Nạn trộm khuấy đảo các vùng nông thôn yên bình nước Pháp

Vùng nông thôn Pháp từ lâu vẫn gắn với hình ảnh yên bình, nơi những cánh đồng trải dài bất tận và cuộc sống chậm rãi, thanh thản. Thế nhưng hiện nay, đằng sau bức tranh tưởng chừng thơ mộng ấy là một thực tế đáng lo ngại đang ngày càng hiển hiện: làn sóng trộm cắp có tổ chức lan rộng gieo rắc bất an cho giới nông dân vốn đã nhiều khó khăn.

Từ thiết bị công nghệ cao đến mùa màng, từ gỗ rừng đến tổ ong, hầu như không thứ gì nằm ngoài tầm ngắm của kẻ trộm.

Trong số những vụ việc gây chấn động và nổi bật là các vụ trộm GPS nông nghiệp, loại thiết bị gắn trên máy kéo để định vị và điều khiển canh tác chính xác. Chỉ riêng tại miền Tây Nam, cảnh sát đã thu giữ khoảng 100 thiết bị bị đánh cắp, với tổng thiệt hại ước tính 1,5 triệu euro. Tang vật được phát hiện trong một đường dây quốc tế, chủ yếu xuất phát từ Romania. Các băng nhóm chuyên nghiệp thường ra tay vào ban đêm khiến nông dân bất lực, bởi họ khó lòng tháo dỡ và cất giữ thiết bị mỗi ngày. Camera giám sát, vốn được kỳ vọng như hàng rào bảo vệ, lại tỏ ra không mấy hiệu quả.

Không chỉ GPS, thuốc bảo vệ thực vật cũng trở thành mục tiêu béo bở. Một mạng lưới tội phạm xuyên biên giới bị triệt phá gần đây được cho là đã gây ra ít nhất 80 vụ trộm tại các hợp tác xã khắp các vùng Bretagne, Normandie, Pays de la Loire và Centre-Val de Loire. Tổng số tiền thiệt hại vượt 3 triệu euro, cho thấy sức hấp dẫn khổng lồ của những sản phẩm vốn không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh các vụ trộm mang tính "công nghiệp" này là những hành vi cướp bóc tài nguyên thiên nhiên. Tại nhiều khu rừng, tình trạng khai thác gỗ trái phép leo thang đáng lo ngại. Không còn là chuyện lấy trộm vài khúc củi, các băng nhóm giờ đây ngang nhiên hạ cả cây sồi – loại gỗ có giá gần 300 euro mỗi m3 – và nhanh chóng tuồn ra cảng Anvers để xuất khẩu sang châu Á. Chủ rừng nhỏ lẻ, vốn chiếm đa số, hoàn toàn bất lực trước sự liều lĩnh của tội phạm.

Mùa màng cũng không thoát khỏi tầm ngắm. Các vụ trộm hoa quả, đặc biệt là anh đào với giá lên tới 15 euro/kg, ngày càng phổ biến. Nhiều nhóm trộm tổ chức như một chiến dịch thu hoạch, kéo tới cả chục người, rút sạch hàng trăm ký trái cây chỉ trong một đêm. Một số vùng buộc phải huy động hiến binh tuần tra và mới đây, lực lượng này đã bắt quả tang một nhóm đang hái trộm quả trên ruộng người khác.

Nông dân chăn nuôi cũng trở thành nạn nhân. Nhiều đàn cừu biến mất không dấu vết như vụ mất trộm hơn 200 con ở Côte-d'Or, gây thiệt hại khôn lường cho người nuôi. Thậm chí, tại Maine-et-Loire, một con bò bị giết và xẻ thịt ngay tại đồng cỏ.

Trong khi đó, những người nuôi ong chứng kiến tài sản quý giá là các đàn ong bị đánh cắp ngày càng nhiều. Một tổ ong trị giá khoảng 400 euro, sản xuất trung bình 25 kg mật mỗi năm. Việc mất hàng trăm tổ cùng lúc đồng nghĩa với sự sụp đổ của cả một vụ mùa. Tại Aube và Marne, có gặp anh em bị đưa ra tòa xét xử vì trộm tới 500 tổ ong của người khác. Điều đáng buồn là trong một số trường hợp, chính những người nuôi ong tuyệt vọng lại đi "mượn" ong của người khác để cứu vãn sinh kế.

Những câu chuyện này cho thấy một mặt trái ít được biết đến của nông thôn Pháp, nơi vốn được coi là vùng đất yên bình nhưng giờ đây đang bị tội phạm nhòm ngó và khai thác. Nguyên nhân xuất phát từ giá cả tăng cao, mạng lưới tiêu thụ quốc tế và khó khăn trong việc kiểm soát diện tích rộng lớn. Hậu quả là những người nông dân – vốn dĩ chịu áp lực từ biến đổi khí hậu, cạnh tranh thị trường và chi phí sản xuất – nay còn gánh thêm nỗi lo bị mất trắng nguồn thu chỉ sau một đêm.

Giới nông dân ngày càng lớn tiếng kêu gọi siết chặt kiểm soát, áp dụng chế tài nghiêm khắc hơn để bảo vệ những gì còn lại. Bởi nếu không, viễn cảnh những ngôi làng yên ả bị bao phủ bởi cảm giác bất an có nguy cơ trở thành điều bình thường mới trong đời sống nông thôn Pháp.