng phim Hội Nhà văn. Một chút lưỡng lự, nhà văn đã đồng ý trả lời phỏng vấn của TT&VH:

Nhà văn Hà Phạm Phú

- Tôi cộng tác với anh Lê Ngọc Minh từ những năm 1990, khi chúng tôi cùng làm những bộ phim tài liệu về nhà thơ Tố Hữu, phim tài liệu về thơ Nguyễn Khoa Điềm, phim truyện về Văn hóa cứu quốc, về hoạt động của các nhà văn hóa Việt Nam trước năm 1945, gần đây là phim Hà Nội, Hà Nội và Vượt qua bến Thượng Hải. Phim Hà Nội, Hà Nội đoạt Bông sen Vàng và Cánh diều Vàng, biên kịch Lê Ngọc Minh đoạt giải biên kịch xuất sắc.

Anh Lê Ngọc Minh trước  khi trở thành nhà biên kịch điện ảnh đã có nhiều năm làm lính, cầm bút viết báo, viết văn. Anh là người có năng khiếu văn chương, được đào tạo chính quy ở Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Moskva, rất chuyên nghiệp. Lê Ngọc Minh đã giành nhiều giải thưởng biên kịch, nhiều kịch bản của anh được dựng thành phim và đã đoạt các giải Bông sen Vàng, Cánh diều Vàng. Ngoài việc sáng tác, anh Lê Ngọc Minh còn giảng dạy ở Đại học Sân khấu & Điện ảnh Hà Nội, bộ môn biên kịch và có nhiều công trình nghiên cứu về lí luận điện ảnh. Có thể nói, nhà biên kịch Lê Ngọc Minh là người có nhiều đóng góp cho nền điện ảnh Việt Nam.

* Cá tính của nghệ sĩ đôi khi khó dung hòa. Trong quá trình làm việc, hai ông có dễ dàng tìm được tiếng nói chung?

- Tôi quen anh Lê Ngọc Minh, trước tiên vì cùng là người viết, quý nhau vì sự liên tài. Ngoài kịch bản phim Vượt qua bến Thượng Hải tôi viết chung với Lê Ngọc Minh và Giả Phi (Trung Quốc) còn lại tôi làm việc với anh trên cương vị giám đốc sản xuất và biên kịch. Có thể nói thế này, anh Lê Ngọc Minh rất chịu lắng nghe, cộng tác hết mình.

* Khi nghe tin ông Lê Ngọc Minh vướng vào vụ thất thoát hàng chục tỉ đồng ở Cục Điện ảnh, ông nghĩ gì?

- Trước hết tôi thấy buồn, vì anh ấy là bạn tôi. Sau là thấy tiếc, vì anh là một nhà biên kịch có tài. Tôi biết anh ấy đang có kế hoạch làm một số kịch bản phim truyện truyền hình nhiều tập, không biết làm sao có thể hoàn thành.

Ông Lê Ngọc Minh từng giành Bông sen Vàng
biên kịch xuất sắc với Hà Nội, Hà Nội

* Hiện nay, nhiều nghệ sĩ trong giới cho rằng, vụ thất thoát ấy đã làm nhụt ý chí sáng tạo của nghệ sĩ, ảnh hưởng tới sự phát triển của cả nền điện ảnh. Ông có chung quan điểm như vậy?

- Tôi không nghĩ vậy. Tiền bị thất thoát dĩ nhiên ảnh hưởng đến đầu tư làm phim, 40 tỉ đồng không phải là ít (có thể đầu tư cho một phim truyện nhựa về đề tài lịch sử), nhưng cũng không phải quá ghê gớm để ảnh hưởng đến cả sự phát triển của điện ảnh nước nhà. Đấy là sự phóng đại. Còn bảo làm nhụt ý chí sáng tạo của giới nghệ sĩ thì chắc là một câu nói đùa, ngụ ý rằng các nghệ sĩ chỉ có vì tiền. Người nghệ sĩ sáng tác trước hết là bởi sự thôi thúc bên trong, bởi khát vọng làm nên những sản phẩm văn hóa hướng thiện, vì lợi ích của đông đảo công chúng. Cái gì có thể cản trở được sự sáng tạo của nghệ sĩ? Cái gì có thể làm nhụt được ý chí của họ? Tôi nghĩ không phải do tiền.

* Ông Lê Ngọc Minh vừa chính thức bị khởi tố. Tương lai có thể vướng vào vòng lao lý. Ông có cho rằng, đó là bi kịch của một nghệ sĩ khi tham gia quản lý tài chính? Ông từng nhiều năm đảm nhận vai trò Giám đốc Hãng phim Hội Nhà văn, ông có từng gặp phải nguy cơ của bi kịch ấy không?

- “Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại”. Vướng vào vòng lao ly, với ai cũng là một bi kịch. Một nhà văn, một nhà biên kịch có tài, có thể gọi là người của công chúng, dính vòng lao lý, bi kịch chắc chắn là nặng nề. Người viết kiểu như tôi bao giờ cũng ưa tự do, tự tại. Vì thế khi dính vào công tác quản lý, anh phải biết cách tách mình khỏi con người nghệ sĩ. Quản lý là một khoa học, không học mà làm quản lý dĩ nhiên có thể mắc sai lầm.

Hãng phim Hội Nhà văn là một hãng phim nhỏ, không thể so sánh với các hãng phim lớn, nguyên tắc của tôi là luôn công khai minh bạch, mục tiêu của tôi là xây dựng thương hiệu, tôi nghỉ hưu đã bốn năm hơn rồi, cũng không biết có cái nguy cơ ấy từng rình rập mình không.

* Thông tin trong giới, nhà biên kịch Lê Ngọc Minh được nhiều bạn bè đồng nghiệp quý mến, nhưng cũng không ít người... chẳng ưa. Còn ông, ông dành tình cảm thế nào với ông Lê Ngọc Minh?

- Tôi quý Lê Ngọc Minh vì anh là một người bạn chân thành và thủy chung.

* Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!

Hà Chi (thực hiện)