Học làm phim: Những điều không thấy

(TT&VH Cuối tuần) - Sau khóa học “rùm beng” trong giới truyền thông - 3 ngày với Dov Simens hồi tháng 7 năm ngoái, lặng lẽ hơn, nhưng đến nay đã có 3 khóa học làm phim đặc biệt ngắn ngày với các nhà làm phim hollywood được tổ chức ở TP.HCM, thu hút học viên không chỉ là những người đang làm việc trong lĩnh vực phim ảnh, mà còn cả những người ít liên quan. Bỏ qua thắc mắc liệu có làm được phim sau 3 ngày học, những câu chuyện bên lề các khóa học này rất đáng để suy ngẫm. 

Điện ảnh Việt Nam chỉ có bấy nhiêu 

Ý tưởng học làm phim trong 3 ngày vốn nảy sinh từ chương trình đào tạo “2 days film school” (học làm phim trong 2 ngày) đã có thương hiệu khắp thế giới của Dov Simens, một giảng viên điện ảnh được đánh giá cao ở Mỹ. Dov cũng là người “mở hàng” cho dự án mời thầy Hollywood về Việt Nam giảng dạy những khóa học ngắn hạn của Công ty House Of Wisdom (viết tắt là HOW) mà các thành viên là những người đã từng làm việc trong lĩnh vực phim. 

Không ít học viên là người nổi tiếng có mặt trong khóa học làm phim 3 ngày

Đã 3 khóa học được tổ chức, lượng học viên cao nhất vẫn thuộc về khóa đầu tiên với giảng viên Dov Si- mens, với số người tham gia là trên 200. Đây cũng là khóa học có mức học phí cao nhất, từ 140 - 275 USD, giá giảm dần cho những học viên là học sinh sinh viên với điều kiện kinh tế không dư dả. Chính Dov là người chủ trương cho việc giảm giá khi những người mời ông về nói với ông rằng Việt Nam có nhiều người đam mê làm phim nhưng không có nhiều tiền để đến học ông. Và vào giờ nghỉ trưa của buổi học đầu tiên, Dov đã hỏi những người mời ông về dạy rằng: “Gương mặt của điện ảnh Việt Nam chỉ có bằng này thôi à?”, sự “rất nhiều” trong câu nói của nhà tổ chức quá thấp so với tưởng tượng của ông về sự “rất nhiều” nói chung. 

Không chỉ thế, trong khóa học này có khá nhiều người được tham gia miễn phí, lại chính là một số nhà làm phim chuyên nghiệp, một số chuyên gia trong lĩnh vực truyền hình… - những người không thiếu tiền - và họ được miễn phí một phần cũng do đơn vị tổ chức muốn mời họ đến học vì lợi ích truyền thông. Vậy nhưng, ngay trong buổi học đầu tiên, hầu như những người nổi tiếng đã khiến cho Dov thắc mắc còn nhà tổ chức thì muối mặt bởi nếu không ngủ gật hoặc bỏ học giữa chừng thì họ ngồi trong lớp… chơi game trên điện thoại! Một nữ chuyên gia hàng đầu của ngành truyền hình trong nước ngồi ngay hàng ghế đầu và chơi game suốt với chiếc iPhone 4 đã khiến Dov tức giận nói với ban tổ chức khóa học: “Sao các bạn cứ đòi tôi bớt học phí vì học viên còn nghèo? Nghèo mà có iPhone 4 để chơi game à?”. Trong khi đó, một số người đẹp, hotgirl thì đóng tiền tham gia với một mục đích khác, rất thực tế: tìm cơ hội tiếp cận với người từ Hollywood chính hiệu. Và thay vì đến để học thì họ quần là áo lượt hở trước hở sau guốc cao lộp cộp và tận dụng mọi cơ hội để gây chú ý với thầy Dov! 

Trong khóa học thứ ba với đạo diễn - nhà quay phim Da- vid Worth cũng xuất hiện những người nổi tiếng. Đó là đạo diễn - diễn viên Công Ninh, diễn viên Trần Bảo Sơn, ca sĩ Lê Kiều Như, nhiếp ảnh gia Hải Đông… nhưng họ đều phải bỏ tiền túi ra để học và họ thật sự có nhu cầu học. Mặt khác, đơn vị tổ chức đã thực tế hơn, chỉ hỗ trợ cho những học viên nghèo hoặc những người có dự án tốt. 

