Ngôi sao cờ tướng Việt Nam: Vượt qua kỳ thủ 'Thiên Mã Vương' của Trung Quốc để vô địch thế giới, làm nên điều chưa từng có ở tuổi 26

Trong 10 năm qua, Lại Lý Huynh là ngôi sao trên kỳ đàn Việt Nam và nhiều lần gặt hái vinh quang ở các giải đấu lớn. Lại Lý Huynh còn được báo chí Trung Quốc đánh giá cao về tài năng.

Ngày 10/12/2023 trở thành cột mốc đáng nhớ trong sự nghiệp của Lại Lý Huynh khi anh góp công lớn đưa đội cờ tướng Hàng Châu vô địch Giáp Cấp Liên Tái 2023. Trong hai trận chung kết diễn ra ngày 9 và 10/12, Hàng Châu đánh bại Tứ Xuyên với tổng tỉ số 10-6, chính thức đăng quang. Thành tích này đưa "Nam Phương công tử" vào lịch sử khi anh là kỳ thủ Việt Nam đầu tiên vô địch giải đấu hàng đầu Trung Quốc.

Năm 2023 khép lại đầy thành công với Huynh: giành HCĐ cá nhân tại ASIAD 19, HCV cá nhân cờ nhanh ở giải vô địch thế giới, và đỉnh cao là chức vô địch Giáp Cấp Liên Tái. Tổng cộng, trong sự nghiệp của mình, anh đã 2 lần giành HCV cờ tướng nhanh thế giới (2022 và 2023).

Con đường đến với cờ tướng

Sinh năm 1990 tại Vĩnh Long trong một gia đình nghèo, Huynh sớm phải bỏ học từ lớp 4. Không còn đến trường, cậu bé dành phần lớn thời gian rong chơi, khiến bố mẹ lo lắng. Người cha mê cờ tướng đã mang con theo để quản lý, vô tình đưa Huynh tiếp xúc với bàn cờ. Ban đầu chỉ là sự tò mò, nhưng khi nghe những tiếng reo "chiếu tướng", Huynh bị cuốn hút. Nhờ tư chất bẩm sinh, anh nhanh chóng tiến bộ, đánh ngang ngửa với cha và thắng nhiều đối thủ lớn tuổi trong xóm.

Năm 12 tuổi, Huynh được HLV Nguyễn Thanh Khiết đưa vào đội trẻ Cà Mau. Hai năm sau, anh gây tiếng vang lớn khi vô địch giải trẻ toàn quốc 2003 ở tuổi 14. Từ đó, Huynh bước vào hành trình trở thành kỳ thủ xuất sắc bậc nhất Việt Nam.

Bước ngoặt lớn đến năm 2016, khi Lại Lý Huynh giành chức vô địch bảng Hải ngoại tại Cúp cờ tướng quốc tế Dương Quan Lân ở Trung Quốc, rồi vào chung kết giải Hàn Tín, trở thành kỳ thủ Việt Nam đầu tiên đạt thành tích này. Cũng trong năm đó, anh được mời làm ngoại binh cho đội Hàng Châu. Tờ Sina cho rằng việc một kỳ thủ nước ngoài như Lại Lý Huynh xuất hiện là điều chưa từng có trước đó.

Việc Huynh thi đấu ở Trung Quốc được kỳ thủ nổi tiếng Hứa Ngân Xuyên giới thiệu. Đội Hàng Châu đánh giá cao phong cách tấn công mạnh mẽ của anh, coi đây là sự bổ sung quý giá. HLV Ma Tianyue nhận xét kỳ thủ Việt Nam thường yếu hơn ở khâu dàn trận nhưng bù lại rất quyết liệt và giàu tính giải trí trong giai đoạn trung cuộc.

