(Bài dự thi) - Tôi lớn lên ở vùng trung du Việt Bắc thời kháng chiến chống Pháp. Suốt cả tuổi thơ chưa bao giờ biết đến hai chữ Trung Thu. Chỉ được mẹ bảo cho biết một năm có ngày Rằm tháng Tám gọi là Trung Thu.
Mùa Trung Thu có hồng có thị, có bưởi có na sắm từ vườn nhà. Sau này về nơi phố phường thấy trẻ đón Trung Thu có đèn ông sao, đèn tôm cua cá phất bằng giấy ngũ sắc, rồi cả cây đèn ông sư thắp nến đẩy trên mặt đất. Cũng chẳng hiểu sao người ta gọi cây đèn xoay tít dưới ánh nến phập phù là đèn ông sư. Chỉ khi thấy cái mũ của Đại sư trong ngày lễ chùa múa Lục cúng mới biết lai lịch của tên gọi ấy.
Nhưng có một cây đèn tôi chưa từng được nhìn thấy mà chỉ được nghe bố mẹ kể về nó đặc biệt ấn tượng, đó là đèn kéo quân. Đèn kéo quân được dùng để chơi trong ngày Tết, rằm Trung Thu và những tháng ngày hội hè.
Ngày xưa không có điện đóm gì. Khi đĩa dầu lạc trong cây đèn thắp bấc được đốt lên, hơi nóng bốc làm xoay chong chóng ở nóc đèn thì vách đèn hiện lên cảnh voi chiến ngựa chiến, những ông tướng cầm gươm kéo theo đoàn quân chạy vòng tròn lúc đen nhức lúc xa mờ. Trong ánh sáng lu mu tha hồ mà tưởng tượng. Đó là trò chiếu bóng sơ khai của đất Việt quê mình.
Đèn kéo quân
Chơi đèn kéo quân không chỉ là thú chơi của trẻ con. Người lớn chơi đèn là chính. Trò ấy giống như trò chơi diều. Cánh diều của trẻ con rộng vài gang tay, cánh diều của người lớn thì to dài hàng mét có sáo đơn sáo đôi. Dây diều của trẻ con là sợi chỉ, dây diều của người lớn gót bằng cật tre ngâm, dẻo to gần như sơi bún. Đèn kéo quân cũng vậy. Cây đèn phất chơi cho trẻ đơn sơ, nhưng đèn của người lớn vừa to vừa cầu kỳ, diêm dúa, trang trí các tua ngũ sắc vành ngoài.
Có đèn một tầng, có đèn nhiều tầng, ngoài voi ngựa lính chiến còn có các con giống gắn vào, chạy mải miết theo vòng xoay rất vui mắt. Bố tôi kể đèn to nhất còn gọi là đèn bệ. Làm cây đèn bệ có cái to gần bằng sập gụ, mất hàng tháng trời với thợ khéo tay. Chỉ những đại gia, những quan châu, quan huyện mới có tiền thuê làm những chiếc đèn ấy để đặt tại gian chính trong nhà. Mặt ngoài của đèn phất bằng lụa trắng để hình quân binh tướng, voi ngựa hiện lên lung linh. Bố bảo khi đèn đủ sức nóng cho chong chóng xoay đều, đoàn quân lao nhanh như xung trận, tưởng như nghe thấy tiếng voi gầm ngựa hí rung chuyển đất trời. Đó là hình ảnh chiến trận xưa vọng về. Cây đèn nhắc lại những cuộc chinh chiến miên man để giữ đất giữ nước trong lịch sử dài của dân tộc ta với phong kiến Bắc triều. Thì ra trong trò chơi dân ta cũng không quên được chuyện giặc giã.
Đèn kéo quân là sáng tạo khá độc đáo của người Việt, nó gần gũi với người dân quê trong cảm nhận về đời sống xã hội, khác hẳn với cây đèn lồng vương giả trong khuê phòng, chốn ăn chơi của phong kiến Trung Hoa du nhập vào ta.
Lâu nay đèn lồng từ Hội An ra, từ biên giới phía Bắc về tràn lan, người ta lạm dụng những thứ đèn lồng ấy. Cây đèn kéo quân độc nhất vô nhị đặc sắc lại bị bỏ quên. Tôi nghĩ rằng từ bây giờ Hà Nội nên phát động một cuộc thi làm đèn kéo quân, kể cả đèn bệ, để những nghệ nhân cuối cùng của cả nước có dịp trở lại trổ tài với cái nghề gần thất truyền này, để sang năm vào dịp Đại lễ nghìn năm Thăng Long có một cuôc trưng bày đèn kéo quân các cỡ ở khắp các nơi trong năm cửa ô thì ấn tượng biết bao. Chiếc đèn kéo quân có hồn Việt chứa chất trong đó.
