EURO 2024: Sự trỗi dậy của thế hệ GenZ

Ngay từ những vòng đấu đầu tiên, EURO 2024 đã chứng kiến màn trình diễn ấn tượng của những cái tên trẻ tuổi như Jamal Musiala, Jude Bellingham và Lamine Yamal…

Thế hệ mới của bóng đá xuất hiện

Phần lớn các cầu thủ thi đấu nổi bật tại EURO 2024 đều có tuổi đời trẻ và vẫn đủ điều kiện tham dự giải U21 trở xuống. Musiala, 21 tuổi, hiện là ứng viên nặng ký cho danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất giải. Đối thủ cạnh tranh chính của Musiala - Jude Bellingham - mới chỉ 20 tuổi. Đồng đội của Musiala, Florian Wirtz, mới 21 tuổi. Cầu thủ ghi bàn thắng đẹp nhất giải đấu, Arda Guler của Thổ Nhĩ Kỳ, mới 19 tuổi. Lamine Yamal của Tây Ban Nha trở thành cầu thủ trẻ nhất tham dự EURO ở tuổi 16, và đã thi đấu thăng hoa cùng Nico Williams, 21 tuổi, mang đến cho Tây Ban Nha một sức mạnh tấn công mới.

Tất nhiên, thời đại nào cũng có những tài năng trẻ. Như Wayne Rooney và Cristiano Ronaldo 20 năm về trước. Nhưng số lượng cầu thủ trẻ đang ra sân chính thức tại EURO 2024 cho thấy một thế hệ mới đang bước lên. Những cầu thủ trẻ này không chỉ đột ngột nắm bắt cơ hội, theo cách mà mọi người kỳ vọng nhưng không mong đợi. Họ đã chơi như thể đây là đẳng cấp của họ, bởi vì nó thực sự là như vậy.

Lý do trực tiếp nhất dẫn đến điều này chính là chiến thuật pressing đang thống trị bóng đá hiện đại. Cầu thủ trẻ đơn giản là có nhiều năng lượng hơn cho lối chơi này, nhưng đằng sau suy nghĩ này còn có nhiều yếu tố khoa học khác.

Một báo cáo thú vị từ The Times tiết lộ rằng đội ngũ của tuyển Anh đã nói với các cầu thủ rằng khoảng cách trung bình để pressing một hậu vệ là 8 mét, nhưng mét cuối cùng mới là quan trọng nhất. Trong khi Harry Kane gặp khó khăn ở thời điểm đó, phân tích cho thấy các cầu thủ trẻ có nền tảng thể lực tốt hơn nhiều cho lối chơi này.

Đó cũng là điều mà Real Madrid đã nhận ra từ lâu và thực hiện xuất sắc. Nó cũng là điều mà các huấn luyện viên như Luciano Spalletti muốn nói đến khi họ nhắc về "cường độ". "Cường độ" không còn chỉ là về nhịp độ. Nó liên quan đến thời gian phản ứng và tốc độ, đảm bảo không có khoảng trống nào.

Đây chính là những gì mà hệ thống học viện hiện đại mang lại. Những cầu thủ như Musiala và Bellingham là sản phẩm trực tiếp của hệ thống đó, không chỉ về mặt kỹ thuật. Đây là cách bóng đá đã phát triển, với việc Pep Guardiola tái diễn lối chơi pressing và dần dần tạo ra một môn thể thao phức tạp hơn nhiều.

Thế hệ này có thể chơi bóng lâu dài?

Tuy giải đấu đang chứng kiến sự bùng nổ của các tài năng trẻ, nhưng điều trớ trêu là độ tuổi trung bình của các cầu thủ tính đến thời điểm hiện tại là 27,9. Con số này trẻ hơn gần 1 năm so với EURO 2020 nhưng lại bằng EURO 2016, và nhìn chung vẫn là khá cao.

Có một lời giải thích rõ ràng cho điều này, và nó thực sự nhấn mạnh vấn đề. Nhiều cầu thủ lớn tuổi hiện nay được hưởng lợi từ sự khởi đầu của kỷ nguyên học viện bóng đá, cùng với khoa học thể thao tiên tiến hơn rất nhiều. Do đó, Luka Modric và Cristiano Ronaldo có thể thi đấu đỉnh cao lâu hơn so với các tiêu chuẩn trước đây, và điều này kéo độ tuổi trung bình cao lên.

Câu hỏi đặt ra từ đó là liệu thế hệ này có thể thi đấu lâu dài như Modric, thậm chí là Kroos ở tuổi 34 hay không? Liệu họ có được mong đợi hoặc muốn thi đấu lâu đến vậy, khi mà luôn có một đội ngũ cầu thủ trẻ tài năng sẵn sàng thay thế?

Bất chấp những so sánh với môn F1 hoặc bóng bầu dục, một số người trong giới bóng đá đã chỉ ra ví dụ của Tour de France. Những nhà vô địch ngày càng trẻ hơn, được đào tạo bài bản trong các giáo án chuyên nghiệp để sẵn sàng thi đấu ở tuổi 17. Khái niệm "tay đua phát triển" đang dần biến mất. Bóng đá học viện cũng tương tự như vậy.

Các cầu thủ sẽ có nhiều thời gian thi đấu hơn ở độ tuổi trẻ hơn rất nhiều, đồng thời cũng phải gánh vác nhiều trách nhiệm hơn. Họ hoàn toàn nhận thức được rằng họ không đến đây để vui chơi, bất kể HLV cố gắng giải tỏa tâm lý cho họ như thế nào. 

  Trung Phạm