Dưới góc nhìn tâm lý học: Pep Guardiola tự cào mặt, làm đau chính mình và dấu hiệu của sự bất lực

HLV Manchester City, Pep Guardiola, đã khiến người hâm mộ và giới truyền thông bất ngờ khi xuất hiện với những vết xước trên mũi mặt và đầu sau trận hòa Feyenoord tại Champions League.

Nỗi lo từ việc Pep Guardiola tự cào mặt, làm đau chính mình

Man City tiếp tục chuỗi trận không thắng khi đối đầu với Feyenoord. Dù đã dẫn trước 3-0 và tưởng chừng nắm chắc chiến thắng, đội bóng của Guardiola bất ngờ sụp đổ trong 15 phút cuối trận, để đội bóng Hà Lan gỡ hòa đầy khó tin.

Sau trận đấu, Guardiola xuất hiện tại buổi họp báo với một vết cắt trên mũi và nhiều vết đỏ trên đầu. Đến cuối họp báo, khi các phóng viên hỏi về những vết thương này, ông trả lời: "Là vì ngón tay, móng tay đấy. Vì tôi muốn tự làm đau chính mình".

Xem lại băng ghi hình trận đấu, nhiều lần Guardiola ôm đầu giày vò, ngồi sụp xuống bên đường piste khi các cầu thủ mắc lỗi, nhất là trong những phút cuối. Guardiola có lẽ không tin nổi Man City dẫn tới 3-0 đến phút 75 nhưng rồi vẫn để đối phương cầm hòa. Thất vọng là điều đương nhiên, song tự làm đau chính mình như Guardiola là dấu hiệu khiến người hâm mộ không khỏi lo lắng. "Ông ấy ngày càng kỳ dị", phóng viên John Brewin của tờ Guardian (Anh) bình luận.

Tháng 1/2024, huấn luyện viên Juergen Klopp thông báo sẽ rời Liverpool vào cuối mùa bởi ông cảm thấy "cạn kiệt năng lượng". Đó là minh chứng rõ ràng, thừa nhận cho sự mệt mỏi, áp lực mà công việc huấn luyện viên đem lại. Một tháng sau tuyên bố của Klopp, Roy Hodgson rời Crystal Palace sau sự cố bị ngất trên sân tập. Mặc dù tình trạng sức khỏe của HLV 76 tuổi không phải là lý do khiến câu lạc bộ chấm dứt hợp đồng của ông sớm ba tháng, sự việc vẫn gây ra lo ngại lớn đối với cầu thủ và nhân viên.

Tình trạng này không chỉ xảy ra tại Premier League. Cũng trong tháng Klopp đưa ra thông báo, Xavi tuyên bố sẽ kết thúc vai trò HLV tại Barcelona vào cuối mùa giải, gọi công việc là "tàn nhẫn". "Nó làm bạn kiệt sức", Xavi nói. "Ở Barcelona, bạn luôn cảm thấy mình không được đánh giá cao và bị đối xử tệ. Từ góc độ sức khỏe tinh thần, công việc này thực sự khó khăn"…

Nếu cần bằng chứng về tác động của công việc huấn luyện viên bóng đá tới sức khỏe thể chất và tinh thần, hãy so sánh hình ảnh của họ vào ngày đầu tiên nhận việc- với những bức ảnh tạo dáng trên sân cỏ cầm áo đấu, buổi họp báo đầy nụ cười- với những hình ảnh vào ngày cuối cùng của họ. Dù quá trình lão hóa tự nhiên cũng góp phần, những thay đổi về diện mạo thường vượt xa số năm thực tế đã trôi qua.

Richie Wellens, huấn luyện viên của câu lạc bộ Leyton Orient ở League One mùa này, nói với The Athletic: "Nghe có vẻ điên rồ, nhưng giờ tôi không thể để râu được nữa. Tôi chỉ có ria xung quanh miệng, giống như một bộ râu dê. Nó không mọc ở hai bên má nữa. Và điều đó xảy ra trong bốn năm qua. Tôi cũng bị rụng tóc trên đỉnh đầu và tăng cân, do thường xuyên ăn tại các trạm dừng chân trên đường cao tốc. Tôi luôn di chuyển, đến sân tập, xem các trận đấu vào buổi tối- rất hiếm khi tôi ngồi xuống và có một bữa ăn nấu tại nhà tử tế."

