Chống lãng phí: Khi nào hai bệnh viện nghìn tỷ đi vào hoạt động?

Trong bài viết “Chống lãng phí” mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm nhận định: “Lãng phí còn diễn ra khá phổ biến, dưới nhiều dạng thức khác nhau, đã và đang gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho phát triển. 

Trong đó, gây suy giảm nguồn lực con người, nguồn lực tài chính, giảm hiệu quả sản xuất, tăng gánh nặng chi phí, gây cạn kiệt tài nguyên, gia tăng khoảng cách giàu nghèo. Hơn thế, lãng phí còn gây suy giảm lòng tin của người dân với Đảng, Nhà nước, tạo rào cản vô hình trong phát triển kinh tế - xã hội, bỏ lỡ thời cơ phát triển của đất nước”.

Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ một số dạng thức của lãng phí đang nổi lên gay gắt hiện nay, đó là: Chất lượng xây dựng, hoàn thiện pháp luật chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn công cuộc đổi mới dẫn đến khó khăn, cản trở việc thực thi, gây thất thoát, lãng phí các nguồn lực…

Trong lĩnh vực y tế, câu chuyện về Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2 tại Hà Nam là ví dụ điển hình về lãng phí.

Dự án xây dựng cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức tại thành phố Phủ Lý (tỉnh Hà Nam) cùng khởi công xây dựng vào cuối năm 2014, có tổng mức đầu tư 4.500 tỷ đồng mỗi bệnh viện.

Dự án cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai có quy mô 1.000 giường bệnh nội trú và đáp ứng khoảng 5.000 lượt khám mỗi ngày, với tổng diện tích sàn xây dựng trên 123.000m2, được xây dựng gồm 1 tầng hầm và 6 tầng nổi.

Cơ sở 2 của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức có quy mô 1.000 giường bệnh nội trú và đáp ứng khoảng 3.500 lượt khám mỗi ngày, tổng diện tích sàn xây dựng trên 125.000m2, được xây dựng gồm 1 tầng hầm và 9 tầng nổi.

Ngày 21/10/2018, khu khám bệnh của cả hai cơ sở đã chính thức được khánh thành.

Sau đó khu khám bệnh của Bệnh viện Bạch Mai được đưa vào sử dụng một thời gian từ tháng 3/2019 đến tháng 3/2020 rồi thông báo tạm thời dừng hoạt động. Khu này từng được trưng dụng làm khu cách ly tập trung trong dịch COVID-19.

Còn Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2 chưa từng tiếp nhận bệnh nhân.

Cả hai bệnh viện đều được xây dựng với mục đích giảm tải nhu cầu khám chữa bệnh cho cơ sở 1 vốn quá tải. Tuy vậy, đến nay sau 10 năm cả hai cơ sở này vẫn không thể đi vào hoạt dộng, trong khi cơ sở vật chất đang dần xuống cấp.

Ngày 21/2/2023, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác rà soát khó khăn đối với 2 dự án bệnh viện này với sự tham gia của Bộ Y tế, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính và Tư pháp.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Tổ đã có những báo cáo với Thủ tướng Chính phủ về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án và đã đề xuất các phương án để cho phép kéo dài thời gian bố trí thực hiện dự án; Rà soát, điều chỉnh các hợp đồng đã ký theo đúng quy định của pháp luật về đấu thầu xây dựng và pháp luật liên quan và đề nghị bổ sung cân đối vốn để tiếp tục thực hiện, sớm đưa dự án vào phục vụ nhân dân.

“Thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế đang phối hợp cùng với các bộ, ngành để thực hiện thương thảo với các nhà thầu và thống nhất các nội dung điều chỉnh hợp đồng và triển khai thực hiện các giải pháp theo quy định, để sớm thực hiện vào các nội dung và đưa các dự án này triển khai”, Bộ trưởng Bộ Y tế thông tin…

Mới đây nhất, Bộ Y tế tiếp tục phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến hết 31/12/2024, sau khi đã xin điều chỉnh thời gian thực hiện đến ngày 31/12/2020 mà vẫn không thể hoàn thành dự án. Đến thời điểm này, chỉ còn gần 2 tháng nữa là đến thời hạn nhưng cả hai dự án đều không có khả năng hoàn thành để đưa vào sử dụng đúng hạn.

Tại phiên thảo luận ngày 4/11 về đánh kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, thông tin về hai bệnh viện với quy mô lớn bị bỏ hoang đang được các đại biểu quan tâm và đánh giá là một sự lãng phí lớn.

Các đại biểu đều thống nhất phải đưa câu chuyện của hai bệnh viện này vào nghị trường làm điển hình của chống lãng phí và phải giải quyết dứt điểm.

Cũng trong chiều 30/10 vừa qua, kết luận tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo rà soát, xử lý nghiêm các vụ việc lãng phí lớn, dư luận xã hội quan tâm, theo đúng tinh thần "xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực", xác định rõ trách nhiệm, xử lý các tổ chức, cá nhân có liên quan.

“Dứt khoát phải có địa chỉ chịu trách nhiệm, vì đây là tài sản của Nhà nước, là tiền của nhân dân. Trước mắt, rà soát, xử lý dứt điểm tồn tại kéo dài của những dự án quan trọng quốc gia, dự án trọng điểm, dự án hiệu quả thấp, gây thất thoát, lãng phí lớn…”, Tổng Bí thư nói.

Cũng liên quan đến dự án xây dựng cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức, ngày 6/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký công điện yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, dừng thi công gây lãng phí nguồn lực…

Công điện của Thủ tướng điểm tên nhiều công trình, dự án chưa được các cấp, các ngành, các cơ quan đơn vị kịp thời tháo gỡ khó khăn, để tồn đọng, dừng thi công kéo dài như: Dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Ung bướu thành phố Cần Thơ, dự án cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, dự án chống ngập úng khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm điều hành và giao dịch Vicem…

Công điện của Thủ tướng nhấn mạnh, các dự án tồn đọng trên đã "gây lãng phí nguồn lực, bức xúc trong dư luận xã hội".

Trước thực trạng trên, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố tổ chức quán triệt, triển khai nghiêm túc, hiệu quả chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về chống lãng phí và tổ chức thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Chính phủ và các chỉ đạo của Thủ tướng về sử dụng hiệu quả các nguồn lực.

Từ đó triển khai nhanh các công trình, dự án, không để thất thoát, lãng phí, nhất là các dự án tồn đọng, dừng thi công, trụ sở các bộ, cơ quan, ngân hàng thương mại nhà nước, các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh tại các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các bệnh viện, khu ký túc xá sinh viên…

Các văn bản chỉ đạo của Đảng, Chính phủ đã có, việc chỉ mặt, đặt tên “lãng phí” cho hai dự án cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng đã xong. Người dân đang mong chờ những hành động quyết liệt của các ngành chức năng để sự “lãng phí kép” như các đại biểu quốc hội nhận định về hai dự án không tiếp tục diễn ra.

Hiện tại, áp lực quá tải vẫn đang ngày ngày đè nặng lên cơ sở 1 của hai Bệnh viện Bạch Mai và Hữu nghị Việt Đức. Thêm một ngày chờ đợi, đang có rất nhiều người dân mất đi cơ hội được chăm sóc sức khỏe và tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao mà đáng lẽ họ dược thụ hưởng từ nhiều năm qua.