"Lễ phục Nhà nước": Lựa chọn thế nào?

Trước đó, ngày 17/4, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã tổ chức hội thảo về chủ đề này tại TP Hồ Chí Minh với sự tham gia của các đại biểu đến từ 23 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam.

Hội thảo đã nghe các tham luận đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau trong việc chọn Lễ phục Nhà nước như: Tiêu chí lựa chọn lễ phục ngoại giao cấp Nhà nước; Một số suy nghĩ về Lễ phục Nhà nước (nam và nữ) Việt Nam đương đại; Một vài suy nghĩ về Lễ phục dành cho nam giới; Bản sắc văn hóa trong lễ phục; Lễ phục quốc gia Việt Nam, thống nhất tiêu chí cụ thể cho Lễ phục Việt Nam...

Hội thảo cũng đã dành nhiều thời gian trao đổi về những tiêu chí xây dựng Lễ phục; Lễ phục Nhà nước qua các thời kỳ lịch sử; Lễ phục của các nước trên thế giới; yêu cầu cần có trong bản sắc văn hóa của Lễ phục Nhà nước; yêu cầu của Lễ phục đối với công tác đối ngoại cấp nhà nước...

Dù một số quan điểm còn khác nhau, nhưng đều thống nhất một số nội dung chính, như tiêu chí khái quát đẹp, đơn giản, thuận tiện, dễ sử dụng, phù hợp với điều kiện khí hậu và vóc dáng của người Việt Nam; kiểu dáng hiện đại, có kết hợp yếu tố của trang phục truyền thống Việt Nam (tránh lặp lại trang phục cổ); sử dụng chất liệu trong nước; màu sắc đặc trưng, tiêu biểu cho văn hóa Việt Nam.

Nhà nghiên cứu mỹ thuật, Nhà thực hành và dựng mẫu thời trang Ngô Kim Khôi (Việt kiều, hiện đang sống tại Paris, Pháp) cho biết: Tại Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 14 được tổ chức năm 2006 tại Hà Nội, trên truyền hình các nước trên thế giới, thiên hạ ngạc nhiên, thích thú nhìn thấy các nhà lãnh đạo "Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu - Thái Bình Dương" xuất hiện trong trang phục áo dài truyền thống Việt Nam. Tấm áo dài dành cho người phụ nữ Việt Nam đã bao nhiêu lần cải cách, thăng trầm biến đổi nhưng cho đến ngày nay, nó vẫn được sử dụng và dù ở chân trời nào, người ta cũng nhận ra rằng đó là áo dài Việt Nam.

Tuy nhiên, chúng ta nên cách tân lễ phục nam theo kiểu áo dài truyền thống và kỹ thuật áo veste... Ngoài ra, lễ phục cũng nên có Âu phục và Quốc phục, tùy theo trường hợp, hoàn cảnh để sử dụng cho hợp lý. Quốc phục nên dùng trong những dịp lễ văn hóa truyền thống, dịp đại hỷ của cá nhân, dòng tộc và trong những nghi thức ngoại giao văn hóa chính trị trên thế giới.

Theo Thạc sĩ Bùi Văn Tiếng, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Đà Nẵng: Trong quan hệ ngoại giao, nhất là ngoại giao nhà nước, thì việc ăn mặc, nói năng, đi đứng, chào hỏi cần phải được chăm chút hết sức cẩn thận vì đây là hình ảnh mặt tiền của đất nước, nếu sơ suất sẽ ảnh hưởng đến quốc thể. Bản sắc dân tộc cũng rất quan trọng, nhưng quan trọng hơn vẫn là quốc thể. Mặc một bộ lễ phục ngoại giao cấp nhà nước thể hiện rõ bản sắc dân tộc cũng rất cần, nhưng cần hơn là người mặc bộ lễ phục thấm đẫm bản sắc ấy phải bảo toàn được thể diện quốc gia, nếu không thì càng thấm đẫm bản sắc, càng gây tổn hại đến thanh danh của đất nước.

Cũng xin được nói thêm rằng quốc thể phải được xem là nguyên tắc tối thượng trong hoạt động ngoại giao, trong khi đó bản sắc dân tộc không hề nhất thành bất biến: Giống như trường hợp chữ Nho và chữ Quốc ngữ, cả áo dài khăn đóng lẫn veston đều là sản phẩm của quá trình tiếp biến văn hóa, qua thời gian, năm tháng đều đã gắn bó với thân thể, dáng người Việt Nam, đều thấm đẫm bản sắc dân tộc Việt Nam. Vấn đề chỉ còn nằm ở chỗ, chúng ta lựa chọn như thế nào để bộ lễ phục ngoại giao cấp Nhà nước có được một nền tảng thẩm mỹ - xã hội tương thích.