Hà Nội đề xuất các mức hỗ trợ người dân có xe máy chạy xăng khi chuyển đổi sang xe điện

Sở Xây dựng Hà Nội đang lấy ý kiến các sở, ngành và đơn vị liên quan góp ý cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn thành phố.

Thiện Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành, địa phương về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường; trong đó, nêu một loạt giải pháp về bảo vệ môi trường trong lĩnh vực giao thông đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội, Sở Xây dựng Hà Nội đang lấy ý kiến các sở, ngành và đơn vị liên quan góp ý cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn thành phố. Dự thảo hiện đang được hoàn thiện để báo cáo UBND thành phố Hà Nội trình HĐND thành phố xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 9/2025.

Theo đó, một số chính sách nổi bật trong dự thảo Nghị quyết gồm hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho người dân có xe máy chạy xăng hoặc diesel (đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực) tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh (có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên). Mức hỗ trợ 3 triệu đồng/xe đối với cá nhân; 4 triệu đồng/xe đối với hộ cận nghèo; 5 triệu đồng/xe đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030.

Đồng thời, dự thảo Nghị quyết cũng nêu rõ hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3–5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm cho các đơn vị dịch vụ công ích; đơn vị vận tải hành khách (trừ xe buýt) và vận tải hàng hóa; doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ. Miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.

Dự thảo nghị quyết cũng đề xuất lộ trình thí điểm và mở rộng vùng cấm phương tiện cá nhân chạy xăng/diesel. Theo đó, thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026; cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028; hạn chế ô tô cá nhân dùng xăng/diesel trong Vành đai 2 từ ngày 1/1/2028; mở rộng ra Vành đai 3 từ ngày 1/1/2030.

Từ năm 2035 - 2050, hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh (bao gồm cả xe CNG, hybrid) theo từng cấp độ. Cụ thể, hạn chế trong Vành đai 1 từ năm 2035, trong Vành đai 2 từ năm 2040, trong Vành đai 3 từ năm 2045 và hạn chế toàn thành phố từ năm 2050. Hà Nội cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ sẽ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.

Nhằm bảo đảm thực hiện mục tiêu trên, UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026; tối thiểu 30% chỗ đỗ tại dự án mới phải có trụ sạc. Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu. Dự án bến xe, bãi đỗ có từ 30% chỗ đỗ gắn trụ sạc được hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng; 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu.

Thành phố Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch. Đáng chú ý, thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức PPP (đối tác công - tư). Các nhà đầu tư này sẽ được ưu tiên giao đất và hỗ trợ 100% tiền thuê đất tại các vị trí quy hoạch đến hết năm 2033. Thành phố cũng cam kết đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông, kỹ thuật để kết nối hiệu quả với các dự án trạm năng lượng sạch.

Trước đó, ngày 15/7, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, triển khai Luật Thủ đô, vào cuối năm 2024, thành phố Hà Nội đã ban hành nghị quyết quy định vùng phát thải thấp. Theo lộ trình, vào quý III/ 2025, thành phố Hà Nội sẽ chuẩn hóa hệ thống vùng phát thải thấp, theo đó, phải kiểm soát theo các vành đai 1, 2 và 3. Theo ông Dương Đức Tuấn, Vành đai 1 có quy mô hiện khoảng 31 km², dân số khoảng 600.000 người, do đó chắc chắn đây là một vùng phát thải thấp phải kiểm soát nghiêm ngặt. Sau đó, thành phố sẽ mở rộng ra vành đai 2 và 3, đồng bộ với Chỉ thị 20/CT-TTg.

Bên cạnh đó, các nguồn phát thải đều được kiểm soát chặt chẽ, kể cả sản xuất công nghiệp, ngay cả việc đốt rơm, rạ. Bên cạnh đó, vấn đề rác thải, vệ sinh môi trường, ô nhiễm môi trường từ những chất thải rắn độc hại, ô nhiễm các dòng sông, ao hồ cũng đều phải xử lý. Ông Dương Đức Tuấn cho biết thêm: “Phương tiện giao thông là nguồn phát thải gây ô nhiễm không khí từ 54 - 75%. Chúng tôi tính trung bình khoảng 60%. Phải có quy chuẩn, tiêu chuẩn kiểm soát xe cũ, rồi điều kiện phát thải theo từng ngưỡng".

Thêm vào đó, đề cập đến phương tiện giao thông cá nhân sử dụng xăng dầu, ông Dương Đức Tuấn nhấn mạnh, vấn đề này phải bảo đảm hết sức hài hòa giữa người dân, doanh nghiệp và nhà nước để vừa chuyển hóa phù hợp, vừa đảm báo tính khả thi trong triển khai. Theo đó, chắc chắn phải nghiên cứu một cơ chế chính sách để hỗ trợ chuyển đổi phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt với phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm Thủ đô.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn khẳng định: "Hà Nội cũng sẽ có những biện pháp về quản lý, có sự phối hợp của nhà nước, nhân dân và doanh nghiệp. Vì vậy cũng sẽ có những biện pháp để kêu gọi và tổ chức quản lý, triển khai cho tất cả doanh nghiệp cung ứng các phương tiện, đưa ra chế độ ưu đãi nhất để đổi các phương tiện, thậm chí hỗ trợ vào cả giá thành, các vấn đề liên quan tới sử dụng phương tiện đó tốt nhất".

Có thể khẳng định, tình trạng ô nhiễm môi trường với Thủ đô Hà Nội hiện nay trở nên hết sức cấp bách. Vì một môi trường sống xanh sạch, đồng thời để nâng cao chất lượng môi trường sống, đặc biệt là sức khỏe của người dân, chúng ta phải chung sức, đồng lòng, đồng tâm, hiệp lực để triển khai. Đặc biệt, với sự triển khai đồng bộ các biện pháp của Hà Nội và sự đồng lòng của người dân, doanh nghiệp, Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ sẽ sớm đi vào cuộc sống, hiện thực hóa khát vọng Hà Nội - Văn minh, Hiện đại, xanh, sạch, đẹp.