Tài năng của Lại Lý Huynh được đánh giá cao tại Trung Quôc

Tháng 8/2023, tờ Sohu bày tỏ ấn tượng khi Lại Lý Huynh đạt 6 trận thắng và 6 trận hòa tại giải Giáp cấp liên tái. Trang thống kê Chess Record 88 khẳng định anh sở hữu khả năng tấn công vượt trội, từng hạ nhiều danh tướng Trung Quốc như Triệu Quốc Vinh, Tôn Dũng Chinh hay Tạ Tĩnh.

Chess Record 88 viết về Lại Lý Huynh: "Kỳ thủ Lại Lý Huynh có khả năng tấn công, sát thương vượt trội cùng với kỹ năng toàn diện. Anh đã đánh bại nhiều kỳ thủ nổi tiếng của Trung Quốc, có những người là quán quân, đặc cấp đại sư, bao gồm: "Đông Bắc Hổ" Triệu Quốc Vinh, "Kỳ thiên đại thánh" Tôn Dũng Chinh, "Tiểu tư lệnh" Tạ Tĩnh".

Bên cạnh thành tích chính thức, Huynh còn tạo nên những màn biểu diễn đặc biệt. Tháng 3/2023, tại Quảng Nam, anh đấu cờ mù cùng lúc với 5 người và giành chiến thắng thuyết phục. Trước đó, Huynh từng thử sức với 10 đối thủ cùng lúc theo hình thức này.

Ngôi sao số 1 cờ tướng Việt Nam trong 10 năm qua

Trong màu áo đội tuyển Việt Nam, Lại Lý Huynh để lại nhiều dấu ấn. Năm 2022, anh cùng Nguyễn Thành Bảo giành HCV đồng đội nam tại Giải vô địch thế giới ở Malaysia, đồng thời lên ngôi vô địch đồng đội cờ tiêu chuẩn. Cũng trong năm này, anh đoạt HCV đồng đội cờ nhanh tại SEA Games 31.

Năm 2023, Huynh giành HCV cá nhân cờ tiêu chuẩn ở SEA Games 32. Tại ASIAD 19, anh cùng đồng đội giành HCB đồng đội nam nữ, đồng thời giành HCĐ cá nhân cờ tiêu chuẩn. Tháng 11/2023, anh tiếp tục gặt hái thêm HCB cá nhân cờ tiêu chuẩn, HCB đồng đội và HCV cá nhân cờ nhanh tại giải vô địch thế giới. 

Lại Lý Huynh bảo vệ thành công HCV nội dung cờ nhanh sau 9 ván bất bại (6 thắng, 3 hòa). Thành tích này càng ý nghĩa khi anh đòi nợ thành công kỳ thủ Trung Quốc Mạnh Thần (biệt danh Thiên Mã Vương) – người đã vượt qua anh ở nội dung cờ tiêu chuẩn trước đó.

Trong nước, Huynh cũng là gương mặt thống trị. Lần đầu tiên vô địch quốc gia năm 2013 tại TP.HCM, anh nhanh chóng khẳng định vị thế với 6 chức vô địch quốc gia vào các năm 2013, 2014, 2016, 2018, 2021 và 2025. Thành tích này ngang bằng cố danh thủ Mai Thanh Minh và chỉ kém kỷ lục 7 lần của Trềnh A Sáng. Ngoài ra, anh còn là người nhiều lần về nhì nhất ở nội dung cờ tiêu chuẩn (5 lần), đồng thời giữ kỷ lục vô địch cờ nhanh (6) và cờ chớp (4) nhiều nhất lịch sử cờ tướng Việt Nam.

Đặc biệt, chiến thắng năm 2025 tại TP.HCM càng khẳng định vị thế số 1 của Huynh khi anh bất bại, đánh bại đối thủ mạnh Nguyễn Thành Bảo ở chung kết. Cựu HLV đội tuyển quốc gia Hoàng Đình Hồng nhận xét Lại Lý Huynh là kỳ thủ số 1 Việt Nam trong hơn 10 năm qua ở trong nước và quốc tế.

Với phong độ hiện tại, Lại Lý Huynh được kỳ vọng sẽ tiếp tục mang về vinh quang cho cờ tướng Việt Nam trong tương lai.