(TT&VH) - Nhiều người nói vui rằng Hội diễn sân khấu chèo toàn quốc vào cuối năm 2008 vừa qua là sân chơi riêng của “bố con ông Ngôn”. Trong 19 vở diễn dự thi, có tới 7 kịch bản được viết bởi cặp cha con này. Và khác với cha mình - tác giả Trần Đình Ngôn, đây là lần đầu tiên Trần Đình Văn dự Hội diễn với vai trò tác giả “chính thức”...
Gọi là chính thức, bởi tại Hội diễn 1995, Trần Đình Văn đã từng tham gia trong tư cách người chuyển thể, tức là chuyển soạn kịch bản từ kịch nói sang thể loại chèo. Còn lần này, ngoài việc chuyển soạn kịch bản Đợi đến mùa Xuân (tác giả Xuân Trình) sang sân khấu chèo cho đoàn Hà Nam, Văn còn là tác giả của Cờ thiêng trên núi võ (đoàn chèo Thái Nguyên dàn dựng).
Người trong làng chèo đã thống kê và công nhận: ở độ tuổi 35, Văn là tác giả trẻ nhất. Dưới anh, hoàn toàn không có một cây viết trẻ nào thật sự được biết tên. Trên Văn, 2 tác giả “trẻ... thứ nhì” là Lương Tử Đức và Nguyễn Chiến Thạc đều đã ở độ tuổi 60 rồi.
Tôi là cầu thủ U23 phải đá giải Quốc gia
* Có thể coi rằng việc xuất hiện “chính thức” ở Hội diễn là một cột mốc đối với nghề viết chèo?
- Tôi làm việc với 2 đoàn chèo và sau Hội diễn nhận được thêm 2 lời mời cộng tác nữa. Thực tế, đó là một tín hiệu tích cực.
Nhưng công tâm, nếu không có quy chế của BTC (mỗi tác giả chỉ được tham gia tối đa 3 kịch bản), tôi chưa thể có những cơ hội này. Bạn biết đấy, dự Hội diễn, đoàn chèo nào chẳng muốn “kéo” được những kịch bản của những cây đa cây đề như Hà Văn Cầu, Hoài Giao, Trần Đình Ngôn. Thậm chí, lời mời đến với tôi cũng không hề dễ dàng ...
* Anh có thể nói cụ thể hơn?
- Cơ hội của tôi là do người khác giới thiệu. “Người khác” ở đây chính là cha tôi - tác giả Trần Đình Ngôn. Và lời giới thiệu này không đơn giản theo kiểu “cậu này viết được đấy, tin tôi đi”. Gần như, đó còn là một lời bảo lãnh. Nghĩa là ngầm hiểu với nhau rằng nếu kịch bản của tôi dở, người giới thiệu sẽ phải có trách nhiệm nhúng bút vào.
Nhiều người vẫn hỏi: Tại sao tác giả viết chèo bây giờ thưa vắng như thế? Kể chuyện ấy, tôi chỉ muốn nói: Quá trình trưởng thành của một tác giả viết chèo rất dài và gian nan. Và khi hội đủ mọi yếu tố về năng lực thì mọi chuyện lại còn phụ thuộc vào vận may nữa. Không gặp cơ hội tốt, chặng đường ấy sẽ còn dài mãi...
* Nhưng ở độ tuổi 35, trong cảnh “một mình một chiếu”, anh có tin rằng tới đây cơ hội sẽ đến với mình nhiều hơn?
- Có thể, dù đó cũng là áp lực. Nếu có những người cùng trang lứa, áp lực đặt tôi sẽ đúng mức hơn. Còn ở cảnh “một mình một chiếu”, người ta sẽ đòi hỏi ở tôi những thứ lẽ ra phải đặt ra chung cho cả một lớp viết trẻ. Nôm na, giống như chuyện đang đá ở sân U23 mà người ta lại đem thước đo của tuyển thủ quốc gia để đo mình (cười).
Căn bệnh “con ông lớn”
* Phải chăng, cha anh đã hướng anh theo nghiệp viết chèo?
- Không, cha tôi có suy nghĩ khá hiện đại, bởi vậy tôi được toàn quyền lựa chọn nghề nghiệp. Ông chỉ nói đại ý: mày thấy có năng khiếu về nghề gì thì theo. Khi thi đại học, tôi đỗ cả 2 trường SKĐA (khoa Biên kịch Kịch hát dân tộc) và Tổng hợp Văn. Tôi nói với cha: một nhà nghiên cứu văn học thì có thể lấy đấu mà đong, lấy xe mà chở không hết. Nhưng nếu theo nghề chèo, con hi vọng sau này mình sẽ trở thành một trong những người đứng ở tốp đầu. (Cười). * Vậy, tự nhìn lại 12 năm kể từ khi ra trường, anh làm nghề như thế nào?
- Chắc bạn hiểu, để sống bằng nghề viết chèo theo đúng nghĩa là vô cùng khó. Đơn cử, nếu sức viết trung bình của một tác giả lâu năm là 4 kịch bản/năm thì tác giả trẻ chỉ được một nửa. Nếu nhuận bút của một tác giả có thương hiệu là 20- 30 triệu/kịch bản thì tác giả trẻ chỉ được chừng 15 triệu thôi. Mà vào nghề trong vài chục năm đầu, để được các đoàn dàn dựng thì vô cùng khó. Bản thân tôi cũng mới chỉ có lác đác vài kịch bản được dựng kể từ khi vào nghề. Muốn sống được, tôi phải làm nhiều nghề khác. Viết kịch bản quảng cáo, tiểu phẩm, kịch bản điện ảnh. Rồi tự viết, tự dàn dựng theo kiểu từ A- Z cho các tiết mục sân khấu không chuyên. Gần đây thì tôi làm thêm phần biên tập sách cho một công ty xuất bản.