Tôi chưa từng trông thấy đèn kéo quân, kể cả đèn bệ. Tất cả câu chuyện này nằm trong kí ức của tôi do bố mẹ kể lại. Cây đèn kéo quân rất đáng được phục hưng, nhất là trong dịp Đại lễ ngàn năm Thăng Long.
"Chúc mừng sinh nhật, Leo Messi! Hẹn gặp lại vào Chủ nhật", Paris Saint-Germain (PSG) gửi lời chúc mừng sinh nhật 38 tuổi của siêu sao người Argentina, cùng áp phích chứa những khoảnh khắc đẹp nhất của số 10.
Thuyết âm mưu cho rằng HLV Vincent Kompany cố tình để thua Benfica 0-1 ở lượt cuối bảng C để tránh gặp Chelsea ở vòng 1/8 FIFA Club World Cup 2025, nhưng quyết định này đã đẩy Bayern vào nhánh đấu khó nhất giải.
Khi Chelsea bị Benfica gỡ hòa ở phút bù giờ, rất nhiều CĐV The Blues đã nghĩ đến kịch bản xấu nhất. Nhưng thầy trò Enzo Maresca đã bùng nổ trong hiệp phụ để thẳng tiến vào tứ kết với chiến thắng 4-1.
Tin chuyển nhượng ngày 29/6: Liverpool tiến gần đến việc chiêu mộ ngôi sao Premier League Marc Guehi; Arsenal cân nhắc chi 40 triệu euro cho tài năng trẻ Marc Casado của Barcelona.
Phim quy tụ dàn diễn viên đình đám như Sydney Sweeney, Ana de Armas, Vanessa Kirby, cùng Jude Law, Daniel Brühl, Felix Kammerer, Toby Wallace và Richard Roxburgh.
Kết quả bóng đá FIFA Club World Cup 2025 - Thethaovanhoa.vn cập nhật nhanh và chính xác nhất kết quả chi tiết FIFA Club World Cup 2025 (Giải vô địch thế giới các CLB 2025) ngày 28/6.
Chelsea đã đạt được thỏa thuận trị giá 55 triệu bảng với Borussia Dortmund để chiêu mộ Jamie Gittens – tài năng trẻ người Anh đang được đánh giá rất cao.
Thể Công Viettel, với đội hình gồm nhiều cầu thủ trẻ, đã không thể tạo nên bất ngờ khi để thua đậm 0-3 trước CLB Aigle Noir, nhà đương kim vô địch Burundi, trong chuyến giao hữu châu Phi.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay - Thethaovanhoa.vn cập nhật Lịch thi đấu và lịch trực tiếp các trận đấu ngày 29/6, rạng sáng 30/6 trong khuôn khổ Vòng loại Asian Cup nữ 2025, Chung kết Cúp quốc gia, FIFA Club World Cup, J League,...
XSDL 29/6: Xổ số Đà Lạt được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Đà Lạt quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSKG 29/6: Xổ số Kiên Giang được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Kiên Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Sáng 29/6, U21 Anh đã viết nên một trang sử mới cho bóng đá trẻ xứ sương mù khi giành chiến thắng nghẹt thở 3-2 trước U21 Đức trong trận chung kết UEFA U21 Euro 2025.
XSTG 29/6 : Xổ số Tiền Giang được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Tiền Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
Ngày 28/6, đúng dịp Ngày Gia đình Việt Nam, vở nhạc kịch “Phép màu của Kurt” đã chính thức công diễn với hai suất diễn lúc 15h và 20h tại Nhà hát Âu Cơ, Hà Nội.
Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay ngày 29/6/2025. Thethaovanhoa.vn cập nhật link trực tiếp bóng đá Việt Nam, FIFA Club World Cup 2025 và U21 châu Âu.
XSMB 28/6: Kết quả Xổ số miền Bắc hôm nay thứ Bảy ngày 28/6/2025 quay thưởng lúc 18h10 được trực tiếp cập nhật nhanh nhất, chính xác nhất trên Thethaovanhoa.vn.