Lại nhớ Hoa mộc miên…

15/12/2008 11:10 GMT+7 | Văn hoá

(TT&VH) - Vào những năm đầu thập niên 60 thế kỷ trước, có thể nói không người Việt Nam yêu thích âm nhạc nào lại không biết bài hát Hoa mộc miên với những lời mở đầu: “Mộc Miên hoa ơi! Mỗi khi qua cầu biên giới, thấy hoa Mộc Miên nở, lòng những bồi hồi…”. Không mấy người để ý bài hát nói đến mối tình hữu nghị Việt - Trung mà chỉ thấy đề cập đến một loài hoa nở ở vùng biên giới với giai điệu nhẹ nhàng, rất trữ tình bay bổng.

Tôi khi ấy là một cậu thiếu niên giọng chưa vỡ, nhưng rất thích bài hát này mặc dù có những nốt cao không dễ vượt qua. Tên người nhạc sĩ sáng tác nên Hoa mộc miên lúc ấy không xa lạ gì với công chúng, bởi đã từng là tác giả của 1 số bài hát nổi tiếng từ trước đó: Sẽ về Thủ đô (1946), Ba Vì năm xưa, Gánh thóc về tự do (1948) Hàng dừa xanh (1959)…
 
Nhạc sĩ Huy Du

Đó là Huy Du (1926-2007) - một trong những nhạc sĩ lớn nhất của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam, có sự nghiệp sáng tác đồ sộ cả về số lượng và chất lượng, đã in đậm dấu ấn trong tâm khảm nhiều thế hệ công chúng, đặc biệt là bộ đội, có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống tinh thần người Việt Nam suốt nửa sau thế kỷ 20. Trong lịch sử âm nhạc hiện đại, vị thế tầm cỡ của ông có lẽ chỉ đứng sau mấy tên tuổi cựu trào đã là những cây cổ thụ được khẳng định từ lâu: Văn Cao, Lưu Hữu Phước, Đỗ Nhuận.

Huy Du đã vĩnh biệt công chúng yêu âm nhạc tròn một năm, hưởng thọ 82 tuổi. Trong ý nghĩ của tôi, ông không bao giờ già. Cứ nói chuyện nghệ thuật sáng tác, chuyện hội nhạc sĩ thì ông không bao giờ có thể dứt được. Nhớ lại trước ngày ông qua đời không lâu, tôi còn sang nhà ông chơi. Gặp nhau ông vẫn cười tít mắt, chuyện rôm rả mà rằng: “Họ phát hiện tớ ung thư đại tràng mấy năm nay rồi mà tớ cứ đợi mãi chẳng thấy gì. Hóa ra ông trời vẫn chưa cho tớ được thoát nợ đời cậu ạ. Đành tiếp tục sống thôi!”. Nói vậy nhưng giọng ông lại tếu táo, toát lên vẻ lạc quan khiến tôi thấy ấm lòng và tin rằng ông chưa thể ra đi như nhiều người dự đoán. Ấy thế mà vèo một cái, vài tháng trôi qua, bận mải theo dòng đời hối hả, tôi không có dịp sang thăm ông.

Được đào tạo chính quy ở Nhạc viện Bắc Kinh (Trung Quốc), lại đắm chìm trong thực tế đời sống, Huy Du tiêu biểu cho những nhạc sĩ học nhiều nhưng khi sáng tác lại thoát ra được những khuôn phép của lý thuyết. Tác phẩm của ông da dạng về phong cách, phóng túng về bút pháp, loại nào ra loại nấy, tất cả đều chững chạc chuẩn mực mà vẫn không kém phần thoáng đãng sinh động. Thật thú vị, tác giả của những bài ca khúc quần chúng có vẻ như rất dân dã, “đại trà” như Anh vẫn hành quân, Việt Nam ơi mùa xuân đến rồi lại đồng thời là người làm ra Tình em điệu đà, đắm đuối nhớ thương và Chợ chờ… lẳng lơ lúng liếng.
 
Và người nhạc sĩ tạo nên những bài hát đó lại là tác giả Việt Nam trên đường chúng ta đi bề thế hoành tráng. Lại nữa nhí nhảnh hồn nhiên với Nổi lửa lên em, và duyên dáng quyến rũ với Bạch Long Vĩ đảo quê hương đều là những ca khúc được ra đời từ cảm hứng gắn với những ngày tháng cam go khốc liệt nhất cuả chiến tranh. Đây thực sự là dấu tích hùng hồn của chủ nghĩa lãng mạn cách mạng mà nếu không lăn lộn trong cuộc chiến sẽ không thể có.

Thế là ông đã về với những danh nhân âm nhạc Việt Nam: Nguyễn Xuân Khoát, Văn Cao, Lưu Hữu Phước, Đỗ Nhuận, Hoàng Việt… Ông ra đi thanh thản bởi đã để lại một gia sản đồ sộ vô giá cho dân tộc. Chắc chắn những tác phẩm nổi tiếng của ông sẽ còn sống mãi theo thời gian như đã từng sống mãnh liệt bấy lâu nay.

Nhạc sĩ Nguyễn Đình San

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm