Đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Chá Mùn

11/10/2025 17:12 GMT+7 | Văn hoá

Ngày 11/10, UBND xã Yên Thắng đã tổ chức Lễ đón nhận quyết định của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận Lễ hội Chá Mùn là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia - thuộc loại hình lễ hội truyền thống, tập quán xã hội và tín ngưỡng.

Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng đã trao Chứng nhận công nhận Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Chá Mùn cho lãnh đạo và nhân dân xã Yên Thắng.

Ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ghi nhận và đánh giá cao tinh thần giữ gìn, trao truyền và phát huy kho tàng di sản văn hóa phong phú của bà con dân tộc Thái. Việc Lễ hội Chá Mùn được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vinh dự tự hào của không chỉ với người Thái, mà còn là của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh. Lễ hội Chá Mùn được gìn giữ qua nhiều thế hệ, trở thành biểu tượng văn hóa, niềm tự hào và cội nguồn tinh thần của cộng đồng người Thái ở xã Yên Thắng. Đây là 1 trong 28 di sản văn hóa phi vật thể của Thanh Hóa đã được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Chá Mùn - Ảnh 1.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đầu Thanh Tùng trao Chứng nhận công nhận Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội Chá Mùn cho lãnh đạo và nhân dân xã Yên Thắng. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Ông Đầu Thanh Tùng đề nghị, thời gian tới, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch hướng dẫn, hỗ trợ UBND xã Yên Thắng thực hiện việc kiểm kê, bảo vệ, phục hồi và tổ chức thực hành Lễ hội Chá Mùn đúng quy định. Việc xây dựng Đề án “Bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội Chá Mùn giai đoạn 2025 -2030” trong đó phải phát huy vai trò chủ thể của người dân, nghệ nhân, già làng, người có uy tín trong cộng đồng; khuyến khích thế hệ trẻ học tập, kế thừa, thực hành và sáng tạo, để di sản được tiếp nối tự nhiên và bền vững…

Lễ hội Chá Mùn là một trong những lễ hội tín ngưỡng dân gian đặc sắc, tiêu biểu nhất của cộng đồng dân tộc người Thái đen ở xã Yên Thắng (thuộc huyện Lang Chánh cũ), được tổ chức vào tháng 9, tháng 10 âm lịch hàng năm.

Đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Chá Mùn - Ảnh 2.

Sau phần lễ trang nghiêm là phần hội rộn ràng, nơi người dân cùng nhau múa xoè, hát khắp, kể chuyện về mo Mùn và Pó Then. Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Theo truyền thuyết, từ xa xưa con người ở Mường Lúm, thường xuyên bị dịch bệnh, ốm đau, không có thuốc cứu chữa. Để cứu giúp dân làng, đồng bào dân tộc Thái đen đã cử người lên Mường Trời cầu cứu. Pó Then - người cai quản Mường Trời, có đầy đủ tài năng tạo ra đất, nước và muôn loài, trong đó có loài người. Lời kêu cứu của người Mường Lúm đã làm Pó

Then động lòng thương xót và ra lệnh mở cổng trời cho quân lính, thần y xuống trần gian chữa bệnh cứu người. Sau khi được Pó Then cứu sống, tổ tông người Thái đen đã cử mo Mùn lên Mường trời tạ ơn và xin học bí quyết chữa bệnh.

Nghi lễ chính của Lễ hội Chá Mùn bao gồm các phần: Mời Pó Then và linh hồn các thầy mo Mùn quá cố về dự lễ; gọi vía người bệnh; đón khách và thần linh cai quản địa phương; tổ chức các trò chơi, múa hát, diễn xướng dân gian. Lễ vật cúng gồm 31 mâm cỗ, trong đó có một mâm chính đặt ở gian giữa, 30 mâm phụ gồm xôi, thịt gà, thịt lợn, cá nướng, rượu, cùng các loại hoa quả, mía, khoai, chuối... Tất cả được bày biện trang trọng, thể hiện lòng thành kính với thần linh và tổ tiên.

Sau phần lễ trang nghiêm là phần hội rộn ràng, nơi người dân cùng nhau múa xòe, hát khắp, kể chuyện về mo Mùn và Pó Then, tạo nên không khí thiêng liêng nhưng đầm ấm, gắn kết cộng đồng. Khi lễ kết thúc, mo chủ làm nghi lễ tiễn Pó Then, tiễn các linh hồn về lại Mường Trời, khép lại một mùa lễ hội an lành, hẹn gặp nhau vào năm sau.

Hoa Mai/TTXVN

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm