Góc Anh Ngọc: 'Sự kết thúc của World Cup'

Đó là bình luận của Football Supporters Europe, một tổ chức đại diện cho quyền lợi của cổ động viên ở châu Âu, sau khi kế hoạch tổ chức World Cup 2030 của FIFA ở 3 châu lục Nam Mỹ, châu Âu và châu Phi được công bố hôm 4/10.

Trên nền tảng X, trước đây là Twitter, tổ chức này viết rằng, "FIFA tiếp tục quá trình huỷ hoại giải vô địch bóng đá lớn nhất thế giới". Carbon Market Watch, một tổ chức bảo vệ môi trường, chỉ trích FIFA rằng, việc tổ chức World Cup 2030 ở 6 quốc gia trên 3 châu lục là một "công thức dẫn đến thảm hoạ" về môi trường, khi điều đó đồng nghĩa với sự di chuyển bằng máy bay và các phương tiện giao thông khác sẽ tăng lên đáng kể trong thời gian đó. Đó là điều hoàn toàn đi ngược lại những cam kết về bảo vệ môi trường của chính FIFA, trong thời điểm thế giới đang lo ngại về các tác động của biến đổi khí hậu.

Chắc chắn sẽ có rất nhiều những ý kiến khác nhau về một World Cup như thế, nhưng chẳng cần phải đợi đến năm 2030, các fan bóng đá cũng như các phóng viên thể thao trực tiếp làm việc tại các World Cup đã cảm thấy hoảng hồn trước viễn cảnh phải di chuyển những quãng đường xa kinh khủng ở World Cup 2026, khi giải đấu được tổ chức ở ba quốc gia vốn không nhỏ chút nào là Canada, Mỹ và Mexico. Đúng là từ hơn 20 năm nay, mô hình World Cup tổ chức ở 2 quốc gia đã là mốt, đáp ứng với sự mở rộng số đội bóng dự giải, nhưng lên tới 3 quốc gia khổng lồ như 2026 là điều khó tưởng tượng nổi với nhiều người, và lên tới 6 quốc gia ở 3 châu lục và trải dài trên nhiều múi giờ có thể được coi là một sự điên rồ không giới hạn.

Sự kết hợp giữa ý tưởng phải có trận đấu ở Uruguay nhân kỷ niệm tròn một thế kỷ World Cup được tổ chức chính ở nơi đây với các trận đấu ở Morocco, tận Bắc Phi, cách đó hàng nghìn km, đơn giản chỉ để làm thoả mãn khao khát được đăng cai của quốc gia đang lên này, là một điều khá kì quặc. Đó là chưa nói đến việc World Cup nâng số đội tham dự lên 48 đã là một điều khiến nhiều nhà bình luận cho rằng, World Cup đang mất đi những nét đặc sắc và độc đáo của nó. Thành công về mặt tài chính của các World Cup gần nhất và cuộc cạnh tranh với UEFA đang khiến FIFA tạo ra những giải đấu khổng lồ và quy mô quá mức đang tạo ra những sự phẫn nộ vì rất nhiều lí do có thể hiểu được: Bóng đá đang bán mình cho lợi nhuận và bỏ quên quyền lợi của người hâm mộ. Mọi thứ đều có giới hạn chịu đựng.

Lấy một ví dụ về sự chênh lệch múi giờ: Các trận đấu ở Montevideo (Uruguay) và Buenos Aires (Argnentina) chậm hơn 4 tiếng so với Lisbon (Bồ Đào Nha), 5 tiếng với Madrid (Tây Ban Nha) và 10 tiếng so với Hà Nội. Chưa hết, nếu giải diễn ra vào tháng 6 như thường lệ thì lúc đó đang là mùa Hè nóng bỏng ở Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, mùa Hè cực nóng ở Morocco và cùng lúc là mùa Đông ở Uruguay, Argentina và Paraguay. 6 đội tuyển sẽ đá 3 trận đầu tiên ở Uruguay, Argentina và Paraguay sẽ có một lợi thế đáng kể (và như thế là bất công) so với các đội khác đá ở Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Morocco do ở Nam Mỹ lúc đó mát hơn, là mùa Đông. Còn nữa, World Cup chắc chắn sẽ làm bùng nổ giá vé máy bay do nhu cầu đi lại, giá phòng khách sạn cũng tăng đáng kể.

Sự mở rộng của các giải World Cup và EURO về quy mô tổ chức, số đội tuyển tham gia, thậm chí về số lượng nước đăng cai chính là sản phẩm từ cuộc đua giữa FIFA và UEFA vì lợi nhuận từ bóng đá, dẫn đến một lịch thi đấu bóng đá chật cứng và cực kì ngột ngạt trong những năm qua và những năm tới đây nữa. Club World Cup sẽ đá như World Cup của đội tuyển vào năm 2025 trong khi Champions League cũng đá theo thể thức mới từ mùa bóng 2024-25. Sự mở rộng ấy liệu đã đi đến giới hạn tận cùng hay họ còn muốn mở rộng hơn nữa chưa ai biết, nhưng hầu như chắc chắn là việc quay lại với mô hình ít đội hơn của các kỳ World Cup trước kia là không thể.

Một thời lãng mạn của World Cup đã qua và có thể không trở lại nữa.