Nhà tổ chức: hào hứng và… đuối

Như đã nói ở trên, mức giá dành cho khóa học đầu tiên cao nhất là 275 USD, thấp nhất là xấp xỉ 50% giá đó, 140 USD/ học viên. Nhưng trong thực tế, số người đóng đủ 275 USD rất ít. Ở khóa học thứ hai, học phí tương đương như khóa trước và hầu hết là mức giảm một nửa, nhiều suất học bổng đã được tặng cho các bạn trẻ ham học nhưng có điều kiện kinh tế khó khăn. Đến khóa học thứ ba, hầu hết học viên chỉ phải đóng 3 triệu cho 3 ngày học có kèm những suất ăn nhẹ giữa giờ. Một cộng đồng nhỏ đã được tạo dựng với các thành viên không bỏ sót bất kỳ khóa học nào. Một số học viên không đủ tiền theo học đã chủ động đến gặp nhà tổ chức trình bày dự án của mình và… xin học bổng. Một số khác đổi lấy suất học bằng “công lao động”, họ tham gia công tác dịch thuật, thiết kế banner quảng cáo, in ấn tài liệu cho khóa học… Những người làm nên khóa học này đương nhiên là vui và tự hào khi tạo dựng được một cộng đồng như vậy cho cuộc chơi của họ, nhưng chắc chắn họ sẽ chẳng vui khi cứ tổ chức là… lỗ vốn. 

Thử làm một bài toán nhỏ là sẽ thấy ngay điều này. Thù lao cho các thầy Hollywood nghe đâu là khoảng 3.000 USD/ ngày, tiền vé máy bay hạng thương gia, tiền phòng khách sạn 5 sao, rồi tiền thuê phòng học… tổng cộng cũng tròm trèm 15.000 USD. Và số tiền thực thu từ học viên của khóa 3 ước tính chỉ là xấp xỉ 230 triệu đồng. Sẽ chẳng có gì phải ngạc nhiên nếu HOW dừng cuộc chơi, nhất là khi, theo một nguồn tin, thì nửa già số thành viên của HOW không muốn tiếp tục chơi nữa nếu cứ đà lỗ vốn thế này. Tuy nhiên, trong tương lai gần, chuyện đó sẽ chưa xảy ra, bởi kế hoạch gần nhất của HOW là khóa học diễn xuất với giảng viên Peter Kelly vào tháng 8, còn tháng 10 là khóa học đạo diễn hình ảnh với Peter Stein. 

Quan chức điện ảnh: Người thích miễn phí, người thờ ơ 

Khóa học gây chú ý trong giới làm phim này cũng đến tai Hội Điện ảnh Việt Nam và có người thuộc Hội đã đích thân đến dự thính một buổi học. Một vị lãnh đạo cấp cao của Hội nghe nói sau đó đã đặt vấn đề với đại diện của HOW mang khóa học này ra Hà Nội dành riêng cho cán bộ, thành viên của Hội. Nhưng khi nói đến tiền (với mức chi phí bằng 1/5 tổng chi phí mà HOW bỏ ra cho giảng viên) thì vị quan chức kia đã “cười vui” rằng bao giờ HOW tổ chức ở TP.HCM thì bớt cho người của Hội 70% học phí nhé!.

Một trường hợp khác, trong khi diễn viên - đạo diễn Công Ninh, đồng thời là Trưởng khoa diễn viên Trường Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM, sau khi bỏ tiền túi ra học và thấy mình thu lượm được khá nhiều từ thầy Hollywood thì bà Phan Bích Hà, hiệu trưởng trường này, tỏ ra không mấy quan tâm. Bà không đưa ra nhận xét hay đánh giá gì về cách học làm phim kiểu này với lý do vì bà không tham dự. Tuy nhiên, khi phóng viên hỏi nếu khóa học này tiếp tục được tổ chức, bà có đến tham dự thử hay không thì bà cho biết sẽ chỉ tới nếu được thông báo hoặc mời!