Gần 1 năm qua, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đầu tư (tháng 6/2007), Dự án xây dựng Khu liên hợp gang thép Cao Bằng liên tục bị "mắc" vì giải phóng mặt bằng (GPMB) khiến cho việc khởi công xây dựng Khu liên hợp bị đình hoãn nhiều lần...
Đây là dự án đầu tư lớn nhất vào Cao Bằng kể từ trước đến nay với tổng vốn đầu tư trên 1.600 tỷ đồng do Công ty cổ phần gang thép Cao Bằng (Tổng công ty khoáng sản Việt Nam - TKV) làm chủ đầu tư. Đến nay, trong số 107 hộ tại thôn Khuổi Sảo, xã Chu Trinh (huyện Hoà An) thuộc diện phải di dời để lấy mặt bằng xây dựng Khu liên hợp gang thép Cao Bằng chỉ còn duy nhất gia đình ông Lương Văn Phương không chịu nhận tiền đền bù, giao mặt bằng cho nhà đầu tư triển khai dự án.
Mặc dù Hội đồng đền bù GPMB của huyện và chủ đầu tư nhiều lần mời lên nhận tiền đền bù với mức đền bù hợp lý nhất nhưng ông Phương vẫn kiên quyết không nhận. Ông không lấy tiền đền bù (khoảng 68 triệu đồng) mà yêu cầu chủ đầu tư, Hội đồng đền bù GPMB phải đền cho ông bằng đất sản xuất ở nơi khác dù 1.300m2 đất bị giải toả của gia đình ông chủ yếu là đất nương rẫy. Chính đòi hỏi vô lý này khiến cho công tác san ủi mặt bằng xây dựng Khu liên hợp gặp không ít khó khăn, tạo tiền lệ xấu trong việc thu hồi đất GPMB phục vụ việc triển khai các dự án đầu tư trên địa bàn. Hiện trong tổng số gần 80 ha mặt bằng xây dựng Khu liên hợp, diện tích hoàn thành san ủi mới chỉ đạt khoảng 20%...
Điều đáng nói là yêu cầu đền bù "độc nhất vô nhị" của ông Phương đã được biết đến từ lâu nhưng Hội đồng đền bù GPMB huyện Hoà An đã không có biện pháp xử lý dứt điểm. Đại diện của huyện cho rằng việc cưỡng chế để lấy mặt bằng không thể thực hiện do Hội đồng đền bù GPMB không đủ thẩm quyền mà do tỉnh quyết định. Sự không kiên quyết của huyện càng khiến cho ông Phương quyết tâm "cố thủ" giữ lấy phần đất trong khu vực thu hồi, giải toả.
Giám đốc Công ty cổ phần gang thép Cao Bằng, Hà Văn Hơn, cho biết: Do yêu cầu tiến độ dự án, kể cả khi chưa hoàn tất công tác GPMB doanh nghiệp vẫn phải tiến hành san ủi mặt bằng để xây dựng hạ tầng Khu liên hợp. Công ty đang phấn đấu cuối tháng 8/2008 sẽ khởi công xây dựng và hoàn thành toàn bộ Khu liên hợp gang thép vào cuối năm 2009. Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ xây dựng, doanh nghiệp rất cần chính quyền các cấp giúp đỡ giải quyết dứt điểm việc GPMB như cam kết của tỉnh khi thực hiện chính sách kêu gọi, thu hút đầu tư.
Được biết, tổng kinh phí đền bù GPMB xây dựng Khu liên hợp gang thép Cao Bằng lên tới hơn 20 tỷ đồng.
Hoàng Thảo Nguyên