Độc tố colibactin - Thủ phạm gây ung thư đại trực tràng

26/04/2025 07:03 GMT+7 | Đời sống

Ung thư đại trực tràng từ lâu được coi là căn bệnh của tuổi già. Tuy nhiên, 20 năm qua, tỷ lệ mắc bệnh ở người dưới 50 tuổi đã tăng gấp đôi sau mỗi thập niên tại ít nhất 27 quốc gia. 

Để tìm lời giải cho hiện tượng đáng báo động này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích bộ gene của 981 khối u ung thư đại trực tràng từ các bệnh nhân ở 11 quốc gia với độ tuổi khởi phát bệnh khác nhau.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature cho thấy những đột biến ADN – dấu ấn đặc trưng do colibactin, một độc tố do vi khuẩn E. coli sản sinh trong ruột – xuất hiện nhiều gấp 3,3 lần ở bệnh nhân phát hiện bệnh trước tuổi 40 so với nhóm trên 70 tuổi. Đặc biệt, các mô hình đột biến này thường gặp ở những quốc gia có tỷ lệ ung thư khởi phát sớm ở mức cao.

Độc tố colibactin - Thủ phạm gây ung thư đại trực tràng - Ảnh 1.

Chế độ ăn ít carbohydrate có thể kích hoạt một chủng vi khuẩn E. coli sản sinh ra hợp chất colibactin gây tổn thương ADN, thúc đẩy sự phát triển của các polyp trong ruột kết, từ đó dẫn đến ung thư đại tràng. Nguồn: Internet

Theo nhóm nghiên cứu, các dấu ấn di truyền này dường như hình thành khi trẻ em tiếp xúc với colibactin trước tuổi lên 10. Nhà khoa học Ludmil Alexandrov thuộc Đại học California San Diego nhận định: "Nếu một người nhiễm các đột biến này khi mới 10 tuổi, họ có thể mắc ung thư đại trực tràng sớm hơn hàng chục năm: ở tuổi 40 thay vì 60".

Không phải mọi yếu tố môi trường đều để lại dấu vết trong bộ gene con người, nhưng colibactin thì có. Theo ông Alexandrov, dấu vết đó có liên hệ mạnh mẽ với ung thư đại trực tràng ở người trẻ.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy các yếu tố môi trường tại địa phương cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Nâng cao nhận thức về ung thư đại trực tràng

Thanh Phương/TTXVN

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm