Mùa Xuân nói chuyện tình yêu trên sân khấu

Tình yêu luôn là đề tài hấp dẫn nhất của con người. Vì vậy sân khấu cũng thường ưu tiên chọn đề tài tình yêu để dàn dựng. Và tình yêu trên sân khấu đã có rất nhiều sắc thái phong phú, đem đến nhiều thú vị lẫn suy tư.

Sân khấu có rất nhiều vở nói về tình yêu chung thủy, chờ đợi, nhẫn nhịn, hy sinh, không đòi hỏi - đó là những sự thể hiện hết sức đẹp đẽ, tuyệt vời, xứng đáng được ca ngợi.

Chung thủy, hy sinh

Sân khấu Hồng Vân có 2 vở mới nhất đều thuộc dạng tình yêu như thế. Trong Bông cánh cò, cô Tư Liễu yêu chàng trai thị thành Hai Nông trong những ngày anh về quê nghỉ phép. Nhưng rồi gia đình bắt anh cưới vợ giàu để cứu nguy cơ phá sản, để lại cô Tư Liễu với đứa con trong bụng. Cô nhẫn nhịn nuôi con khôn lớn, lẳng lặng chờ đợi anh trong mỏi mòn, từ chối những người muốn tiến tới hôn nhân với cô. Đến khi bà nội đứa nhỏ lặn lội về quê tìm cháu, thì cô một lần nữa lại hy sinh, định trao con cho bà nội để đời nó được sung sướng. May thay, đứa nhỏ đã không từ bỏ người mẹ nghèo, mà nó chọn đi đi, về về giữa hai họ nội - ngoại, khiến cái kết đầy nhân văn. 

Ca sĩ Cẩm Ly vào vai Tư Liễu đầy cảm xúc bởi đây là nhạc kịch rất hợp với sở trường ca nhạc của chị, và Cẩm Ly có chất giản dị, mộc mạc rất hợp với nhân vật. Chị xuất hiện như một điều tự nhiên, diễn nhẹ nhàng, rung động, và khán giả cứ rơi nước mắt.

Vở Đứt dây tơ chùng cũng có tình yêu đơn phương của anh Sáu với cô đào chánh Triều Hương trong gánh hát, ngược lại, chị Lụa giúp việc trong đoàn lại yêu đơn phương anh Sáu. Cứ vậy mà họ ôm trái tim lẻ loi đến khi tóc bạc, bao nhiêu ân tình dồn hết cho những đứa trẻ mồ côi, con của Triều Hương và đào kép đồng nghiệp khi cha mẹ chúng bị tai nạn qua đời. 

Sự thủy chung ở đây vừa héo hon, xót xa, nhưng lại đầy dí dỏm, lạc quan, bởi tác giả và đạo diễn đã chọn một "màu yêu" khác hẳn Bông cánh cò, một màu quen thuộc của người bình dân luôn phải quẫy đạp mà sống, không được phép ủy mị, gục ngã. Nghệ sĩ Lâm Vỹ Dạ đã khuấy tung khán phòng bằng sự duyên dáng đầy ấn tượng. 

Vở Ngược gió (sân khấu Thế Giới Trẻ) là một bản bolero đậm màu sông nước miền Tây, ngọt lịm với mối tình của anh Trôi bán chiếu đã chở che cho cô Là với cái thai hoang trong bụng, sẵn sàng yêu và làm cha đứa bé. Nhưng cô Là đã bỏ đi, để anh Trôi mải miết chèo ghe đi "tìm vợ". Trong khi đó, trên bờ, cô Nương lại mải miết chạy theo anh vì mối tình "thanh mai trúc mã". Dường như con người ở đây khi yêu là yêu tới chết, đặc biệt ở nông thôn, họ khắc cốt ghi tâm không hề thay đổi. Quang Tuấn diễn xuất sắc vai anh Trôi, còn Nam Thư lại xuất sắc trong vai cô Nương, thật sự là vai diễn để đời của hai nghệ sĩ này.

Vở Duyên thệ (sân khấu Thiên Đăng) cũng vậy, cô Huyền bị chồng phụ rẫy, một mình nuôi con, nhưng bên cô đã xuất hiện anh Cang từ xứ Bắc trôi dạt vào Nam, vừa yêu vừa chở che mẹ con cô. Và đứa trẻ lớn lên đã thương người cha dượng này còn hơn cha đẻ. Nhìn cái cách NSƯT Thành Lộc diễn vai Cang, khán giả không khỏi thương lẫn… mắc cười. Thành Lộc hóa trang giọng Bắc, làm nên một nét mới mẻ, thú vị trong hành trang sự nghiệp của anh, cũng là nét thú vị cho sân khấu Thiên Đăng.

Tri âm, tri kỷ

Có những mối tình kết hợp giữa tình yêu - tình bạn, sáng lên hai chữ tri âm rất đáng quý. 

Như tình yêu trong vở Giáng Hương (sân khấu Thiên Đăng) giữa cô đào trẻ đẹp Giáng Hương và anh soạn giả Lĩnh Nam. Hình như là "n trong 1", khi họ vừa là người yêu, vừa là bạn của nhau, là đồng nghiệp cùng đứng chung sân khấu, cùng gây dựng gánh hát, hơn thế nữa, là thầy trò bởi Lĩnh Nam đã dạy cho Giáng Hương rất nhiều về chuyên môn ca diễn. Cho nên, khi họ chia tay nhau vì nhiều lý do, thì Lĩnh Nam vẫn trở về âm thầm đứng phía sau chứng kiến Giáng Hương gây dựng lại sự nghiệp, mừng cho cô có vai diễn xuất sắc, chứ không hề ghét bỏ, đố kỵ. Thành Lộc và Lê Khánh lại có vai diễn để đời, làm nên những viên ngọc lấp lánh cho sân khấu.