* Khi ấy, anh có hình dung được hết những khó khăn sẽ đến với nghề viết chèo không, nhất là cảnh chợ chiều của sân khấu chèo như thế này?
- Có. Chẳng phải đâu xa, tôi hiểu điều ấy ngay từ cuộc đời của cha mình. Nói công bằng, tới tuổi 50, cha tôi mới thật sự được sân khấu chèo tiếp nhận trong vai trò tác giả. Trước đó là một quãng đường dài và lận đận vô cùng...
Thậm chí, khi lấy vợ, tôi cũng hỏi bà xã bây giờ: Đấy, công việc của anh là thế, và tương lai sẽ còn khó khăn nữa. Em có đồng ý thì hẵng gắn bó với nhau..
* Là con của tác giả Trần Đình Ngôn, đó có phải là khó khăn với anh khi làm nghề?
- Khi dạy tôi ở trường SKĐA, thầy Hùng (đạo diễn Lê Hùng - TT&VH) có bảo: Chúng mày mang bi kịch của những thằng con ông lớn. Chúng mày giống những nhánh cây con mọc dưới bóng một cây to, không cớm nắng mà chết là may rồi. Thôi, lớn được chừng nào hay chừng ấy.
Thật lòng, từ khi cầm bút, tôi đã được chuẩn bị tâm lý cho những chuyện ấy rồi. Bài học đầu tiên là việc vượt qua tự ái cá nhân để tiêu hóa những câu hỏi theo kiểu “đã chắc là cậu ấy viết chưa?” Nghề viết vốn khắc nghiệt. Là con một tác giả viết chèo đã thành danh, sự khắc nghiệt ấy sẽ được nhân lên...
Nhiều người ở Mỹ có công việc tốt, có tài chính vững sẵn sàng đánh đổi những ngôi nhà khang trang để lấy một cuộc sống tự do trên những "ngôi nhà di động" theo đúng nghĩa đen.
Ngày 5/10/2025, đoàn công tác của Chính phủ do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà làm Trưởng đoàn đến thăm và làm việc tại xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai về công tác khắc phục thiệt hại cơn bão số 10 và phương án ứng phó với cơn bão số 11 của địa phương.
Sáng 5/10/2025, UBND TP Hà Nội và Tập đoàn Sun Group đã chính thức khởi công dự án Nhà hát Opera Hà Nội tại bán đảo Quảng An, Tây Hồ, Hà Nội. Đây là dự án trọng điểm trong cụm công trình chào mừng kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô.
Ngày 5/10, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Trưởng đoàn công tác Bộ Quốc phòng, đã trực tiếp kiểm tra và chỉ đạo khẩn cấp công tác phòng, chống bão số 11 tại tỉnh Quảng Ninh.
Ngày 4/10/2025, tại khách sạn Le Méridien (TP. HCM), Báo Đại Đoàn Kết - Cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp cùng công ty TNHH Truyền thông và Sáng tạo ZOA tổ chức thường niên chính thức tổ chức họp báo ra mắt Giải thưởng Tinh Hoa Việt.
Ca sĩ Như Quỳnh vừa tổ chức buổi gặp gỡ báo chí để chia sẻ những dự án âm nhạc trong giai đoạn cuối năm 2025 - đầu năm 2026. Giọng ca “Duyên phận” có kế hoạch hoạt động sôi nổi gồm tổ chức Đại nhạc hội và ra mắt album đĩa than với những tuyệt phẩm nhạc Xuân.
Tối 4/10, tập 1 Running man Vietnam 2025 chính thức lên sóng. Là nhân tố dự đoán mang yếu tố hài hước nhưng Anh Tú Atus gây bất ngờ khi là người chiến thắng.
Nhận định về diễn biến cũng như tác động của bão số 11, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm cho biết, tính đến 13 giờ ngày 5/10, bão ở vào khoảng 20.8 độ Vĩ Bắc; 110.6 độ Kinh Đông, cách Móng Cái (Quảng Ninh) khoảng 290km về phía Đông Đông Nam.
Tại Quảng Ninh: Ngày 5/10, trước diễn biến phức tạp của bão số 11 đang tiến nhanh vào vịnh Bắc Bộ, tại các vùng có nguy cơ bão đổ bộ thuộc tỉnh Quảng Ninh, người dân và chính quyền đã triển khai nhiều biện pháp khẩn trương, chủ động ứng phó, đảm bảo an toàn cho nhân dân và tàu thuyền trên địa bàn.
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam và đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam - Cuba, sáng 5/10, Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cộng hòa Cuba Esteban Lazo Hernández và Đoàn đã tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
HLV Matt Ross đã chính thức công bố danh sách 23 cầu thủ của đội tuyển Nepal tham dự hai trận gặp đội tuyển Việt Nam tại vòng loại Asian Cup 2027, diễn ra vào các ngày 9 và 14/10 tới.
XSDL 5/10: Xổ số Đà Lạt được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Đà Lạt quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn
XSKG 5/10: Xổ số Kiên Giang được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Kiên Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSTG 5/10 : Xổ số Tiền Giang được phát hành bởi công ty xổ số kiến thiết Tiền Giang quay thưởng vào lúc 16h10 ngày Chủ Nhật hàng tuần. Trực tiếp kết quả XSMN được cập nhật nhanh nhất trên Thethaovanhoa.vn.
XSMN 5/10: Xổ số miền Nam ngày 5/10/2025 gồm các xổ số Tiền Giang, Kiên Giang và Đà Lạt. Theo dõi kết quả XSMN hôm nay Chủ Nhật ngày 5/10 trên Thethaovanhoa.vn.