Wellens bắt đầu sự nghiệp huấn luyện viên vào tháng 9 năm 2017, khi mới 37 tuổi. Sau khi dẫn dắt đội bóng Oldham Athletic trong chuỗi năm trận bất bại với tư cách HLV tạm quyền, ông chính thức nhận vị trí này. Giờ đây, ở tuổi 44, Wellens nhận thức rõ rằng căng thẳng trong công việc đang ảnh hưởng đến mình không chỉ qua gương soi. "Tôi nghiến răng rất nhiều vào ban đêm", ông nói. "Và đôi khi tôi thức dậy vào buổi sáng với nướu bị chảy máu. Tôi nghĩ điều đó là do căng thẳng."

Khi Wellens nói lên những điều này, các huấn luyện viên khác rất dễ đồng cảm. Cầu thủ Stoke City từng nhận ra rằng huấn luyện viên cũ của họ, Nathan Jones, thường cắn móng tay đến mức chảy máu và phải dán băng.

Tuy nhiên, những tác động không chỉ dừng lại ở thể chất. "Bạn hỏi bất kỳ huấn luyện viên nào, ở một số thời điểm họ đều sẽ trải qua hiện tượng 'sương mù não'," Wellens chia sẻ. "Họ sẽ có lúc nhìn màn hình máy tính, xem đối thủ, nhưng không tiếp nhận được bất kỳ thông tin nào. Hoặc họ có thể ngồi ở bàn ăn gia đình, nhưng thực sự tâm trí họ không có mặt ở đó". Đó là điều thực sự đáng lo ngại.

Chỉ vài ngày sau quyết định từ chức của Klopp, Pep Guardiola thực hiện cuộc phỏng vấn chia sẻ cách đối phó với áp lực trong nhiều năm dẫn dắt Man City- đội bóng cạnh tranh ở cấp độ cao nhất của bóng đá Anh. Guardiola lúc đó đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghỉ ngơi cũng như sự hỗ trợ của đội ngũ trợ lý.

"Tôi cố gắng. Tôi có đội ngũ nhân viên tuyệt vời hỗ trợ mình và đảm nhận những công việc mà đôi khi tôi cảm thấy mệt mỏi sau nhiều năm làm việc. Tôi giờ đây là một huấn luyện viên chất lượng hơn – tôi chọn thời điểm để làm việc và thời điểm để nghỉ ngơi tốt hơn. Thắng các trận đấu giúp bạn duy trì năng lượng; khi bạn thua, bạn cảm thấy mệt mỏi hơn nhiều. Năng lượng không phải là thứ có thể bật lên hay tắt đi dễ dàng. Bạn phải tái tạo và nạp lại năng lượng mỗi ngày. Tôi có thể ngồi trên sofa, xem TV và không nghĩ đến bóng đá, điều đó giúp ích rất nhiều".

Thử thách tiếp theo của Man City sẽ không hề dễ dàng khi họ phải đối đầu với đội đầu bảng Liverpool tại Anfield vào cuối tuần này. Nếu để thua Liverpool, Man City có nguy cơ bị đối thủ bỏ xa tới 11 điểm trong cuộc đua vô địch Premier League. Guardiola nhấn mạnh quyết tâm đưa đội bóng trở lại quỹ đạo trước chuyến đi đến Merseyside. "Chúng tôi phải làm, đó là công việc của tôi. Chúng tôi đã chơi tốt nhưng cần hoàn thiện hơn và không thể kiểm soát được những phút cuối". Song, để làm được điều đó, Guardiola trước tiên phải giải quyết vấn đề của chính mình, học cách cân bằng để vượt qua áp lực.