Vở Đức Thượng công Tả quân Lê Văn Duyệt - Người mang 9 án tử (sân khấu IDECAF) cũng có mối tình tri âm giữa Lê Văn Duyệt và bà Đỗ Thị Phận. Bà được vua Minh Mạng ban hôn cho Lê Văn Duyệt như một sự "mỉa mai" bởi ông đã bị hoạn lúc nhập triều thì làm sao có vợ được. Nhưng không ngờ, giữa hai ông bà đã nảy sinh mối tình cao thượng rất đáng ngợi ca. Ông là cây tùng cây bách cho bà ngưỡng mộ, tự hào, thì bà cũng trở thành hậu phương cho ông chia sẻ nỗi niềm, những tâm tư không biết tỏ cùng ai, an ủi ông lúc mệt mỏi, đau bệnh. Họ tựa vào nhau vượt qua những khó khăn, sóng gió. 

Nghệ sĩ Đình Toàn và NSƯT Hoàng Trinh đã diễn rất đằm thắm, tha thiết, khán giả không thấy được mặn nồng ân ái nhưng thấy được mối tri âm ngọt ngào sâu thẳm rất hiếm có trên đời.

Dục vọng và mất mát

Sân khấu không chỉ có những mối tình đẹp, mà còn có những mối tình cay đắng, mất mát, có khi nhuốm đầy dục vọng, để sau đó người ta bàng hoàng hối hận. 

Vở Bến lửa lòng (sân khấu 5B) là cuộc trả thù của cậu trai nhà nghèo tên Dũng bởi cho rằng cuộc đời đã bất công với cậu, đã khinh khi, chà đạp mẹ con cậu. Cậu nhắm vào bà Ba Vàng, chủ lò gạch, vì bà này có một ông chồng nghiện ngập, bỏ bê bà trong cô đơn lẻ bóng. Đến lượt ông Ba Vàng hận vợ, lại trả thù đời bằng cách hãm hại cô Bông giúp việc. Những chuyện tình dường như không có tình, mà chỉ có dục vọng, lợi dụng lẫn nhau. 

Sự việc đổ bể, hóa ra ông Ba Vàng chính là người cha bội phản của Dũng. Tất cả họ đều hoảng hốt nhận ra cái giá phải trả quá đắt cho những sai trái của mình. Họ tan tác mỗi người một phương ôm theo nỗi lòng cay đắng không dễ gì xóa được. NSƯT Ngọc Duyên vai bà Ba Vàng và Bảo Kun vai Dũng để lại ấn tượng rất mạnh trong lòng khán giả. 

Vở Ái tình ngoài hôn nhân (sân khấu 5B) cũng là lời cảnh báo về dục vọng. Bà Ngọc vì bị chồng gia trưởng, đàn áp, nên đã "vùng lên" lấy lại quyền sống của mình. Nhưng tiếc thay, bà lại chọn con đường yêu đương phóng túng, cặp với ông Phát, cứ tưởng ông này sẽ là "chân ái", không ngờ ông tuyên bố thẳng thừng là ông chỉ quan hệ để thỏa mãn thôi, ai cũng có thể tự do rời đi không vướng bận gì nhau. Chính kiểu tình dục vọng này mà bà Ngọc suýt tan vỡ cả gia đình. May mà bà kịp tỉnh ngộ, trở về nhà, cân bằng lại cảm xúc và suy nghĩ. Chính người chồng cũng phải xem lại cách hành xử của mình. 

Cuộc sống hiện đại có rất nhiều chuyện tương tự vở kịch, khi người ta bất như ý với gia đình bèn vội đi tìm nơi "xả bầu tâm sự" mà không ngờ rằng sự dễ dãi đó sẽ gây hệ lụy về sau. NSƯT Mỹ Uyên trong vai bà Ngọc đã diễn thẳng thừng như một lời cảnh báo dành cho phụ nữ.

Vở Trả lại lia thia (sân khấu Hoàng Thái Thanh) có mối tình rất đẹp bị rượu làm tan nát. Cô Huệ và anh Rô yêu nhau đã lâu, nhưng bất ngờ một hôm Rô say rượu, hại đời Huệ, chưa kể còn làm cô bị thương ở chân. Thế là Rô vào tù, Huệ vì hoảng sợ nên nửa tỉnh nửa ngây, sống lay lắt nơi đất Thổ Sầu nghèo xơ xác. 

18 năm sau, Rô mãn hạn trở về. Cuộc hội ngộ này vừa xót xa vừa ngọt ngào. Thì ra trong tim họ vẫn có nhau. Thì ra họ âm thầm chờ nhau mà không hay biết. Số phận đã gắn họ vào với nhau, chỉ vì dục vọng nhất thời mà đốt cháy 18 năm thanh xuân. Sau những dằn vặt thì họ cũng đã tha thứ và bù đắp cho nhau những ngày cuối đời. Tuy nhiên, khán giả vẫn nếm dư vị đắng cay như một lời cảnh báo. Nghệ sĩ Kim Huyền và Trí Quang diễn rất sâu sắc, làm nhói lòng khán giả.

Sân khấu đem đến nhiều góc cạnh của tình yêu và không ít thông điệp hữu ích. Chỉ yêu thôi chưa đủ, mà bên cạnh đó còn phải có thêm những phẩm chất khác thì tình yêu đó mới đẹp, mới lâu bền, đáng quý.